Злучаныя Штаты Амерыкі: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Радок 342:
{{main|Літаратура ЗША}}
[[File:Mark Twain, Brady-Handy photo portrait, Feb 7, 1871, cropped.jpg|thumb|225px|[[Марк Твэн]] — адзін з найболей вядомых пісьменнікаў свету. Фота 7.2.1871 года]]
У 18-м і пачатку 19 стагоддзя амерыканская літаратура была сфарміравана пад уплывам [[Англійская літаратура|англійскай]] і еўрапейскай літаратуры<ref>{{Cite web|url=http://englishstory.ru/amerikanskaya-literatura-periodizatsiya.html|title=Американская классическая литература (периодизация)|publisher=englishstory.ru|accessdate=2016-06-03}}</ref>. Найболей вядомыя постаці першай паловы ХІХ стагоддзя - [[Джэймс Фенімар Купер]], [[Вашынгтон Ірвінг|Вашынгтан Ірвінг]]. Такія пісьменнікі, як [[Нітаніэль Гордан]], [[Эдгар Алан По|Эдгар По]], [[Генры Лангфела|Генры Лонгфела]], [[Марк Твэн]], [[Генры Дэвід Тора]], [[Герман Мелвіл|Герман Мэлвіл]], паэт [[Уолт Уітмен|Уолт Уітмэн]] былі найболей значнымі літаратарамі сярэдіны і другой паловы ХІХ стагоддзя<ref name=":2">{{Книга|автор=Emily Dickinson|заглавие=Bloom, Harold|ответственный=|издание=1999|место=Broomall, PA: Chelsea House. p. 9.|издательство=|год=|страницы=|страниц=|isbn=ISBN 0-7910-5106-4.}}</ref>. [[Эмілі ДыкінсанДзікінсан]], практычна невядомая пры жыцці, цяпер лічыцца найважнейшай амерыканскай паэткай.
 
Раманы, якія адлюстроўваюць фундаментальныя аспекты нацыянальнага вопыту і характару - такія, як ”Мобі”[[Мобі Дзік”Дзік]]” [[Герман Мелвіл|Германа Мэлвіла]] (1951), ”Прыгоды”[[Прыгоды Гекльберы Фіна”Фіна]]” [[Марк Твэн|Марка Твэна]] (1885), ”Вялікі”[[Вялікі Гэтсбі, раман|Вялікі Гэтсбі]]” [[Фрэнсіс Гэтсбі”Скот Фіцджэральд|Фрэнсіса Скота Фіцжэральда]] (1925) і ”Забіць”[[Забіць перасмешніка”перасмешніка]]” [[Харпер Лі]] (1960) - маюць права быць аднесеныя да ”вялікага амерыканскага рамана”.
 
11 грамадзян ЗША атрымалі [[Нобелеўская прэмія па літаратуры|Нобелеўскую прэмію па літаратуры]], у тым ліку [[Тоні Морысан]] ў 1993 годзе. [[Уільям Катберт Фолкнер|Уільям Фолкнер]], [[Эрнэст Хемінгуэй|Эрнэст Хэмінгуэй]] і [[Джон Стэйнбек]] часта лічацца найболей уплывовымі пісьменнікамі ХХ стагоддзя. Пісьменнікі [[Бітнікі|біт-пакалення]] ([[Джэк Керуак]], [[Чарльз Букоўскі]], [[Ален Гінзберг|Алэн Гінзберг]], [[Чарльз Букоўскі]] і іншыя) адкрылі новыя літаратурныя стылі, пазней новы прарыў здзеснілі постмадэрністы ([[Пол Остэр]], [[Томас Пінчон]], [[Джон Барт]] і іншыя).
 
Трансцэндэнталісты на чале з Тора і [[Ралф Уолда Эмерсан|Ральфам Улда Эмерсанам]] быў створаны першы буйны [[Амерыканская філасофія|амерыканскі філасоўскі рух]]. Пасля [[Грамадзянская вайна ў ЗША|грамадзянскай вайны]] [[Чарльз Сандэрс Пірс]], а пазней [[Уільям Элісан Андэрс|Уільям Сандэрс]] і [[Джон Дзьюі]] былі лідарамі ў развіцці прагматызму.
 
У ХХ стагоддзі працы У. О. Куайна і [[Рычард Рорці|Рычарда Рорці]], а пазней [[Ноам Хомскі|Ноама Хомскага]], паставіла аналітычную філасофію на першы план амерыканскай філасоўскай навуковай супольнасці. Працы [[Джон Ролс|Джона Ролса]] і [[Роберт Нозік|Роберта Нозіка]] прывялі да адраджэння палітычнайпаэтычнай філасофіі<ref>{{Книга|автор=Buell, Lawrence.|заглавие=The Unkillable Dream of the Great American Novel: Moby-Dick as Test Case".|ответственный=|издание=American Literary History 20|место=|издательство=|год=|страницы=132–155.|страниц=|isbn=}}</ref>.
 
=== Музыка ===