|
[[Файл:Bzerpi_cornice.JPG|міні|Від на трогавую даліну перавалу [[ПсеашхоПсеашха]].]]
[[Файл:Obersee.jpg|міні|Возера [[КёнигсзееКёнігсзее|КенигсзееКёнігсзее]], размешчанае ў трогавай даліне. На далёкім плане бачная вісячая даліна-прыток, таксама з характэрным (U-вобразнымпадобным) папярочным профілем]]
'''Трог''', трогавая даліна (ад {{Lang-de|Trog}}Trog — «карыта») — даліна ў ледавіковай або старажытналедавіковай вобласці з карытавобразнымкарытападобным (U-вобразнымпадобным) папярочным профілем, шырокім дном і стромкімі ўвагнутымі бартамі, якія звязаны з араючай{{нп3|Экзарацыя|узворвальнай|uk|Екзарація}} дзейнасцю [[Ледавікледавік|леднікоўледавікоў]].
БортаБарты тыповых трогавых далін уверсе пераходзяць у больш спадзістыя апрацаваныя лёдам ўчасткіучасткі, званыя ''плячыма трогаў''. У некаторых трогаў бывае не адна, а дзве або тры пары плячэй. Такія ''укладзеныяўкладзеныя трогі'' часта тлумачаць тым, што больш маладыя даліны ўрэзаны ў радыусе больш старажытных.
У падоўжным профілі трогавыя даліны звычайна маюць ступеньчатую форму, дзе чаргуюцца пераўглубленыяпераўглыбленыя ўчасткі (''басейны выарваннявыўзворвання'') з прыпаднятыміпрыўзнятымі скалістымі прыступкамі (рыгелямі). Басейны часта запоўненыя азёрамі або рачнымі адкладамі, а рыгелі часцей за ўсё аголены, пакрытыя баранніми ілбамі і изборожденызбарознены ледавіковымі шнарамі і штрыхоўкай.
Адметнай рысай трогавых далін служаць вісячыя даліны-прытокі. Іх дно ляжыць вышэй, нярэдка на 150-200 м і больш, чым дно асноўныасноўнай трогавай даліны, і аддзяляецца ад яго вусцевай прыступкай. Гэта тлумачыцца тым, што ледавік, запаўняюцца асноўную даліну, урэзаўся прыкметна мацней, чым яго больш дробны прыток.
Найбольш буйныя трогі могуць дасягаць у даўжыню некалькіх дзесяткаў, часам сотняў кіламетраў. Трогі шырока распаўсюджаны ва ўсіх горна-ледавіковых раёнах сушы. Там, дзе ледавікі дасягалі або дасягаюць ўзроўню мора, трогавыя даліны працягваюцца ў выглядзе [[Фіёрдфіёрд|фіёрдаў]].
== Літаратура ==
* ''«Гляциологический слоўніксловарь»'' / ПадПод рэдред. В. М. Котлякова. — [[Літр|Л.]]: «[[Гидрометеоиздат]]», [[1984]]. — 527 с.
* Pazynych V. ''Origin of U-shaped valleys''
[[Катэгорыя:Гляцыялогія]]
[[Катэгорыя:Даліны]]
| 