|
'''Камуністычная партыя''' - — палітычная партыя, асноўнай ідэалогіяй якой з'яўляецца [[марксізм]] і [[камунізм]], а асноўнай мэтай - — звяржэнне кіруючага класа [[Буржуазія|буржуазіі]] шляхам [[Рэвалюцыя|рэвалюцыі]] і ўсталяванне дыктатуры пралетарыяту. Мэты, задачы і метады барацьбы камуністычных арганізацый і партый
{{Камунізм}}
супраць буржуазіі апісаны ў працы [[Маркс|Маркса]]а і [[Энгельс|Энгельса]]а [[Маніфест камуністычнай партыі|"«Маніфест камуністычнай партыі"»]].<br />
У сярэдзіне ХХ ст. шмат з камуністычных партый краін свету перайшла да больш умераных пазіцый, такіх як [[еўракамунізм]].
== Камуністычныя партыі ва ўладзе ==
У свой час камуністычныя партыі былі кіруючымі ў наступных краінах:
* {{Сцяг СССР (1955-1980)}}[[Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік]] - — [[Камуністычная партыя Савецкага Саюза|Камуністычная Партыя Савецкага Саюза]]
* {{Сцяг Югаславіі (1946-1992)}}[[Сацыялістычная Федэратыўная Рэспубліка Югаславія]] - — [[Саюз камуністаў Югаславіі]]
* {{Сцяг Албаніі (1946-1992)}}[[Албанія|Народная Сацыяцілстычная Рэспубліка Албанія]] - — Албанская партыя працы
* {{Сцяг Балгарыі (1971-1990)}}[[Народная Рэспубліка Балгарыя]] - — [[Балгарская Камуністычная Партыя]]
* {{Сцяг Румыніі (1965-1989)}}[[Сацыялістычная Рэспубліка Румынія]] - — [[Румынская камуністычная партыя|Румынская Камуністычная Партыя]]
* {{Сцяг Польшчы}}[[Польская Народная Рэспубліка]] - — [[Польская Аб'яднаная Працоўная Партыя]]
* {{Сцяг Чэхаславакіі}}[[Чэхаславацкая Сацыялістычная Рэспубліка]] - — [[Камуністычная Партыя Чэхаславакіі]]
* {{Сцяг Венгрыі (1957-1989)}}[[Венгерская Народная Рэспубліка]] - — [[Венгерская сацыялістычная працоўная партыя]]
* {{Сцяг ГДР}}[[Германская Дэмакратычная Рэспубліка]] - — Сацыялістычная Адзіная Партыя Германіі
* {{Сцяг Афганістана, 1979—1987}}[[Афганістан|Дэмакратычная Рэспубліка Афганістан]] - — Народна-дэмакратычная партыя Афганістана
На сённяшні момант камуністычныя партыі кіруюць у наступных краінах:
* {{Сцяг КНР}}[[Кітайская Народная Рэспубліка]] - — [[Камуністычная партыя Кітая|Камуністычная Партыя Кітая]]
* {{Сцяг КНДР}}[[КНДР|Карэйская Народна-Дэмаркатычная Рэспубліка]] - — [[Працоўная партыя Карэі|Працоўная Партыя Карэі]]
* {{Сцяг Кубы}}[[Куба|Рэспубліка Куба]] - — [[Камуністычная партыя Кубы|Камуністычная Партыя Кубы]]
* {{Сцяг В'етнама}}[[В'етнам|Сацыялістычная Рэспубліка В'етнам]] - — [[Камуністычная Партыя В'етнама]]
* {{Сцяг Непала}}[[Непал|Федэратыўная Дэмакратычная Рэспубліка Непал]] - — [[Камуністычная партыя Непала(мааісцкі цэнтр)]]
== Камуністычныя партыі ў Беларусі ==
Першая камуністычная партыя ў Беларусі з'явілась 30 снежня 1918 года ў [[Горад Смаленск|Смаленску]] на VI Паўночна-Заходняй абласной канферэнцыі [[РКП (б)]]. Створаная партыя называлася [[КП(б)Б|Камуністычнай партыяй (бальшавікоў) Беларусі]] і была складовай часткай Расійскай Кампартыі (бальшавікоў). З'езд выбраў Цэнтральнае бюро [[Камуністычная партыя Беларусі|КП (б) Беларусі]] (старшыня А. Мяснікоў), а таксама прыняў рашэнне аб стварэнні [[Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка|Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікі Беларусь]].
З сакавіка [[1919]] да лістапада [[1920]] г. КП(б)Б была аб'яднана з Кампартыяй Літвы ў [[КПЛіБ|Камуністычную партыю (бальшавікоў) Літвы і Беларусі]] на ўвазе ўтварэння [[Літбел ССР|ЛітБела]]. Аб стварэнні адзінай кампартыі Літвы і Беларусі было вырашана на аб'яднальным з'ездзе КП(б)Б і [[Камуністычная партыя Літвы і Заходняй Беларусі|КП(б)Л]], які праходзіў 4-6 сакавіка 1919 года, які таксама ўхваліў стварэнне [[Літбел ССР|Савецкай сацыялістычнай рэспублікі Літвы і Беларусі (ЛітБел)]]. З'езд абраў Цэнтральны Камітэт КП (б) ЛиБ, у Прэзідыум якога ўвайшлі Вінцас Міцкявічусу-Капсукас - — старшыня, З. Ангаретис, В. Багуцкі, Я. Далецкі, С. Іваноў, М. Калмановіч, В. Кнориньш (сакратар), А. Мяснікоў, І. Уншлихт, К. Циховский, В. Яркин і інш.<ref>[http://www.belhistory.com/course10.shtml ЛітБел]</ref> У сувязі з акупацыяй польскімі войскамі большай частцы тэрыторыі [[Літва|Літвы]] і Беларусі, 6 чэрвеня 1920 Літоўска-Беларуская рэспубліка была распушчаная. У верасні 1920 г. Камуністычная партыя (бальшавікоў) Літвы і Беларусі зноў была падзелена на КП Беларусі і КП Літвы.
Падчас акупацыі польскімі вайскамі Заходняй Беларусі існавала [[Камуністычная партыя Заходняй Беларусі|Камуністычная Партыя Заходняй Беларусі]]
З 1922 па 1991 Камуністычная партыя Беларусі з'яўлялася кіруючай у [[Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка|БССР]], але, калі Беларусь атрымала незалежнасць, дзейнасць кампартыі была забаронена да 1993 г., як і у іншых краінах [[Садружнасць Незалежных Дзяржаў|СНД]]. У 1993 годзе была створана [[Беларуская партыя аб'яднаных левых «Справядлівы свет»|Партыя камуністаў Беларусі]], якая ў 1994 годзе перайшла ў апазіцыю прэзыденту Рэспублікі Беларусь [[Аляксандр Рыгоравіч Лукашэнка|А. Р. Лукашэнка]]. У 1996 годзе частка сяброў ПКБ, якія падтрымлівалі палітыку А. Лукашэнкі, аддзяліліся ад партыі і ўтварылі прапрэзідэнцкую [[Камуністычная партыя Беларусі|Камуністычную партыю Беларусі]]. Сітуацыя, калі ў краіне было 2 кампартыі, працягвалася 13 гадоў, але, у 2009 годзе ПКБ змяніла назву на [[Беларуская партыя аб'яднаных левых «Справядлівы свет»|Беларускую партыю аб'яднаных левых "«Справядлівы свет"»]], і ў краіне засталася адна камуністычная партыя.
== Зноскі ==
[[Катэгорыя:Камунізм]]
[[Катэгорыя:Марксізм]]
| 