Вікіпедыя

Аляксандр Восіпавіч Сташэўскі: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[недагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Replacing Flag_of_Byelorussian_SSR_(1927-1937).svg with File:Flag_of_the_Byelorussian_Soviet_Socialist_Republic_(1927-1937).svg (by CommonsDelinker because: File renamed: Criterion 4 (harmoni
Няма тлумачэння праўкі
Радок 86:
}}
 
'''Алякса́ндр (Алесь) Во́сіпавіч Сташэ́ўскі''' (Сташэўскі-Стасевіч; {{ДН|24|3|1889|12}}, в. [[Вёска Думічы|Думічы]], цяпер [[КапыльскіМінская раёнвобласць]], [[Мінская вобласцьБеларусь]] — {{ДС|11|12|1938}}) — дзяржаўныбеларускі дзеячсавецкі [[Беларускаяпалітычны Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка|БССР]]дзеяч.
 
== Біяграфія ==
Скончыў [[Капыль|Капыльскае]] народнае вучылішча, у 1911 годзе [[Нясвіжская настаўніцкая семінарыя|Нясвіжскую настаўніцкую семінарыю]] (1911), [[МВПІ]] (1920). У 1911—1914 гг.гадах выкладаў у [[Рэчыца|Рэчыцкім]] пачатковым прыходскім вучылішчы. У [[Першая сусветная вайна|Першую сусветную вайну]] ў расійскай арміі на [[Паўднёва-Заходні фронт, (Першая сусветная вайна)|Паўднёва— Заходнім фронце]], падпаручнік. Пасля дэмабілізацыі з пачатку 1918 г. — у [[Яраслаўль|Яраслаўлі]] (Расія). Удзельнік беларускага нацыянальнага руху, член арганізацыі «[[Маладая Беларусь, 1918|Маладая Беларусь]]». З кастрычніка 1918 г. — у [[Мінск]]у, член [[Беларуская партыя сацыялістаў-рэвалюцыянераў|Беларускай партыі сацыялістаў-рэвалюцыянераў]]. У 1919 г. — сакратар прэзідыума педагагічнай рады МВПІ, настаўнік 9-й Мінскай бел. школы 1-й ступені. Адзін з ініцыятараў стварэння ў студзені 1920 г. [[Беларуская камуністычная арганізацыя|Беларускай камуністычнай арганізацыі]] (БКА), член яе ЦК, уваходзіў у 1-ю Мінскую канспіратыўную «пяцёрку» БКА па арганізацыі антыпольскага падполля і партызанскага руху.
 
Пасля дэмабілізацыі з пачатку 1918 года — у [[Яраслаўль|Яраслаўлі]], удзельнік беларускага нацыянальнага руху, сябра арганізацыі «[[Маладая Беларусь, 1918|Маладая Беларусь]]», створанага на базе [[Беларускі дзяржаўны педагагічны ўніверсітэт імя Максіма Танка|Менскага настаўніцкага інстытута]]. «Маладая Беларусь» вяла культурна-асветную работу сярод беларускіх бежанцаў. З кастрычніка 1918 года — у [[Мінск|Менск]]у, сябра [[Беларуская партыя сацыялістаў-рэвалюцыянераў|Беларускай партыі сацыялістаў-рэвалюцыянераў]]. Вучыцца ў [[Беларускі дзяржаўны педагагічны ўніверсітэт імя Максіма Танка|Менскім беларускім педагагічным інстытуце]]. У 1919 годзе — сакратар прэзідыума педагагічнай рады МБПІ, настаўнік 9-й Менскай беларускай школы 1-й ступені. Адзін з ініцыятараў стварэння ў студзені 1920 года [[Беларуская камуністычная арганізацыя|Беларускай камуністычнай арганізацыі]] (БКА), сябра яе ЦК, уваходзіў у 1-ю Менскую канспіратыўную «пяцёрку» БКА па арганізацыі антыпольскага падполля і партызанскага руху.
Пасля прыходу бальшавікоў у Мінск у ліпені 1920 г. быў мабілізаваны ў [[Рабоча-сялянская Чырвоная армія|Чырвоную армію]], камандаваў узводам, ротай. З лістапада 1921 сакратар ЦВК і [[Савет Народных Камісараў БССР|СНК БССР]], з ліпеня 1924 г. — старшыня Полацкага акруговага выканкама. Садзейнічаў правядзенню [[Беларусізацыя|беларусізацыі]] на далучаных да БССР усходніх беларускіх тэрыторыях. З лютага 1926 г. — [[НКУС БССР|наркам унутраных спраў БССР]], з верасня 1928 г. — [[Народныя камісары і міністры юстыцыі БССР|наркам юстыцыі]] і пракурор БССР. Член [[Цэнтральны выканаўчы камітэт БССР|ЦВК БССР]] (1921—1931) і яго Прэзідыума (1921—1924, 1927—1931). Член [[Рэвізійная камісія КПБ|Рэвізійнай камісіі КП(б)Б]] у 1924—1925, ЦКК КП(6)Б у 1929—1931.▼
 
▲Пасля прыходу бальшавікоў у МінскМенск у ліпені 1920 г.года быў мабілізаваны ў [[Рабоча-сялянская Чырвоная армія|Чырвоную армію]], камандаваў узводам, ротай. З лістапада 1921 года сакратар [[Цэнтральны выканаўчы камітэт БССР|ЦВК]] і [[Савет Народных Камісараў БССР|СНК БССР]], з ліпеня 1924 г.года — старшыня [[Полацкая акруга|Полацкага акруговага выканкама]]. Садзейнічаў правядзенню [[Беларусізацыя|беларусізацыі]] на [[Узбуйненне БССР|далучаных да БССР]] усходніх беларускіх тэрыторыях. З лютага 1926 г.года — [[НКУС БССР|наркамнародны камісар унутраных спраў БССР]], з верасня 1928 г.года — [[Народныя камісары і міністры юстыцыі БССР|наркамнародны камісар юстыцыі]] і пракурор БССР. ЧленСябра [[Цэнтральны выканаўчы камітэт БССР|ЦВК БССР]] (1921—1931) і яго Прэзідыума (1921—1924, 1927—1931). ЧленСябра [[Рэвізійная камісія КПБ|Рэвізійнай камісіі КП(б)Б]] у 1924—1925, ЦКК [[Камуністычная партыя Беларусі (1918)|КП(6б)Б]] у 1929—1931 гадах.
У канцы 1930 г. быў неабгрунтавана абвінавачаны як удзельнік «антыпартыйнай» групы [[Усевалад Макаравіч Ігнатоўскі|Ігнатоўскага]]—[[Зміцер Жылуновіч|Жылуновіча]], зняты з пасады і прызначаны старшынёй Бабруйскага райвыканкама. 18.2.1931 выведзены са складу ЦКК КП(б)Б. З восені 1931 загадчык рабфака [[Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт|БДУ]], потым дырэктар [[Гомельскі дзяржаўны ўніверсітэт імя Францыска Скарыны|Гомельскага сельскагаспадарчага педагагічнага інстытута]].▼
 
▲У канцы 1930 г.года быў неабгрунтавана абвінавачаны як удзельнік «антыпартыйнай» групы [[Усевалад Макаравіч Ігнатоўскі|Ігнатоўскага]]—[[Зміцер Жылуновіч|Жылуновіча]], зняты з пасады і прызначаны старшынёй [[Бабруйскі раён|Бабруйскага райвыканкама]]. 18.2. лютага 1931 года выведзены са складу ЦКК КП(б)Б. З восені 1931 года загадчык рабфака [[Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт|БДУ]], потым дырэктар [[Гомельскі дзяржаўны ўніверсітэт імя Францыска Скарыны|Гомельскага сельскагаспадарчага педагагічнага інстытута]].
Арыштаваны 27.4.1937. Абвінавачваўся ў «антысавецкай дзейнасці». 29 кастрычніка 1937 г. «тройкай» [[НКУС БССР|НКУС]] быў асуджаны да [[Смяротная кара|вышэйшай меры пакарання]]. Расстраляны. Рэабілітаваны ў 1957 годзе.▼
 
▲Арыштаваны 27.4. красавіка 1937 года па ў Гомелі па адрасе: вул. Сялянская, 26. Абвінавачваўся ў «антысавецкай дзейнасці». 29 кастрычніка 1937 г.года «[[Тройка НКУС|тройкай]]» [[НКУС БССР|НКУС]] быў асуджаны да [[СмяротнаяСмяротнае карапакаранне|вышэйшай меры пакарання]]. Расстраляны. Рэабілітаваны ў 1957 годзе.
 
{{зноскі}}
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Аляксандр_Восіпавіч_Сташэўскі"