Ананія

Ананія
Ананія
Род дзейнасці	разьбяр
Дата нараджэння	XV стагоддзе
Дата смерці	XVI стагоддзе

Ананія, або Ананій (2-я палова XV стагоддзя — 1-я палова XVI стагоддзя) — першы вядомы на імя разьбяр па дрэве на тэрыторыі Беларусі.

Стварыў для пінскага, клецкага і рагачоўскага князя Ф. І. Яраславіча некалькі разьбяных драўляных абразкоў. У Рускім музеі ў Санкт-Пецярбургу захоўваюцца дзве разьбяныя мініяцюры Ананіі — «Прамудрасць стварыла сабе храм» і чатырохчасткавы абразок «Святы». Абразкі зроблены з цёмнага, цвёрдага дрэва. На абразку «Святы» ёсць надпіс, што ён падораны князем Яраславічам свайму баярыну Фёдару Іванавічу Шчэпіну (на думку В. Пазднякова гэта Фёдар Пятровіч Шчэпа, які меў маёнткі каля Пінска і Клецка і згадваецца ў 1503—1528 гадах, але ёсць перэчанні такому атаясненню), а «робілъ попъ Ананиа». Ананія, напэўна, быў святаром у адным з гарадоў паўднёвай Беларусі.

Падобны абразок «Прамудрасць стварыла сабе храм» захоўваецца ў калекцыі графа Бланжы ў Парыжы, выява і надпіс на ім троху адрозніваюцца ад захоўванага ў Рускім музеі.

Літаратура правіць

Груша А. И. Кого и за что князь Федор Иванович Ярославич одарил деревянным образком с сюжетом «Премудрость созда себе храм»? // Древняя Русь: вопросы медиевистики. — № 2 (84), июнь 2021 г. — С. 52-67.
БЭ у 18 т. — Т. 1. — С. 338
Республика Беларусь: энциклопедия. — Мн., 2006. — Т. 2. 912 с. — С. 97;
Культура Беларусі: энцыклапедыя. У 6 т. — Мiнск, 2010. — Т. 1. 704 с. — С. 149—150;
Пазднякоў В. Ананія // Вялікае княства Літоўскае: энцыклапедыя ў 2 т. Мiнск, 2005. Т. 1. — С. 226.
Пластыка Беларусі XII—XVII стагоддзяў / Н. Ф. Высоцкая — Мн.: Беларусь, 1983. — 232 с. — Табл. 21, 22.
Плешанова И. И. Анания // Православная энциклопедия. — М., 2001. Т. 2. С. 222.
Плешанова И. И. Два резных деревянных образка в собрании Русского музея // Памятники культуры: Новые открытия. 1979. Л., 1980. — С. 216.
Уваров А. С. Резная икона: «Премудрость созда себе дом», принадлежавшая Пинскому князю Феодору Ивановичу Ярославичу, 1499—1522 // Уваров А. С. Сборник мелких трудов. М., 1910. Т. 1;

Спасылкі правіць

На Вікісховішчы пакуль няма медыяфайлаў па тэме, але Вы можаце загрузіць іх
Ананія на сайце Электронная энцыклапедыя «Вялікае Княства Літоўскае»