Дзесяць запаведзей: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Dziva4ok (размовы | уклад)
Няма тлумачэння праўкі
Радок 2:
'''Дзесяць запаведзяў''' (Дэкалог або Закон Божы) ({{lang-he|עשרת הדברות}}, «асерэт-а-дзіброт» — літар. Десять прамоў; {{lang-grc|δέκα λόγοι}}, «Дэкалог» — літаральна «Дзесяціслоўе») — прадпісанні, дзесяць асноўных законаў, якія, згодна з [[Пяцікніжжа]]м, былі дадзены самім Богам [[Майсей|Майсею]], у прысутнасці [[Яўрэі|сыноў Ізраіля]], на [[Гара Сінай|гары Сінай]] на пяцідзесяты дзень пасля выхаду з [[Егіпет|Егіпта]].
 
Дзесяць запаведзяў утрымліваюцца ў Пяцікніжжы ў двух версіях, якія амаль не адрозніваюцца друг ад друга (гл. Зых. 20:2-17; Др. Зак. 5:7-21). Згодна з яўрэйскай традыцыяй, варыянт, які змяшчаецца ў 20-й главе кнігі Зыход, быў на першых, разбітых скрыжалях, а варыянт Другога Закона - — на другіх.
 
== Гісторыя абвяшчэння ==
[[Выява:Rembrandt Harmensz. van Rijn 079.jpg|left|thumb|«Майсей са скрыжалямі законаў», [[Рэмбрандт]], 1659.]]
Біблейскае апавяданне апісвае Майсея, які заставаўся "«сорак дзён і сорак начэй"» (Зых.24: 18) на вяршыні гары Сінай, якая таксама называецца гарой Харыў, і там атрымаў адкрыццё ад Бога.  Майсей перадаў Божыя запаведзі для сыноў Ізраілевых на трэці месяц пасля іх зыходу з Егіпта. Ізраіль атрымаў запаведзі пасля трох дзён падрыхтоўкі ля падножжа гары.
 
Сінай стаяў у агні, ахутаны густым дымам, зямля дрыжала, грымеў гром, бліскалі маланкі, і, у шуме стыхіі, перапакрываючы яго, раздаваўся голас Божы, прамаляючы запаведзі (Зых. 19:1 і далей). Потым сам Гасподзь напісаў "«Дзесяць словаў"» на двух каменных скрыжалях, «Скрыжалях Сведчання» (Зых. 24:12; 31:18; 32:16) або «Скрыжалях Запавету» (Др. Зак. 9:9, 11:15), і перадаў іх Майсею. Калі Майсей, пасля саракадзённага знаходжання на гары, спусціўся са скрыжалямі ў руках і ўбачыў, што народ, забыўшыся пра Бога, скача вакол [[Залатое цяля|Залатога цяля]], то прыйшоў у такі страшэнны гнеў, што разбіў аб скалу скрыжалі з запаведзямі Бога. Пасля пакаяння ўсяго народа, Бог загадаў Майсею зрабіць дзве новыя каменныя скрыжалі, і прынесці Яму для паўторнага напісання Дзесяці запаведзяў (Др. Зак.10 :1-5).
 
== Дзесяць запаведзяў ==
Пералікі Дзесяці запаведзяў у яўрэйскай і хрысціянскай традыцыі некалькі адрозніваюцца. Згодна з яўрэйскай традыцыяй, у Зых. 20:2 змяшчаецца першая запаведзь, а ў 20:3 - — другая. Паводле жа хрысціянскай традыцыі, першая запаведзь змяшчаецца ў Зых. 20:3, а 20:2 разглядаецца як агульны ўступ. Большасць [[Пратэстанцтва|пратэстанцкіх]] цэркваў, а таксама [[Праваслаўе|Праваслаўная]] і [[Усходнія каталіцкія цэрквы|Грэка-каталіцкая]] цэрквы дзеляць другую па яўрэйскай традыцыі запаведзь (Зых. 20:3-6) на дзве, лічачы першы верш першай запаведдзю, а астатнія вершы - — другой. [[Каталіцкая царква|Рымска-каталіцкая]] і Лютэранская царквы дзеляць на дзве дзесяты па яўрэйскай традыцыі запаведзь.
 
=== Дзесяць запаведзяў паведле пратэстанскай і праваслаўнай традыцыі ===
# Я Гасподзь, Бог твой, які вывеў цябе з зямлі Егіпецкай, з дому рабства і не будзе ў цябе іншых багоў перад тварам маім.
# Не стварай сабе куміра і ніякай выявы таго, што на небе ўверсе, што на зямлі ўнізе, і што ў вадзе ніжэй зямлі; не пакланяйся ім і не служы ім, таму што я  — Гасподзь Бог твой, Бог-апякун, які карае дзяцей за віну бацькоў да трэцяга і чацвёртага роду, ненавідзячых мяне, і даю міласць да тысячы родаў таму, хто любіць мяне, захоўвае запаведзі мае.
# Не вымаўляй імя Госпада, Бога твайго, дарэмна, бо Гасподзь не пакіне без пакарання таго, хто вымаўляе імя яго дарэмна.
# Помні дзень суботні, каб свята праводзіць яго, шэсць дзён працуй і рабі ўсялякія справы твае, а дзень сёмы  — [[субота]]  — Госпаду, Богу твайму: не рабі ў гэты дзень ніякай справы ні ты, ні сын твой, ні дачка твая, ні раб твой, ні рабыня твая, ні жывёла твая, ні прыйшоўшы, таму што ў шэсць дзён стварыў Гасподзь неба і зямлю, мора і ўсё, што ў іх, а ў дзень сёмы адпачыў; таму благаславіў Гасподзь дзень суботні і асвяціў яго.
# Паважай бацьку твайго і маці тваю, каб падоўжыліся дні твае на зямлі.
# Не забівай.
Радок 26:
 
=== Дзесяць запаведзяў паводле каталіцкай і лютэранскай традыцыі ===
Я — Пан Бог твой, які вывеў цябе з зямлі Егіпецкай, з дому няволі.
# Не май іншых багоў, апроч Мяне.
# Не ўжывай імя Пана Бога дарэмна.
Радок 37:
# Не пажадай жонкі бліжняга твайго.
# Не пажадай нічога, што належыць бліжняму твайму.
 
== Спасылкі ==
{{Commonscat-inline|Ten Commandments}}
 
{{Запаведзі свяшчэннага пісання}}
 
[[Катэгорыя:Стары Запавет]]
Радок 50 ⟶ 49:
[[Катэгорыя:Рэлігійнае права]]
[[Катэгорыя:Майсей]]
 
[[Катэгорыя:Кніга Зыход]]
[[Катэгорыя:Кніга Другі Закон]]