Вікіпедыя

Ціхаакіянскі тэатр ваенных дзеянняў Другой сусветнай вайны: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
др clean up, перанесена: масце → мосце з дапамогай AWB
арфаграфія
Радок 66:
{{main|Другая япона-кітайская вайна|Баі на Халхін-Голе, 1939}}
 
У 1937 годзе старшыня Нацыянальнага ўрада [[Кітайская Рэспубліка|Кітайскай рэспублікі]] [[Чан Кайшы]] паабяцаў аб'яднаццааб’яднацца з [[Камуністычная партыя Кітая|кітайскімі камуністамі]] для барацьбы супраць [[Японская імперыя|Японскай імперыі]]. У адказ на гэта японская [[Квантунская армія]], не ўзгадняючы свае дзеянні з вярхоўным камандаваннем у [[Токіа]], устроіла [[8 ліпеня]] 1937 года [[Інцыдэнт на Лугаўцяа|бой на мосце Марка Пола]], што прывяло да [[Другая япона-кітайская вайна|Другой япона-кітайскай вайне]]. [[29 ліпеня]] паў [[Пекін]], і да канца года [[Паўночна-кітайская раўніна]] была акупавана японскімі войскамі. Да 1941 года японскія войскі кантралявалі большую частку паўночнага і цэнтральнага Кітая, аднак гэты кантроль не распаўсюджваўся далей чыгунак і буйных гарадоў. Армія [[Гаміньдан]]а адступіла ва ўнутраныя правінцыі з часовай сталіцай у горадзе [[Чунцын]].
 
У [[1938]]—[[1939]] гадах японская Квантунская армія здзейсніла шэраг спроб уварвання на [[Далёкі Усход СССР|савецкі Далёкі Усход]] і ў [[Манголія|Манголію]], але былі паслядоўна разбіты савецкай арміяй [[Хасанскія баі, 1938|каля возера Хасан]], а пазней, сумесна з мангольскімі войскамі, [[Баі на Халхін-Голе, 1939|каля ракі Халхін-Гол]]. Гэта паражэнне спыніла японскую экспансію на поўнач. Хісткі мір паміж Японіяй і [[СССР]] працягваўся да жніўня [[1945]] года.
Радок 93:
[[18 красавіка]] 1942 года 16 амерыканскіх бамбардзіроўшчыкаў [[North American B-25 Mitchell|B-25]] з авіяносцаў [[USS Enterprise (CV-6)|«Энтэрпрайз»]] і [[Хорнет, авіяносец|«Хорнет»]] здзейснілі «налёт адплаты» на гарады [[Токіа]], [[Ёкагама|Ёкагаму]] і [[Нагоя|Нагою]]. Гэты налёт стаў вядомы як «[[Рэйд Дулітла]]». Нягледзячы на малаважны эфект, напад меў вялікае маральнае значэнне для саюзнікаў.
 
У маі 1942 года адбылася [[бітва ў Каралавым моры]]. У гэтай бітве саюзнікі пацярпелі тактычнае паражэнне, хоць яны ведалі і колькасць суднаў праціўніка і куды яны накіроўваліся, якое з'явіласяз’явілася для іх стратэгічным выйгрышам, з прычыны таго, што японцы не змаглі атакаваць [[Порт-Морсбі]] ў [[Новая Гвінея|Новай Гвінеі]]. Акрамя таго, два японскіх авіяносца, якія ўдзельнічалі ў бітве ў [[Каралавае мора|Каралавым моры]], былі пашкоджаны і не змаглі прыняць удзел у наступнай бітве.
 
[[4 чэрвеня]] 1942 года адбылася [[бітва каля атола Мідуэй]]. Яна стала паваротным пунктам у вайне на Ціхім акіяне. Японія страціла 4 авіяносцы («[[Акагі, авіяносец|Акагі]]», «[[Хіру]]», «[[Кага, авіяносец|Кага]]» і «[[Сару]]»), а японская марская авіяцыя панесла страты, ад якіх не змагла адысці да канца вайны. Самай незаменнай стратай апынулася гібель сотняў кваліфікаваных пілотаў.
Радок 104:
{{main|Кампанія на Саламонавых Астравах|Гілберта-Маршалаўская аперацыя|Бірманская кампанія}}
 
З чэрвеня і да канца 1943 года саюзныя войскі пасля бязлітасных баёў занялі [[астравы Гілберта]], [[Саламонавы астравы, архіпелаг|Саламонавы]] (акрамя вострава [[востраў Бугенвіль|Бугенвіль]], дзе баі працягваліся да канца вайны), заходнюю частку вострава [[Новая Брытанія]] і паўднёва-ўсходнюю частку Новай Гвінеі. У паўночнай частцы Ціхага акіяна амерыканскія войскі ў маі-аўгусце 1943 года вярнулі [[Алеуцкія астравы]]. [[22 лістапада]] 1943 года прэзідэнт ЗША [[Франклін Дэлана Рузвельт|Франклін Рузвельт]], прэм'ерпрэм’ер-міністр Вялікабрытаніі [[Уінстан Чэрчыль]] і лідар Гаміньдана [[Чан Кайшы]] сустрэліся ў [[Каір]]ы для абмеркавання далейшага ходу баявых дзеянняў.
 
З [[1 лютага|1]] па [[23 лютага]] [[1944]] года амерыканскія войскі авалодалі [[Маршалавы астравы|Маршалавымі астравамі]], з [[15 чэрвеня]] па [[10 жніўня]] — [[Марыянскія астравы|Марыянскімі]] і з [[15 верасня]] па [[12 кастрычніка]] — заходняй часткай [[Каралінскія астравы|Каралінскіх астравоў]]. Барацьба за паўночную частку Новай Гвінеі працягвалася са студзеня па верасень 1944 года. У [[Бірма|Бірме]] ў сакавіку 1944 года японскія войскі пачалі наступ на [[Індыя|індыйскі]] штат [[Асам]], які пасля 4-месячных баёў скончыўся поўным правалам, і саюзныя войскі, пяройдучы ў контрнаступленне, да канца года занялі большую частку Паўночнай Бірмы. Японскае камандаванне ў 1944 годзе вяло актыўныя дзеянні ў Кітаі, дзе японцы захапілі бесперапынную сухапутную камунікацыю, якая злучала паўночны і паўднёвы раёны Кітая.
Радок 114:
[[17 кастрычніка]] 1944 года саюзныя войскі пачалі [[Філіпінская аперацыя, 1944—1945|Філіпінскую аперацыю]]. Пасля 3-дзённай авіяцыйнай і артылерыйскай падрыхтоўкі, [[20 кастрычніка]], пачалася высадка марскога дэсанта на востраў [[Лейтэ]], які да [[25 снежня]] быў вызвалены ад японскіх войскаў. Падчас баёў за Лейтэ ў раёне Філіпінаў адбыліся [[Бітва ў заліве Лейтэ|марскія бітвы]], у якіх японскі флот панёс цяжкія страты (3 лінкоры, 4 авіяносцы, 10 крэйсераў, 11 эсмінцаў, 2 [[Падводная лодка|падводныя лодкі]]), што забяспечыла ў далейшым амерыканскім войскам бесперашкодную высадку на іншых астравах Філіпінскага архіпелага. Да сярэдзіны мая баявыя дзеянні на Філіпінах былі фактычна скончаны, аднак дробныя бітвы працягваліся да [[15 жніўня]].
 
Маючы вялікую перавагу ў сілах і сродках (у караблях і авіяцыі — пераважным), [[Узброеныя сілы ЗША|амерыканскія ўзброеныя сілы]] ў напружаных баях у 1945 годзе зламалі ўпартае супраціўленне японскіх войскаў і авалодалі астравамі [[Івадзіма]] і [[Акінава]]. Бітва за Івадзіму пачалася 16 лютага і завяршылася 26 сакавіка 1945 года перамогай ЗША. Гэта была першапершая ваенная аперацыя сіл ЗША супраць тэрыторыі самой Японіі. Імператарская армія збудавала на востраве магутную лінію абароны, дзякуючы якой на працягу месяца атрымлівалася адбіваць напады праціўніка. Гэта бітва была адзінай сухапутнай аперацыяй японскіх сіл, у якой яны панеслі менш агульных страт, чым ЗША, хоць загінулых было больш з японскага боку. Пры гэтым амерыканскі флот панёс некаторыя страты ад нападаў [[камікадзэ]]. У першай палове 1945 года саюзныя войскі паспяхова прасоўваліся ў Бірме.
 
У сакавіку - — жніўні 1945 года амерыканскія самалёты [[B-29]], якія ўзляталі з [[Марыянскія астравы|Марыянскіх астравоў]] ажыццяўлялі масіраваныя бамбардзіроўкі запальнымі бомбамі японскіх гарадоў, у тым ліку [[Бамбардзіроўка Токіа|бамбардзіроўку запальнымі бомбамі Токіа]] 9-10 сакавіка 1945 года, у выніку якой загінула каля 100 тысяч жыхароў, было разбурана 250 тысяч будынкаў.
 
Японія, не валодаючы далёкай авіяцыяй, спрабавала ў перыяд з лістапада 1944 года па красавік 1945 года [[агнявы паветраны шар|выкарыстоўваць паветраныя шары з асколачна-фугаснымі і запальнымі бомбамі]], якія масіравана запускаліся праз [[Ціхі акіян]] у бок ЗША. Аднак эфект ад гэтай аперацыі быў практычна нулявым.
Радок 125:
 
== Страты ==
 
=== Новая Зеландыя ===
Узброеныя сілы Новай Зеландыі страцілі падчас Ціхаакіянскай кампаніі 578 чалавек загінулымі. Акрамя таго, некаторая колькасць новазеландцаў загінула пры праходжанні вайсковай службы ў арміях іншых краін.<ref>[http://www.beehive.govt.nz/speech/honouring-nz039s-pacific-war-dead George Hawkins. Honouring NZ'sNZ’s Pacific War dead] {{V|8|4|2013}}</ref>
 
=== ЗША ===
Радок 167 ⟶ 168:
* ''Нимиц Ч. У., Поттер Э. Б.'' [http://militera.lib.ru/h/nimitz_potter/index.html Война на море (1939—1945)]
* ''Шерман Ф.'' [http://militera.lib.ru/h/sherman/index.html Война на Тихом океане. Авианосцы в бою]
* ''Хорикоси Д., Окумия М., Кайдин М.'' [http://militera.lib.ru/h/0/index.html «Зеро!» (Японская авиация во Второй мировой войне)]
* ''Хасимото Мотицура.'' [http://militera.lib.ru/memo/other/hashimoto/index.html Подводная война на Тихом океане.]
* ''Холмс У.'' [http://militera.lib.ru/memo/usa/holmes/index.html Победа под водой.]
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Ціхаакіянскі_тэатр_ваенных_дзеянняў_Другой_сусветнай_вайны"