Іахім Храптовіч: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др катэгорыі
др вікіфікацыя, перанесена: Канфедэрарат → Канфедэрат (2) з дапамогай AWB
Радок 82:
 
== Паэтычная творчасць ==
У сталым веку пісаў вершы на [[польская мова|польскай мове]] і [[латынь|латыні]], лічачы гэты занятак за «мілую забаўку»<ref name="ReferenceA">''Maldzis, A.'' Nieznany wiersz białoruski ze zbiorów Kórnickich… S. 179.</ref>.
 
У 1970 г. беларускі літаратуразнаўца [[Адам Мальдзіс]] знайшоў у бібліятэцы Курніцкай (Польшча) рукапіс верша «Всем многі век в новой хаці» на тагачаснай гутарковай [[беларуская мова|беларускай мове]], напісаны [[лацініца]]й дзесьці ў 1750-х гг. на Наваградчыне — на памежжы [[барока]] і [[Асветніцтва]]<ref>''Maldzis, A.'' Nieznany wiersz białoruski ze zbiorów Kórnickich… S. 179.<name="ReferenceA"/ref>. Верш прадстаўляе сабой прыватнае віншаванне дзядам ад унукаў з нагоды канкрэтнай падзеі — уваходзін унукаў у новы [[палац]] дзеда і бабулі. Адам Мальдзіс, узяўшы пад увагу імёны дзядоў (Казімір і Тэафілія) і ўнукаў (Яўхім і Ганна), а таксама паходжанне рукапісу, дату і месца стварэння і іншыя прыкметы, прыпісаў аўтарства гэтага верша маладому Яўхіму Храптовічу, а «палацам» лічыць — драўляны палац у вёсцы Ясянец [[Новагародскае ваяводства|Новагародскага ваяводства]], які належаў дзеду Іахіма навагрудскаму шляхціцу [[Казімір Несялоўскі|Казіміру Несялоўскаму]] ([[Кашталяны смаленскія|смаленскаму кашталяну]]) і яго жонцы Тэафіліі з роду дэ Рэес<ref>''Maldzis, A.'' Nieznany wiersz białoruski ze zbiorów Kórnickich… S. 178.</ref>. У віншаванні паэтызуецца дом, у якім сабраліся госці на ўваходзіны:
 
{{Цытата|
Радок 98:
:А з німі дружына.<ref>''Maldzis, A.'' Nieznany wiersz białoruski ze zbiorów Kórnickich... S. 177.</ref>
}}
[[Класіцызм|Класіцысцкія]] каноны яшчэ не цалкам запаланілі аўтара, не адгарадзілі яго ад гутарковай мовы. Побач з тым у вершы ўжо няма і празмернай экзальтаванасці, рэлігійнасці, характэрных для аналагічных барочных твораў. Яўхім Храптовіч славіць дзеда і бабулю за зямныя дабрачыннасці, зычыць ім зямных даброт. Наяўнасць беларускамоўнага верша Яўхіма Храптовіча паказвае, што ў паўсядзённым жыцці магнатэрыі XVIII ст. ужывалася гутарковая [[беларуская мова]], паэтычная творчасць на якой афармлялася па канонам тагачаснага ўзроўню паэтыкі і рыторыкі ў [[ВКЛ]]<ref>''Maldzis, A.'' Nieznany wiersz białoruski ze zbiorów Kórnickich… S. 179.<name="ReferenceA"/ref>. Прысутнасць у вершы некаторых архаічных форм літаратурнай старабеларускай мовы, на думку Мальдзіса, указвае на знаёмства Яўхіма Храптовіча не толькі з гутарковым варыянтам беларускай мовы, але і з кніжнасцю на [[старабеларуская мова|старабеларускай мове]]<ref>''Maldzis, A.'' Nieznany wiersz białoruski ze zbiorów Kórnickich… S. 179.<name="ReferenceA"/ref>.
 
{{зноскі}}
Радок 119:
[[Катэгорыя:Члены Згуртавання прыяцеляў Уставы аб кіраванні 3 мая]]
[[Катэгорыя:Пахаваныя ў Варшаве]]
[[Катэгорыя:КанфедэраратыКанфедэраты Анджэя Макраноўскага]]
[[Катэгорыя:КанфедэраратыКанфедэраты Чатырохгадовага сойма]]