ISO: Розніца паміж версіямі

Міжнародная арганізацыя па стандартызацыі створаная ў [[1946]] дваццаццю пяццю нацыянальнымі арганізацыямі па стандартызацыі. Фактычна яе праца пачалася з [[1947]]. [[СССР]] быў адным з заснавальнікаў арганізацыі, сталым чальцом кіравальных органаў, двойчы прадстаўнік [[Дзяржстандарт]]у абіраўся старшынёй арганізацыі. [[Расія]] стала чальцом ІСА як правапераемнік распалай дзяржавы. [[23 верасьняверасня]] [[2005]] году Расея ўвайшла ў Раду ІСА.

ІСА вызначае свае задачы наступным чынам: садзейнічанне разьвіцьцюразвіццю стандартызацыі і сумежных выглядаў дзейнасьці ў сьвецесвеце з мэтай забеспячэння міжнароднага абмену таварамі і паслугамі, а таксама разьвіцьціразвіцці супрацоўніцтва ў інтэлектуальнай, навукова-тэхнічнай і эканамічнай абласьцях.

На сённяшні дзень у склад ІСА уваходзяць 157 краін сваімі нацыянальнымі арганізацыямі па стандартызацыі. Беларусь прадстаўляе [[Рэспубліканскае агенцтва па тэхнічным рэгуляванні і мэтралогіі]] ў якасьці камітэта — чальца ІСА. Усяго ў складзе ІСА больш 80 камітэтаў-чальцоў. Акрамя камітэтаў-чальцоў чалецтва ў ІСА можа мець статут чальцоў-карэспандэнтаў, якімі зьяўляюцца арганізацыі па стандартызацыі дзяржаў, што аднесены да разьвіваючыхсяразвіваючыхся. Катэгорыя чалец-абанэнт уведзеная для разьвіваючыхсяразвіваючыхся краін. Камітэты-чальцы маюць права прымаць удзел у працы любога тэхнічнага камітэта ІСА, галасаваць па праектах стандартаў, абірацца ў склад Рады ІСА і быць прадстаўленымі на паседжаннях Генэральнай асамблеі. Чальцы-карэспандэнты (іх 25) не вядуць актыўнай працы ў ІСА, але маюць права на атрыманне інфармацыі аб распрацоўваных стандартах. Чальцы-абанэнты выплачваюць палёгкавыя ўнёскі, маюць магчымасьць быць у курсе міжнароднай стандартызацыі.

Радзе ІСА падпарадкоўваецца сем камітэтаў: ПЛАКА (тэхнічнае бюро), СТАКА (камітэт па вывучэнні навуковых прынцыпаў стандартызацыі); КАСКА (камітэт па адзнацы адпаведнасьці); ІНФКА (камітэт па навукова-тэхнічнай інфармацыі); ДЭВКА (камітэт па аказанні дапамогі краінам, што разьвіваюццаразвіваюцца); КАПОЛКА (камітэт па абароне інтэрасаў спажыўцоў); РЭМКА (камітэт па стандартных узорах).

СТАКА (STACO — Standing Committee for the Study of Principles of Standardization) абавязаны аказваць мэтадычную і інфармацыйную дапамогу Радзе ІСА па прынцыпах і мэтодыцы распрацоўкі міжнародных стандартаў. Сіламі камітэта праводзяцца вывучэнне засноўвалых прынцыпаў стандартызацыі і падрыхтоўка рэкамэндацый па дасягненні аптымальных вынікаў у дадзенай вобласьці. СТАКА займаецца таксама тэрміналёгіяй і арганізацыяй сэмінараў па ўжыванні міжнародных стандартаў для разьвіцьцяразвіцця гандлю.

КАСКА (CASCO — Committee on conformity assessment) займаецца пытаннямі пацверджання адпаведнасьці прадукцыі, паслуг працэсаў і сыстэм якасьці патрабаванням стандартаў, вывучаючы практыку гэтай дзейнасьці і аналізуючы інфармацыю. Камітэт распрацоўвае кіраўніцтвы па выпрабаваннях і адзнацы адпаведнасьці (сэртыфікацыі) прадукцыі, паслуг, сыстэм якасьці, пацверджанню кампэтэнтнасьці выпрабавальных лябараторый і органаў па сэртыфікацыі. Важная вобласьць працы КАСКА — садзейнічанне ўзаемнаму прызнанню і прыняцьцюпрыняццю нацыянальных і рэгіянальных сыстэм сэртыфікацыі, а таксама выкарыстанню міжнародных стандартаў у вобласьці выпрабаванняў і пацверджанні адпаведнасьці. КАСКА сумесна з МЭК падрыхтаваны цэлы шэраг кіраўніцтваў па розных аспэктах сэртыфікацыі, якія шырока выкарыстоўваюцца ў краінах-чальцах ІСА і МЭК: прынцыпы, выкладзеныя ў гэтых дакумэнтах, улічаныя ў нацыянальных сыстэмах сэртыфікацыі, а таксама служаць асновай для дамоў па адзнацы адпаведнасьці ўзаемапастаўлянай прадукцыі ў гандлёва-эканамічных сувязях краін розных рэгіёнаў. КАСКА таксама займаецца пытаннямі стварэння агульных патрабаванняў да аўдытараў па акрэдытацыі выпрабавальных лябараторый і адзнацы якасьці працы акрэдытуючых органаў; узаемнага прызнання сэртыфікатаў адпаведнасьці прадукцыі і сыстэм якасьці і інш.

ДЭВКА (DEVCO — Commitete on developing country matters) вывучае запыты развіваючыхся краін у вобласьці стандартызацыі і распрацоўвае рэкамэндацыі па садзейнічанні гэтым краінам у дадзенай вобласьці. Галоўныя функцыі ДЭВКА: арганізацыя абмеркавання ў шырокіх маштабах усіх аспэктаў стандартызацыі ў разьвіваючыхсяразвіваючыхся краінах, стварэнне ўмоў для абмену досьведамдосведам з разьвітыміразвітымі краінамі; падрыхтоўка адмыслоўцаў па стандартызацыі на базе розных навучалых цэнтраў у разьвітыхразвітых краінах; садзейнічанне азнаямленчым паездкам адмыслоўцаў арганізацый, што займаюцца стандартызацыяй у разьвіваючыхсяразвіваючыхся краінах; падрыхтоўка вучэбных дапаможнікаў па стандартызацыі для разьвіваючыхсяразвіваючыхся краін; стымуляванне разьвіцьцяразвіцця двухбаковага супрацоўніцтва прамыслова разьвітыхразвітых і разьвіваючыхсяразвіваючыхся дзяржаў у вобласьці стандартызацыі і мэтралёгіі. У гэтых кірунках ДЭВКА супрацоўнічае з [[ААН]]. Адным з вынікаў сумесных высілкаў стала стварэнне і функцыянаванне міжнародных цэнтраў навучання.

КАПОЛКА (COPOLCO — Committee on consumer policy) вывучае пытанні забеспячэння інтэрасаў спажыўцоў і магчымасьці садзейнічання гэтаму праз стандартызацыю; абагульняе досьведдосвед удзелу спажыўцоў у стварэнні стандартаў і складае праграмы па навучанні спажыўцоў у вобласьці стандартызацыі і давядзенню да іх неабходнай інфармацыі аб міжнародных стандартах. Гэтаму спрыяе пэрыядычнае выданне Пераліку міжнародных і нацыянальных стандартаў, а таксама карысных для спажыўцоў кіраўніцтваў: «Параўнальныя выпрабаванні спажывецкіх тавараў», «Інфармацыя аб таварах для спажыўцоў», «Распрацоўка стандартных мэтадаў вымярэння эксплюатацыйных характарыстак спажывецкіх тавараў» і інш.

| colspan=4 &nbsp; | 90<br />Падпадзелы стадыі прыняцьцяпрыняцця рашэння

Чарнавік міжнароднага стандарту (ЧМС) распаўсюджваецца сярод усіх чальцоў ІСА Галоўным Сакратарыятам ІСА для галасавання і зацемак на працягу пяці месяцаў. Ён ухваляецца для падання ў якасьці канчатковай рэдакцыі чарнавіка міжнароднага стандарту (КЧМС), калі дзьведзве траціны Ў-чальцоў ТК/ПК выказваюцца «за», і ня больш адной чвэрці ад агульнай колькасьці галасоў пададзеныя «супраць». Калі крытэры ўхвалы не выкананыя, тэкст вяртаецца ў зыходны ТК/ПК для наступнага вывучэння, і выпраўлены дакумэнт зноў публікуецца для галасавання і зацемак у якасьці чарнавіка міжнароднага стандарту.

Канчатковая рэдакцыя чарнавіка міжнароднага стандарту (КЧМС) распаўсюджваецца сярод усіх чальцоў ІСА Галоўным Сакратарыятам ІСА для выніковага галасавання за/супраць на працягу двух месяцаў. Калі ў гэты пэрыяд паступаюць тэхнічныя зацемкі, на гэтай стадыі яны ўжо не разглядаюцца, але рэгіструюцца для аналізу падчас будучага перагляду дадзенага міжнароднага стандарту. Тэкст ухваляецца для падання ў якасьці канчатковай рэдакцыі чарнавіка міжнароднага стандарту (КЧМС), калі дзьведзве траціны Ў-чальцоў ТК/ПК выказваюцца «за», і ня больш адной чвэрці ад агульнай колькасьці галасоў пададзеныя «супраць». Калі гэтыя крытэры ўхвалы не выкананыя, стандарт вяртаецца ў зыходны ТК/ПК для перагляду з улікам тэхнічных чыннікаў, прадстаўленых у падтрымку галасоў «супраць».