|
|сайт = [http://www.gnu.org/ gnu.org]
}}
'''Праект GNU''' — гэта масавы супольны праект па стварэнні [[Свабоднае праграмнае забеспячэнне|свабоднага праграмнага забеспячэння]], анансаваны ў 1983 годзе [[Рычард Мэцью Столман|Рычардам Столманам]]. Тым самым быў дадзены пачатак [[Аперацыйная сістэма|аперацыйнай сістэме]] [[GNU]], распрацоўка праграмнага забеспячэння для якой пачалася ў студзені 1984 года. GNU -— гэта рэкурсіўны акронім, які азначае "GNU is Not Unix" ('''Г'''НУ - гэта '''Н'''е '''Ю'''нікс).
Галоўная мэта праектупраекта -— распрацаваць самае неабходнае праграмнае забеспячэнне, якое дазволіла б выкарыстоўваць камп'ютаркамп’ютар, не ўжываючы несвабодныя праграмы наогул. Каб дасягнуць гэтага, Праект GNU распачаў працу над аперацыйнай сістэмай, названай GNU. Мэта стварэння свабоднай аперацыйнай сістэмы была дасягнутая ў [[1992]] годзе, калі апошняя адсутная на той момант частка сістэмы, [[Ядро, інфарматыка|ядро]], была запоўнена з дапамогай [[Unix]]-падобнага ядра [[Linux]] (пасля выдання згодна з [[Ліцэнзія GPL|ліцэнзіяй GPL]]), распрацаванага фінскім студэнтам [[Лінус Торвальдс|Лінусам Торвальдсам]].
== Філасофія і дзейнасць ==
Большасць таго, што ствараецца ў межах праектупраекта ГНУ, мае тэхнічную прыроду. Але ж праект быў заснаваны як сацыяльная, этычная і палітычная ініцыятыва. Побач са стварэннем праграмнага забеспячэння і выданнем [[Праграмнае ліцэнзіяванне|ліцэнзій]], Праект ГНУ апублікаваў вялікую колькасць філасофскіх прац, большасць якіх -— аўтарства Рычарда Столмана.
== Распрацоўка праграмнага забеспячэння ==
У дзейнасці Праекта ГНУ, накіраванай на распрацоўку праграмнага забеспячэння, можна вылучыць два прамежкі. У 1980-х і пачатку 1990-х праект быў засяроджаны на распрацоўцы аперацыйнага праграмнага забеспячэння. У сярэдзіне 1990х1990-х асноўная ўвага перайшла да стратэгічных праектаў.
=== Распрацоўка аперацыйнай сістэмы ===
Першай мэтай ПраектуПраекта ГНУ было стварэнне паўнавартаснай свабоднай аперацыйнай сістэмы. Для дасягнення гэтай мэты супрацоўнікі праектупраекта пачалі напісанне аперацыйнай сістэмы. Мэта была дасягнута ў 1992 годзе, хоць праект і не скончыў усе запланаваныя працы. Распрацаванае па-за межамі праекту [[ядро, інфарматыка|ядро]] [[Linux|Лінукс]] запоўніла апошні прамежак, такім чынам суцэльная свабодная аперацыйная сістэма была завершана, хаця засталася няскончанай праца над ядром [[GNU Hurd]].
=== Стратэгічныя праекты ===
Пачынаючы з сярэдзіны 1990-х, многія кампаніі робяць інвестыцыі ў распрацоўку свабоднага праграмнага забеспячэння. [[Фонд Свабоднага праграмнага забеспячэння]] перанакіроўвае гэтыя сродкі на прававую і палітычную падтрымку руху свабодных праграм. Распрацоўка праграмнага забеспячэння засяроджваецца на суправаджэнні існыхіснуючых праектаў, а новыя праекты пачынаюцца толькі ў выпадку вострай пагрозы для супольнасці.
==== GNOME ====
Першы прыклад стратэгічнага праектупраекта -— асяроддзе GNOME. Намаганні па яго распрацоўцы былі распачаты Праектам ГНУ з-за таго, што іншае асяроддзе, [[KDE]], пачало набіраць папулярнасць, але патрабавала ад карыстальнікаў усталявання пэўнага прапрыетарнага праграмнага забеспячэння. Каб пазбегнуць таго, што людзі будуць вымушаныя ўсталёўваць прапрыетарнае ПЗ, Праект ГНУ пачынае адразу два праекты. Першы з іх -— Harmony toolkit. Гэта была спроба распрацаваць свабодную замену прапрыетарнаму праграмнаму забеспячэнню, ад якога залежыць KDE.<!--Калі б гэты праект дасягнуў мэты, праблема з KDE знікла б.--> Другі праект -— GNOME, прызначаны быць заменай KDE, што не мела б ніякіх залежнасцей ад прапрыетарнага ПЗ. Праект Harmony не зрабіў значнага зруху, але GNOME развіваецца вельмі добра. Тым часам, прапрыетарны кампанент, ад якога залежыць KDE, [[Qt]], быў выдадзены як свабоднае праграмнае забеспячэнне.
==== Gnash ====
Другі прыклад -— [[Gnash]]. Гэта праграма для прайгравання анімацыі, што распаўсюджваецца ў фармаце Adobe Flash. Яе распрацоўка пазначаная як прыярытэтны праект у межах ГНУ з-за таго, што было заўважана, што многія людзі, карыстаючыся свабоднай аперацыйнай сістэмай і ўжываючы свабодны вэб-браўзер, усталёўваюць дадаткова прапрыетарны плагін ад Adobe.
== Сеціўная пляцоўка ==
Сеціўная пляцоўка ПраектуПраекта ГНУ перакладзеная добраахвотнікамі на значную колькасць моў. Некаторыя старонкі былі перакладзены на 41 мову. Першыя некалькі годгадоў сеціўная пляцоўка знаходзілася па адрасе gnu.ai.mit.edu, да таго, як у 1998 г. атрымала адрас www.gnu.org.
== Спасылкі ==
| 