Англійская мова: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Радок 94:
 
Англійская мова паходзіць ад {{нп4|інгевонскія мовы|паўночнаморскіх германскіх дыялектаў|en|Ingvaeonic languages}} [[Паўночнае мора|Паўночнага мора]], якія былі прынесены на [[Брытанскія астравы]] [[германцы|германскімі пасяленцамі]] з розных частак цяперашніх [[Нідэрланды|Нідэрландаў]], паўночна-заходняй [[Германія|Германіі]] і [[Данія|Даніі]]<ref>Blench, R.; Spriggs, Matthew (1999). [http://books.google.com/?id=DWMHhfXxLaIC&pg=PA286 Archaeology and Language: Correlating Archaeological and Linguistic Hypotheses]. Routledge. pp. 285–286. ISBN 978-0-415-11761-6.</ref>. Да таго часу ў [[Рымская Брытанія|Рымскай Брытаніі]] карэннае насельніцтва, як мяркуецца, гаварыла на {{нп4|старажытнабрэтонская мова|агульнабрэтонскай мове|en|Common Brittonic}}, [[кельцкія мовы|кельцкай]] па паходжанню, пры [[суперстрат]]ным уплыве [[лацінская мова|лацінскай мовы]], які тлумачыцца 400-гадовым перыядам знаходжання ў складзе [[Старажытны Рым|Рымскай дзяржавы]]<ref>[http://www.information-britain.co.uk/historydetails/article/2/ The Roman epoch in Britain lasted for 367 years], Information Britain</ref>. Адным з гэтых прышлых германскіх плямён былі [[англы]]<ref>[http://www.anglik.net/englishlanguagehistory.htm Anglik English language resource]. Anglik.net. </ref>, якія, на думку [[Беда Вялебны|Беды Вялебнага]], поўнасцю перасяліліся ў Брытанію<ref>[http://www.ccel.org/ccel/bede/history.v.i.xiv.html Bede's Ecclesiastical History of England | Christian Classics Ethereal Library]. Ccel.org.</ref>. Назва «Англія» ({{lang-en|England}} ад ''Engla land''<ref>{{cite web|url=http://bosworth.ff.cuni.cz/009427|title=Engla land|work=[[An Anglo-Saxon Dictionary]] (Online) | author=Bosworth, Joseph | authorlink=Joseph Bosworth |author2=Toller, T. Northcote | location=Prague | publisher=[[Charles University]]}}</ref> «зямля англаў») і прыметнік «англійскі» ({{lang-en|''English''}}, старажытнаанглійскае ''Englisc''<ref>{{cite web|url=http://bosworth.ff.cuni.cz/009433|title=Englisc |work=[[An Anglo-Saxon Dictionary]] (Online) | author=Bosworth, Joseph | authorlink=Joseph Bosworth |author2=Toller, T. Northcote | location=Prague | publisher=[[Charles University]]}}</ref>) утвораны ад назвы гэтага племені, але [[саксы]], [[юты]] і некаторыя іншыя германскія народы берагоў [[Фрызія|Фрысландыі]], [[Ніжняя Саксонія|Ніжняй Саксоніі]], [[Ютландыя|Ютландыі]] і Паўднёвай [[Швецыя|Швецыі]] таксама перамясціліся на Брытанскія астравы ў гэтую эпоху<ref>{{cite book|last=Collingwood|first=R. G.|author2=et al|title=Roman Britain and English Settlements|publisher=Clarendon|location=Oxford, England|year=1936|pages=325 et&nbsp;sec|chapter=The English Settlements. The Sources for the period: Angles, Saxons, and Jutes on the Continent|isbn=0-8196-1160-3}}</ref><ref>[http://www.utexas.edu/cola/centers/lrc/eieol/engol-0-X.html Linguistics Research Center Texas University]. Utexas.edu. </ref>.
 
Перасяліўшыся ў Брытанія, англы, саксы і юты ўступілі ў жорсткую барацьбу з мясцовым кельцкім насельніцтвам. Сутыкненне з кельтамі амаль не паўплывала ні на структуру старажытнаанглійскай мовы, ні на яе слоўнік. Не болей за 80 кельцкіх слоў захавалася ў помніках старажытнаанглійскай мовы. Сярод іх:
 
словы, звязаныя з культам: cromlech — кромлех (пабудовы друідаў), coronach — старажытны шатландскі пахавальны абрад;
словы вайсковага характару: javelin — кап’ё, pibroch — вайсковая песня;
назвы жывёл: hog — свіння.
 
Першапачаткова [[старажытнаанглійская мова]] была неаднароднай групай дыялектаў, што адлюстроўвала рознае паходжанне жыхароў {{нп4|Англасаксонскі перыяд|тагачаснай Англіі|ru|Англосаксонский период}}<ref>Graddol, David; Leith, Dick and Swann, Joan (1996) English: History, Diversity and Change, New York: Routledge, p. 101, ISBN 0415131189.</ref>.