Вікіпедыя

Старыя Дарогі: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Няма тлумачэння праўкі
Радок 5:
|краіна = Беларусь
|падначаленне =
|герб = BIA_Stare_Drogi_COA.png
|сцяг = Flag of Staryja Darohi.svg
|шырыня герба =
|шырыня сцяга =
Радок 38:
|афіцыйная мова-ref =
|двароў =
|насельніцтва = 1042510468
|крыніца насельніцтва = <ref name="20162017-Estimate"/>
|год перапісу = 20162017
|шчыльнасць =
|нацыянальны склад =
Радок 52:
|від ідэнтыфікатара =
|лічбавы ідэнтыфікатар =
|катэгорыя ў Commons = StaryyaStaryja Darohi
|сайт =
|мова сайта =
Радок 65:
|add3n =
|add3 =
|OpenStreetMap =
}}
'''Стары́я Даро́гі''' <ref name="NNP"/> ([[Інструкцыя па транслітарацыі (2007)|афіц. транс.]]: ''Staryja Darohi'') — горад у [[Мінская вобласць|Мінскай вобласці]] [[Беларусь|Беларусі]], адміністрацыйны цэнтр [[Старадарожскі раён|Старадарожскага раёна]]. У 148  км да паўднёвага ўсходу ад [[Мінск]]а. Чыгуначная станцыя на лініі [[Баранавічы]]—[[Асіповічы]]. Праз горад праходзіць аўтадарога [[Бабруйск]]—[[Слуцк]]. Насельніцтва 10&nbsp;425468 чал. (20162017)<ref name="20162017-Estimate"/>.▼
 
▲'''Стары́я Даро́гі''' ([[Інструкцыя па транслітарацыі (2007)|афіц. транс.]]: ''Staryja Darohi'') — горад у [[Мінская вобласць|Мінскай вобласці]] [[Беларусь|Беларусі]], адміністрацыйны цэнтр [[Старадарожскі раён|Старадарожскага раёна]]. У 148 км да паўднёвага ўсходу ад [[Мінск]]а. Чыгуначная станцыя на лініі [[Баранавічы]]—[[Асіповічы]]. Праз горад праходзіць аўтадарога [[Бабруйск]]—[[Слуцк]]. Насельніцтва 10&nbsp;425 чал. (2016)<ref name="2016-Estimate"/>.
 
{{Змест злева}}
 
== Гісторыя ==
Першы пісьмовы ўспамін пра [[сяло]] ''Дарогі'' ў складзе [[Глуская воласць|Глускай воласці]] [[Слуцкае княства|Слуцкага княства]] датуецца [[1524]] годам<ref name="evkl">[[Вячаслаў Насевіч]]. Старыя Дарогі // {{Крыніцы/ЭВКЛ|2к}} С. 630.</ref>. У розныя часы мясцовасць знаходзілася ва ўладанні [[Гальшанскія|Гальшанскіх]], [[Хадкевічы|Хадкевічаў]], [[Алелькавічы|Алелькавічаў]].
 
Пад [[1582]] Дарогі згадваюцца як [[мястэчка]] на Слуцка-Бабруйскім гасцінцы. У [[1612]] мясцовасць перайшла да [[Радзівілы|Радзівілаў]]. У сяр. [[17 стагоддзе|XVII ст.]] Дарогі сталі цэнтрам воласці. Станам на [[1647]] у мястэчку было 95 дамоў. У [[Вайна 1654—1667 гадоў|Трынаццацігадовую вайну]] ([[1654]]—[[1667]]) Дарогі значна пацярпелі ад [[Маскоўская дзяржава|маскоўскіх]] захопнікаў. На [[1668]] тут засталося 34 двары, 3 вуліцы, сядзібы з жылымі і гаспадарчымі пабудовамі.
 
У кан. [[17 стагоддзе|XVII ст.]] за 6  км на ўсход з'явілася яшчэ адно паселішча ''Дарогі'' і мястэчка пачалі зваць ''Старыя Дарогі''. Цягам [[1695]]—[[1744]] мясцовасць знаходзілася ў ліку [[Нойбургскі маёнтак|Нойбургскіх маёнткаў]]. У [[1791]] мястэчка ўвайшо ў склад [[Случарэцкі павет|Случарэцкага павета]]<ref name="evkl"/>.
 
У выніку [[Другі падзел Рэчы Паспалітай|другога падзелу]] [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]] ([[1793]]) Старыя Дарогі апынуліся ў складзе [[Расійская імперыя|Расійскай імперыі]]. Статус паселішча панізілі да [[вёска|вёскі]], якая з [[1828]] знаходзілася ва ўладанні [[Вітгенштэйны|Вітгенштэйнаў]]. У [[1846]] Старыя Дарогі перайшлі ў дзяржаўны скарб. Станам на [[1886]] тут было 40 двароў, паштовая станцыя. У [[1896]] за 2  км на захад ад вёскі збудавалі станцыю на вузкакалейнай чыгунцы мясцовага значэння [[Асіповічы]]  — Старыя Дарогі, якую ў [[1915]] падоўжылі да [[Слуцк]]у. Чыгункай на Асіповічы вывозілі лесаматэрыялы. Вакол новай станцыі паступова сфарміравалася новае паселішча, якое дала пачатак сучаснаму месту. У [[1897]] у Старых Дарогах працавалі лесапільны і фанерны заводы. У [[1914]] тут адкрылася народнае вучылішча.
 
У [[Першая сусветная вайна|Першую сусветную вайну]] ў лютым  — снежні [[1918]] Старыя Дарогі займалі нямецкія войскі. З [[20 жніўня]] [[1919]] да ліпеня [[1920]] вёску кантралявалі польскія войскі. У [[1921]] Старыя Дарогі сталі цэнтрам Новадарожскай воласці, [[17 ліпеня]] [[1924]]  — Старадарожскага раёна [[Слуцкая акруга|Слуцкай акругі]] ([[25 снежня]] [[1962]]—[[30 ліпеня]] [[1966]] уваходзілі ў склад [[Слуцкі раён|Слуцкага раёна]]). З [[9 чэрвеня]] [[1927]] да [[26 ліпеня]] [[1930]] вёска знаходзілася ў [[Бабруйская акруга|Бабруйскай акрузе]]. [[3 ліпеня]] [[1925]] Старыя Дарогі зноў атрымалі статус [[мястэчка]]. Станам на [[1933]] тут працавалі электрастанцыя, лесапільня «Пралетарый» і цагельня. [[20 лютага]] [[1938]] Старыя Дарогі ўвайшлі ў склад Мінскай вобласці, а [[27 верасня]] таго ж года атрымалі статус [[горад]]. У [[Другая сусветная вайна|Другую сусветную вайну]] з [[28 чэрвеня]] [[1941]]  да [[28 чэрвеня]] [[1944]] горада знаходзілася пад нямецкай акупацыяй.
 
[[28 красавіка]] [[1996]] Старыя Дарогі атрымалі гарадскі герб. [[10 ліпеня]] [[2001]] у месце адкрыўся Палац культуры. [[24 лістапада]] [[2007]] на тэрыторыі прыватнага музея адбылося ўрачыстае адрыццё першага ў Беларусі помніка ўдзельнікам [[Слуцкі збройны чын|Слуцкага збройнага чыну]]<ref>Таццяна Гусева. [http://gazetaby.com/index.php?sn_nidname=9987&sn_cat=32 Угодкі Слуцкага збройнага чына святкавалі паасобку] // «[[Салідарнасць]]», [[26 лістапада]] [[2007]].<"Husieva"/ref>.
 
== Эканоміка ==▼
У горадзе прадпрыемства харчовай, лёгкай прамысловасці. Гасцініца «Старыя Дарогі».▼
 
== Насельніцтва ==
Радок 102 ⟶ 98:
DateFormat = yyyy
Period = from:0 till:12000
ScaleMajor = unit:year increment:30002000 start:0 gridcolor:linegrey
ScaleMinor = unit:year increment:600500 start:0 gridcolor:linegrey2
PlotData =
color:cobar width:15
Радок 114 ⟶ 110:
bar:1991 from:0 till:11500
bar:2000 from:0 till:11813
bar:20062009 from:0 till:1140011100
bar:20162017 from:0 till:1042510468
TextData=
fontsize:10px pos:(10,195)
Радок 122 ⟶ 118:
</div>
 
* '''[[XIX стагоддзе]]''': [[1886]]  — 271 чал.; [[1897]]  — больш за 2 тыс. чал.<ref>Старыя Дарогі name="NH"// {{Крыніцы/Нашы гарады|к}}</ref>
* '''[[XX стагоддзе]]''': [[1917]]  — 1&nbsp;996 чал.; [[1926]]  — 1,8 тыс. чал.; [[1933]]  — 2,3 тыс. чал.; [[1939]]  — 4,2 тыс. чал.; [[1991]]  — 11,5 тыс. чал.<ref>[http://dic.academic.ru/dic.nsf/enc3p/280654 Старые Дороги] name="VES"// {{Крыніцы/Вялікі энцыклапедычны слоўнік}}</ref>; [[1994]]  — 11,6 тыс. чал.; [[2000]]  — 11&nbsp;813 чал.<ref>[[Алена Калешка]], [[Вячаслаў Насевіч]]. Старыя Дарогі name="EHB"// {{Крыніцы/ЭГБ|6-1к}} С. 413.</ref>
* '''[[XXI стагоддзе]]''': [[2006]]  — 11,4 тыс. чал.; [[2009]] — 11,1 тыс. чал.; [[2016]] — 10&nbsp;425 чал.<ref name="2016-Estimate"/>; [http://www.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/publications/izdania/public_bulletin/index_4944/[2017]] Численность— населения10&nbsp;468 на 1 января 2016 гчал.<ref и среднегодовая численность населения за 2015 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов, поселков городского типа.] {{refname="2017-ru}}<Estimate"/ref>
 
▲== Эканоміка ==
▲У горадзе прадпрыемства харчовай, лёгкай прамысловасці. Гасцініца «Старыя Дарогі».
 
== Культура ==▼
Дзейнічаюць 2 бібліятэкі, дом культуры, народны драматычны тэатр, [[Старадарожскі раённы гісторыка-этнаграфічны музей]]. Дзейнічае прыватны музей [[Анатоль Белы|Анатоля Белага]] (гл. [[Старадарожскі мастацкі музей]]).▼
 
== Адукацыя ==
Радок 131 ⟶ 133:
== Медыцына ==
Медыцынскыя паслугі падаюць гарадскія бальніца і паліклініка.
 
▲== Культура ==
▲Дзейнічаюць 2 бібліятэкі, дом культуры, народны драматычны тэатр, [[Старадарожскі раённы гісторыка-этнаграфічны музей]]. Дзейнічае прыватны музей [[Анатоль Белы|Анатоля Белага]] (гл. [[Старадарожскі мастацкі музей]]).
 
== Турыстычная інфармацыя ==
Спыніцца можна ў гасцініцы «Старыя Дарогі»<ref>Старые Дороги // {{Крыніцы/Турыстычная энцыклапедыя Беларусі|к}}<name="TEB"/ref>.
 
=== Славутасці ===
Радок 146 ⟶ 145:
 
=== Страчаная спадчына ===
У [[1920-я]] ў Старых Дарогах існавалі царква, касцёл, сінагога і некалькі малітоўных дамоў<ref>Іна Соркіна. [http://kamunikat.fontel.net/www/czasopisy/almanach/10/12.htm Праблемы мястэчак Беларусі на старонках часопіса «Наш Край» (другая палова 1920-х гадоў)] // [[Гістарычны Альманах]]. Том 10, 2004.<name="Sorkina"/ref>.
 
== ВыдатныяВядомыя асобы ==
* [[Анатоль Белы]]
* [[Альберт Міхайлаў]]
Радок 160 ⟶ 159:
 
== Зноскі ==
{{Reflist}}|refs=
<ref name="2017-Estimate">{{Крыніцы/Насельніцтва Беларусі 2017}}</ref>
<ref name="NNP">{{Крыніцы/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Мінская вобласць|}}</ref>
<ref name="evkl">[[Вячаслаў Насевіч]]. Старыя Дарогі // {{Крыніцы/ЭВКЛ|2к}} С. 630.</ref>
<ref name="Husieva">Таццяна Гусева. [http://gazetaby.com/index.php?sn_nid=9987&sn_cat=32 Угодкі Слуцкага збройнага чына святкавалі паасобку] // «[[Салідарнасць]]», [[26 лістапада]] [[2007]].</ref>
<ref name="NH">Старыя Дарогі // {{Крыніцы/Нашы гарады|к}}</ref>
<ref name="VES">[http://dic.academic.ru/dic.nsf/enc3p/280654 Старые Дороги] // {{Крыніцы/Вялікі энцыклапедычны слоўнік}}</ref>
<ref name="EHB">[[Алена Калешка]], [[Вячаслаў Насевіч]]. Старыя Дарогі // {{Крыніцы/ЭГБ|6-1к}} С. 413.</ref>
<ref name="2016-Estimate">{{Крыніцы/Насельніцтва Беларусі 2016}}</ref>
<ref name="TEB">Старые Дороги // {{Крыніцы/Турыстычная энцыклапедыя Беларусі|к}}</ref>
<ref name="Sorkina">Іна Соркіна. [http://kamunikat.fontel.net/www/czasopisy/almanach/10/12.htm Праблемы мястэчак Беларусі на старонках часопіса «Наш Край» (другая палова 1920-х гадоў)] // [[Гістарычны Альманах]]. Том 10, 2004.</ref>
}}
 
== Літаратура ==
Радок 172 ⟶ 182:
 
== Спасылкі ==
{{CommonsCommonscat-inline|Category:Staryja Darohi|Старыя Дарогі}}
{{OSM relation|6722616|Старыя Дарогі}}
* [http://weather-in.by/by/minskaja/1640 Прагноз надвор'я ў г. Старыя Дарогі]
* [http://www.radzima.org/pub/miesta.php?lang=by&miesta_id1=mesdstda г. Старыя Дарогі] на [[Radzima.org]]
Радок 179 ⟶ 190:
{{Гарады Мінскай вобласці}}
 
[[Катэгорыя:Горад Старыя Дарогі| ]]
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Старыя_Дарогі"