Сымон Раманчук: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
KrBot (размовы | уклад)
др + {{ізаляваны артыкул}}
Радок 9:
}}
 
'''Сымон Раманчук''' ([[1916]] [[1951]](?))  — беларускі вайсковы і грамадскі дзеяч, педагог. Афіцэр [[Беларуская краёвая абарона|БКА]], дэсантнік [[Паветрана-дэсантны спецыяльны батальён «Дальвіц»|беларускага батальёнубатальёна «Дальвіц»]].<ref>{{cite web|url = http://jivebelarus.net/history/new-history/return-of-bnp.html?page=14 |title = Вяртаньне БНП. Асобы і дакумэнты Беларускай Незалежніцкай Партыі|first = |last = |author = [[Сяргей Ёрш]]|authorlink = |coauthors = |date = |month = |year = |work = |publisher = |location = |page = |pages = |at = |language = |trans_title = |format = |doi = |archiveurl = http://web.archive.org/web/20190725160120/http://jivebelarus.net/history/new-history/return-of-bnp.html?page=14|archivedate = 25.07.2019|accessdate = |quote = |ref = |separator = |postscript = }}</ref>
 
== Біяграфія ==
Нарадзіўся ў [[1916]]  г. у в. [[Баяры (Нясвіжскі раён)|Баяры]] [[Слуцкі павет|Слуцкага паветупавета]] [[Мінская губерня|Мінскай губерні]] ў [[Расійская імперыя|Расійскай імперыі]] (цяпер  — [[Нясвіжскі раён]] [[Мінская вобласць|Мінскай вобласці]]). У 1930-я гг. скончыў [[Нясвіж]]скую настаўніцкую семінарыю, паступіў у польскую школу падхарунжых.
 
У [[Другая сусветная вайна|Другую сусветную вайну]] у верасні [[1939]]  г. ваяваў супраць немцаў у складзе [[Войска Польскае|Войска Польскага]]. З [[1940]]  г. знаходзіўся на тэрыторыі Беларусі, акупаванай саветамі і ў родных мясцінах хаваўся ад [[НКУС]], ездзіў у [[Львоў]]. У часы нямецкай акупацыі працаваў у грамадзянскай адміністрацыі [[Нясвіж]]а. У сакавіку [[1944]]  г. стаў старшым лейтэнантам [[Беларуская Краёвая Абарона|Беларускай Краёвай Абароны]], узначальваў персанальнае бюро пры Галоўным кіраўніцтве БКА. З [[1944]] знаходзіцца ў [[Германія|Германіі]], далучаецца да [[Паветрана-дэсантны спецыяльны батальён «Дальвіц»|беларускага батальёну «Дальвіц»]], у складзе якога ў [[1945]] годзе дэсантуецца на тэрыторыі Беларусі (па іншай версіі летам 1944-га не выязджаў з Беларусі).
 
У [[1945]] быў арыштаваны савецкімі карнымі органамі і зняволены ў мінскай турме [[МДБ БССР|МДБ]]. Паводле ўспамінаў афіцэра [[Беларуская краёвая абарона|БКА]] [[Уладзімір Сіўко|Уладзіміра Сіўко]], Сымон Раманчук у лютым [[1946]]  г. няўдала прабаваў уцячы з турмы, пасля чаго быў страшна катаваны і прабаваў скончыць жыццё самагубствам:
<blockquote>«''Ён і былы савецкі партызан Кавалёў, калі іх вялі ў лазню, аглушылі ахоўніка і пераскочылі праз сцяну. Ад пагоні ўцекачы схаваліся ў руінах, але сабакі знайшлі іх след. Р. з сябрам адбіваліся ад энкавэдыстаў цэглай і каменнем...каменнем…''».</blockquote>
Асуджаны на 10 гадоў савецкіх канцлагераў. Этапаваны ў [[Інта|Інцінскі]] (потым Мінеральны) канцлагер МДБ [[Архангельская вобласць|Архангельскай вобласці]] і [[Комі АССР]] ([[Інта]])  — спачатку знаходзіўся разам з крымінальнымі вязнямі, а потым быў далучаны да палітычных. У «Мінлагу» пазнаёміўся і сябраваў з [[Ларыса Геніюш|Ларысай Геніюш]], якая потым пра яго пісала ў сваёй «Споведзі»:
<blockquote>«''Наш светлы герой, які ведаў адно толькі - — сваю Радзіму і жыў толькі для яе і ёю''».</blockquote>
У [[1949]]  г. далучыўся да кіраўніцтва падпольнай шматнацыянальнай арганізацыі (беларусы, палякі і расейцы) у «Мінлагу», якая рыхтавала паўстанне вязняў. У [[1950]]  г. у выніку здрады ўсё кіраўніцтва падполля было арыштаванае.
 
Паводле некаторых звестак Сымон Раманчук быў асуджаны і расстраляны на [[Інта|Інце]] [[1951]] годзе.
Радок 28:
== Літаратура ==
* Геніюш Л. Споведзь. Мн., 1993; Клімовіч Р. Паўстанне духу // ЛіМ. 1995. 2 чэрв.;
* Палескі А. [Ёрш С.] За ідэалы 25 сакавіка беларусы змагаліся й у савецкіх канцлагерах // Голас камбатанта. 2001. №  1.
* Беларускі нацыяналізм: Даведнік / Уклад. Пятро Казак.  — [Б. м. і г. в.]: Голас края;
* Антысавецкія рухі ў Беларусі. 1944—1956. Даведнік,  — Мінск, 1999. ISBN 985-6374-07-3.
* {{Крыніцы/Маракоў/Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы…|3}}
* Успаміны [[Пятро Рашэтнік|Пётры Рашэтніка]] (архіў [[Сяргей Ёрш|Сяргея Ярша]]).
Радок 37:
* [http://www.marakou.by/ru/davedniki/represavanyya-litaratary/tom-iii-kniga-ii?id=21219 Біяграфія Сымона Раманчука на старонцы Леаніда Маракова]
* [http://www.slounik.org/32083.html Біяграфія Сымона Раманчука (Беларускі нацыяналізм)]
* [http://www.slounik.org/154885.html Біяграфія Сымона Раманчука (Антысавецкія рухі ў Беларусі (1944-19561944—1956). Даведнік)]
 
{{ізаляваны артыкул}}
Радок 49:
[[Катэгорыя:Рэпрэсаваныя ў БССР]]
[[Катэгорыя:Расстраляныя]]
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў Нясвіжскім раёне]]
[[Катэгорыя:Памерлі ў Комі]]