Вікіпедыя

Жодзіна: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Няма тлумачэння праўкі
Радок 32:
|ранейшыя назвы =
|статус з = 1963
|плошча = 21,97<ref name="gki"/>
|плошча = 21,97<ref>[http://www.gki.gov.by/docs/gzk_2010-15404.doc «Дзяржаўны зямельны кадастр Рэспублікі Беларусь»] (па стане на 1 студзеня 2011 г.)</ref>▼
|від вышыні =
|вышыня цэнтра НП =
Радок 38:
|афіцыйная мова-ref =
|двароў =
|насельніцтва = 6388864303
|крыніца насельніцтва = <ref name="20162017-Estimate"/>
|год перапісу = 20162017
|шчыльнасць = 2&nbsp;840
|нацыянальны склад = [[беларусы]] — 87,73 %, <br /> [[рускія]] — 8,05 %, <br /> [[украінцы]] — 1,2 %, <br /> іншыя — 3,02 %<!--<ref name="belstat2009" />-->
|канфесійны склад =
|часавы пояс = +2
Радок 65:
|add3n =
|add3 =
|OpenStreetMap = 242979047
}}
'''Жо́дзіна''' <ref name="NNP"/> ([[Інструкцыя па транслітарацыі (2007)|афіц. транс.]]: ''Žodzina'')  — горад абласнога падпарадкавання, які знаходзіцца на тэрыторыі [[Смалявіцкі раён|Смалявіцкага раёна]] (не ўваходзіць у яго склад) [[Мінская вобласць|Мінскай вобласці]] [[Беларусь|Беларусі]], на [[Рака Пліса, прыток Бярэзіны|р. Плісе]]. За 55  км ад [[Мінск]]а; чыгуначная станцыя на лініі Мінск—[[Орша]], на аўтадарозе Мінск—[[Масква]]. Насельніцтва — 63&nbsp;888 чал. (2016)<ref name="2016-Estimate"/>. Горад размешчаны на [[Цэнтральнабярэзінская раўніна|Цэнтральнабярэзінскай раўніне]] [[Верхнебярэзінская нізіна|Верхнебярэзінскай нізіны]]. Каля 70  % усёй тэрыторыі знаходзіцца на вышыні 180—220  м над узроўнем мора. Насельніцтва — 64&nbsp;303 чал. (2017)<ref name="2017-Estimate"/>.▼
 
▲'''Жо́дзіна''' ([[Інструкцыя па транслітарацыі (2007)|афіц. транс.]]: ''Žodzina'') — горад абласнога падпарадкавання, які знаходзіцца на тэрыторыі [[Смалявіцкі раён|Смалявіцкага раёна]] (не ўваходзіць у яго склад) [[Мінская вобласць|Мінскай вобласці]] [[Беларусь|Беларусі]], на [[Рака Пліса, прыток Бярэзіны|р. Плісе]]. За 55 км ад [[Мінск]]а; чыгуначная станцыя на лініі Мінск—[[Орша]], на аўтадарозе Мінск—[[Масква]]. Насельніцтва — 63&nbsp;888 чал. (2016)<ref name="2016-Estimate"/>. Горад размешчаны на [[Цэнтральнабярэзінская раўніна|Цэнтральнабярэзінскай раўніне]] [[Верхнебярэзінская нізіна|Верхнебярэзінскай нізіны]]. Каля 70 % усёй тэрыторыі знаходзіцца на вышыні 180—220 м над узроўнем мора.
 
{{змест злева}}
 
== Гісторыя ==
Упершыню згадваецца каля 1688  г. як в. Жодзіна Слабада ў [[Менскае ваяводства|Менскам ваяводстве]] на рацэ Паджодзінцы, належала [[Род Радзівілаў|Радзівілам]]. З 1793  г.  — у складзе Расійскай імперыі. З завяршэннем будаўніцтва чыгункі Масква—[[Брэст]] (1871)  — чыгуначная станцыя. З 1924  г. стала цэнтрам сельсавета [[Смалявіцкі раён|Смалявіцкага раёна]]. 21 студзеня 1958  г. пасёлкі [[Смалявіцкая ДРЭС|Смалявіцкай ДРЭС]], завода дарожных і меліярацыйных машын і суседнія вёскі Зарэчча і Крушынкі былі аб'яднаныя ў гарадскі пасёлак Жодзіна. У 1958  г. быў пабудаваны [[Беларускі аўтамабільны завод]] (БелАЗ). З 1963  г.  — горад.
 
== Насельніцтва ==
Радок 99 ⟶ 98:
bar:2005 from:0 till:61200
bar:2006 from:0 till:61200
bar:2012 from:0 till:6250062432
bar:20162017 from:0 till:6388864303
TextData=
fontsize:10px pos:(10,195)
Радок 107 ⟶ 106:
</div>
 
* '''[[18 стагоддзе|XVIII стагоддзе]]''': [[1781]] — 230 чал.; [[1796]] — 374 чал.<ref name="vn"/>
* '''[[20 стагоддзе|XX стагоддзе]]''': [[1970]] — 22 тыс. чал.<ref name="VSE"/>; [[1991]] — 56 тыс. чал.<ref name="VES"/>
* [[1781]] — 230 чал.
* '''[[21 стагоддзе|XXI стагоддзе]]''': [[2005]] — 61,2 тыс. чал.; [[2006]] — 61,2 тыс. чал.; [[2009]] — 61&nbsp;577 чал.<ref name="2011-Estimate"/>; [[2010]] — 61&nbsp;822 чал.<ref name="2011-Estimate"/>; [[2011]] — 62&nbsp;075 чал.<ref name="2011-Estimate"/>; [[2012]] — 62&nbsp;432 чал.<ref name="2012-Estimate"/>; [[2013]] — 62&nbsp;696 чал.<ref name="2013-Estimate"/>; [[2014]] — 63&nbsp;157 чал.<ref name="2014-Estimate"/>; [[2015]] — 62&nbsp;560 чал.<ref name="2015-Estimate"/>; [[2016]] — 63&nbsp;888 чал.<ref name="2016-Estimate"/>; [[2017]] — 64&nbsp;303 чал.<ref name="2017-Estimate"/>
* [[1796]] — 374 чал.<ref name="vn">[[Вячаслаў Насевіч]]. [http://vn.belinter.net/kraeved/6.html Смалявіччына ў перыяд феадалізму] // Літаратура/Памяць/Смалявіцкі раён і Жодзіна — С. 27—48; 58—59.</ref>▼
 
'''[[20 стагоддзе|XX стагоддзе]]'''
* [[1970]] — 22 тыс. чал.<ref>[http://dic.academic.ru/dic.nsf/bse/87436/Жодино Жодино] // Літаратура/Вялікая Савецкая Энцыклапедыя (3-е выданне)</ref>▼
* [[1991]] — 56 тыс. чал.<ref>[http://dic.academic.ru/dic.nsf/enc3p/129346 Жодино] // Літаратура/Вялікі энцыклапедычны слоўнік</ref>▼
 
'''[[21 стагоддзе|XXI стагоддзе]]'''
* [[2005]] — 61,2 тыс. чал.
* [[2006]] — 61,2 тыс. чал.
* [[2012]] — 62,5 тыс. чал.<ref>Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь: Дэмаграфічнае становішча. Асноўныя дэмаграфічныя паказальнкі па абласцях, гарадах і раёнах. http://web.archive.org/web/20111119202122/http://belstat.gov.by/homep/ru/indicators/regions_current_data/10.pdf</ref>
* [[2016]] — 63&nbsp;888 чал.<ref name="2016-Estimate">[http://www.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/publications/izdania/public_bulletin/index_4944/ Численность населения на 1 января 2016 г. и среднегодовая численность населения за 2015 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов, поселков городского типа.] {{ref-ru}}</ref>
 
== Эканоміка ==
Радок 125 ⟶ 114:
 
== Сродкі масавай інфармацыі ==
Мясцовая прэса прадстаўлена гарадскою грамадска-палітычнай газетай [http://www.zhodinonews.by/ «Жодзінскія навіны»]. Выдаецца са студзеня 1991  г.
 
== Адукацыя ==
Радок 131 ⟶ 120:
 
== Славутасці ==
Жодзінскі дом-музей А.  Ф.  Купрыянавай, у экспазіцыі музея прадстаўленыя асабістыя рэчы сям'і Купрыянавых, прадметы побыту даваеннага і ваеннага часу. Касцёл Маці Божай Фацімскай (1990-я), цэрквы Багародзіцкая і Міхайлаўская (1990-я).
 
== Страчаная спадчына ==
Радок 138 ⟶ 127:
== Вядомыя асобы ==
* [[Алесь Аркуш]] (нар. 1960), беларускі [[паэт]], [[эсэ]]іст, выдавец.
* [[Мікалай Іванавіч Астапковіч|Мікалай  Астапковіч]] (нар. 1954)  — шматразовы чэмпіён свету па веславанню [[Веславанне на байдарках і каноэ|на байдарках і каноэ]].
* [[Пётр Іванавіч Купрыянаў]] (1926—1944), удзельнік Вялікай Айчыннай вайны, [[Герой Савецкага Саюза]]<ref name="bel9">{{Крыніцы/БелЭн|9к}} — С. 39.</ref>.
* [[Уладзімір Сіўчыкаў]], беларускі [[пісьменнік]], перакладчык, выдавец.
* [[Марына Новік]], беларуская [[лёгкая атлетыка|лёгкаатлетка]], шматразовая чэмпіёнка Беларусі.
Радок 148 ⟶ 137:
 
== Зноскі ==
{{Reflist|refs=
{{reflist}}
▲ |плошча <ref name= 21,97<ref"gki">[http://www.gki.gov.by/docs/gzk_2010-15404.doc «Дзяржаўны зямельны кадастр Рэспублікі Беларусь»] (па стане на 1 студзеня 2011 г.)</ref>
<ref name="2017-Estimate">{{Крыніцы/Насельніцтва Беларусі 2017}}</ref>
<ref name="NNP">{{Крыніцы/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Мінская вобласць|}}</ref>
▲* [[1796]] — 374 чал.<ref name="vn">[[Вячаслаў Насевіч]]. [http://vn.belinter.net/kraeved/6.html Смалявіччына ў перыяд феадалізму] // Літаратура/Памяць/Смалявіцкі раён і Жодзіна  — С. 27—48; 58—59.</ref>
▲* [[1970]] — 22 тыс. чал.<ref name="VSE">[http://dic.academic.ru/dic.nsf/bse/87436/Жодино Жодино] // Літаратура/Вялікая Савецкая Энцыклапедыя (3-е выданне)</ref>
▲* [[1991]] — 56 тыс. чал.<ref name="VES">[http://dic.academic.ru/dic.nsf/enc3p/129346 Жодино] // Літаратура/Вялікі энцыклапедычны слоўнік</ref>
<ref name="2011-Estimate">{{Крыніцы/Насельніцтва Беларусі 2011}}</ref>
<ref name="2012-Estimate">{{Крыніцы/Насельніцтва Беларусі 2012}}</ref>
<ref name="2013-Estimate">{{Крыніцы/Насельніцтва Беларусі 2013}}</ref>
<ref name="2014-Estimate">{{Крыніцы/Насельніцтва Беларусі 2014}}</ref>
<ref name="2015-Estimate">{{Крыніцы/Насельніцтва Беларусі 2015}}</ref>
<ref name="2016-Estimate">{{Крыніцы/Насельніцтва Беларусі 2016}}</ref>
<ref name="bel9">{{Крыніцы/БелЭн|9к}} — С. 39.</ref>
}}
 
== Літаратура ==
Радок 155 ⟶ 158:
== Спасылкі ==
{{Commonscat-inline|Žodzina|Жодзіна}}
{{OSM relation|79911|Жодзіна}}
* [http://www.zhodino.minsk-region.by/ Жодзінскі гарадскі выканаўчы камітэт] {{ref-ru}}
* [http://zhodzina.by Інфармацыйны партал ZHODZINA.BY]
Радок 160 ⟶ 164:
* [http://knihi.com/Andrej_Chadanovic/Z_caho_pacynajecca_Zodzina.html Верш А.Хадановіча «З чаго пачынаецца Жодзіна?»]
 
{{Смалявіцкі раён}}
{{Гарады Мінскай вобласці}}
{{Адміністрацыйны падзел Мінскай вобласці}}
 
[[Катэгорыя:Горад Жодзіна| ]]
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Жодзіна"