Аперацыя «Парывісты вецер»
Аперацыя «Пурывісты вецер» (англ.: Frequent Wind) — аперацыя па эвакуацыі амерыканскіх грамадзян з Сайгона ў 1975 годзе падчас вайны ў В’етнаме.
Аперацыя правіць
Да канца красавіка 1975 года ЗША два гады як не прымалі непасрэднага ўдзелу ў В’етнамскай вайне. Вясновае наступленне паўночнав’етнамскіх сіл аказалася паспяховым, і было ясна, што Паўднёваму В’етнаму застаецца існаваць лічаныя дні. У сувязі з набліжэннем паўночнав’етнамскіх дывізій да Сайгон ў сярэдзіне дня 29 красавіка пачалася загадзя спланаваная аперацыя па эвакуацыі амерыканскіх грамадзян (у асноўным дыпламатычнага персаналу). Аперацыя ажыццяўлялася сіламі Корпуса марской пяхоты, які задзейнічаў верталёты CH-46 і CH-53 для перавозкі эвакуяваных на караблі 7-га флоту ЗША ля берагоў Паўднёвага В’етнама. Акрамя амерыканскіх грамадзян, эвакуіраваліся і в’етнамскія бежанцы, якія жадалі пакінуць краіну ў страху перад прыходам камуністаў да ўлады. Неўзабаве, аднак, стала ясна, што эвакуіраваць усіх бежанцаў у Сайгоне не ўяўляецца магчымым — на караблях проста не было месца для такой колькасці людзей.
Аперацыя завяршылася раніцай 30 красавіка, за некалькі гадзін да таго, як Сайгон перайшоў пад кантроль паўночнав’етнамскай арміі. Гэтая дата лічыцца днём заканчэння вайны ў В’етнаме. «Паветраны мост» не сустрэў ніякага процідзеяння з боку паўночнав’етнамцаў. Па небаявых прычынах быў страчаны адзін верталёт (два члены экіпажа загінулі). У агульнай складанасці на караблі 7-га флоту было эвакуявана 1737 грамадзян ЗША і 5595 грамадзян іншых краін (у асноўным в’етнамцаў). Усяго на працягу красавіка амерыканцы рознымі спосабамі вывезлі каля 50 тыс. чалавек, а ў цэлым у канцы вайны і адразу пасля яе ЗША прынялі 138 тыс. в’етнамскіх бежанцаў[1].
Сімвалічнасць правіць
Нягледзячы на поспех аперацыі «Парывісты вецер», у ЗША яна была ўспрынята і дагэтуль успамінаецца з горыччу, як сумны вынік непапулярнай вайны. Сімвалам паразы ЗША ў В’етнаме лічацца тэлевізійныя кадры, на якіх верталёты з бежанцамі, што прызямляюцца на караблі, пасля разгрузкі сутыкаюцца ў ваду, каб вызваліць месца для іншых верталётаў. Сусветную вядомасць атрымаў фотаздымак карэспандэнта Хуберта Ван Эса, на якой, як меркавалася, адлюстравана сцэна ўздыму амерыканскага персаналу на борт верталёта на даху пасольства ЗША ў Сайгоне. Толькі напярэдадні 25-й гадавіны аперацыі «Парывісты вецер» стала вядома, што верталёт у рэчаіснасці стаяў на даху не пасольства, а рэзідэнцыі агенцтва міжнароднага развіцця, а падымаліся на яго не амерыканцы, а в’етнамцы[2].
Гл. таксама правіць
Зноскі
- ↑ Thompson, Larry Clinton Refugee workers in the Indochina Refugee Exodus, 1975—1092 MacFarland & Company: Jefferson, NC, 2010, p. 92
- ↑ Vietnam Final Escape and Hugh Van Es Obituary(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 8 кастрычніка 2020. Праверана 19 лютага 2021.
Літаратура правіць
- Rhodes, J. E. The evacuation of Saigon: "Operation Frequent Wind". — Marine Corps Command and Staff College, 1979.