|
[[Выява:Rus-1113-1194.png|thumb|250px|Рускія княствы ў 1113-11941113—1194]]
'''Менскае княства''' — удзельнае княства Полацкай зямлі.
Вылучылася ў [[1101]] годзе пасля смерці [[Усяслаў Полацкі|Усяслава Полацкага]], як удзел яго сына [[Глеб Менскі|Глеба]]. Карыстаючыся падтрымкаю вялікагавял. князякн. кіеўскага Святаполка, Глеб значна пашырыў межы Менскага княства, да [[1116]] года апроч Менска княства ўключала [[Друцк]], [[ВоршаОрша|Оршу]], [[Копысь]] і, верагодна, іншыя землі. Пасля смерці вялікагавял. князякн. Святаполка ([[1113]]) Глеб быў у канфлікце з новым вялікімвял. княземкн. [[Уладзімір Манамах|Уладзімірам]], у 1116 годзе спаліў уладзіміраўУладзіміраў горад [[Слуцк]] і вывеў палон. Вял. кн. Уладзімір пайшоў да Менска і прымусіў Глеба падпарадкавацца, адняў у яго ўсе ўладнніўладанні апроч [[Менск|Менска]]а. Аднак Глеб канчаткова не змірыўся з Уладзімірам, таму ў [[1119]] г. Менск захапілі кіеўскія войскі, Глеб быў узяты ў палон і хутка памёр у кіеўскай турме, Менскае княства было падпарадкавана [[Кіеў|Кіеву]]. Толькі ў сярэдзінесяр. [[12 стагоддзе|12 стагоддзяст.]] асобнае Менскае княства адноўлена, у [[1146]] годзн менскі сталец займаў сын Глеба [[Расціслаў Глебавіч|Расціслаў]].
Сыны Глеба вярнулі ў склад Менскага княства Друцк, а таксама далучылі суседні [[Ізяслаўскае княства|Ізяслаўль]], які, магчыма, разам з Лагойскам уваходзіў у Менскае княства пры Глебе, але ў [[1116]] г. быў адняты у яго вял. кн. Уладзімірам. Некаторы час Друцк і Ізяслаўль былі менскіміМенскімі ўдзеламі, але хутка Друцк быў страчаны Глебавічамі, а Ізяслаўль у [[1160-я|1160]]-—[[1180-я|1180-х]] неаднакроць параходзіў з рук у рукі, пакуль нарэшце канчаткова не апынуўся ваў ўладанняхвалоданні Глебавічаў. У гэты час Менскае княства мела цесныя сувязі з літоўцамі, якія неаднакроць выступалі на яго баку.
У канцыкан. 12 стагоддзяст. з Менскага княства вылучаецца [[Свіслацкае княства|Свіслацкі удзел]], які існаваў як асобнае княства яшчэ некаторы час па далучэнні Менскага ўдзела да [[ВКЛ]]. Тымчасова вядомы і [[Лагожскае княства|Лагожскі ўдзел]], які згадваецца ў [[1186]] годзе, але пазней Лагожскі ўдзел зноў быў злучаны непасрэдна з Менскам.
Менскае княства існавала яшчэ ў 1-й чвэрці [[14 стагоддзе|14 стагоддзяст.]], у [[1326]] г. згадваецца кн. [[Васіль Менскі]], які ўжо залежаў ад вял. кн. літоўскага [[Гедзімін]]а. Акалічнасці і дакладны час уваходжання Менскага княства ў ВКЛ не вызначанывызначаныя, але ў [[1345]] годзе Менск разам з ЛагожскамЛагойскам ужо ўваходзіў у [[Віленскае ваяводства|Віленскую палову]] ВКЛ, т. б. належаў вял. кн. [[Альгерд]]у. У 1387 г. кар. і вял. кн. Ягайла м. інш. уладанняў перадае Менск з княствам свайму брату [[Скіргайла|Скіргайлу]], пры гэтым згадвае [[служэбныя князі|служэбных князёў]].
== Літаратура ==
* Алексеев Л. В. Полоцкая земля // Древнерусские княжества Х-XIII вв. -М., 1975.
* Загарульскі Э. М. Заходняя Русь: ІХ–ХІІІІХ-ХІІІ ст.: Вучэб. дапам. Мн., 1998, -260с−260с.
{{MinskObl-geo-stub}}
|
