Астраханскі паход (1556)

Астраханскі паход 1556, паход на Астрахань летам 1556 года атрада стральцоў і казакоў пад камандаваннем ваяводы Н. Чарамісінава і атамана Л. Філімонава. Гэтая ваенная аперацыя была арганізаваная царом Іванам Грозным пасля здрады яго саюзніка астраханскага хана Дервіш-Алі, які перайшоў на бок Крыма і Турцыі.

Першым сустрэўся з ханскімі войскамі пад Астраханню казачы атрад Філімонава (500 чал.). Ён нанёс ім паразу і стаў чакаць падыходу сіл Чарамісінава. Злучыўшыся, абодва атрада 2 ліпеня 1556 года падплыли на судах да Астрахані. Хан і яго набліжаныя збеглі з горада, прыняўшы невялікі стралецка-казачы атрад за авангард моцнай царскай раці. У выніку рускія практычна без бою занялі амаль пустую Астрахань. Умацаваўшыся там, яны правялі шэраг наступальных аперацый супраць Дервіш-Алі, які тым часам атрымаў падмацаванні ад крымскага хана Даўлет-Гірэя. Зрэшты, дапамога ад кіраўніка Крыма апынулася невялікая (усяго 700 чалавек), паколькі яго валоданні падвергнуліся тады нападу атрада пад камандаваннем ваяводы М. І. Ржэўскага.

Знаходзячыся ў далёкай Астрахані, за сотні вёрст ад родных месцаў, невялікае рускае войска дзейнічала энергічна і рашуча. Яго камандзіры выявілі ў незнаёмым краі не толькі воінскія, але і дыпламатычныя здольнасці. Яны дамагліся саюза з мясцовымі нагайскімі мурзамі, якія нанеслі канчатковую паразу Дервіш-Алі. Ён збег у турэцкія ўладанні. Астраханскае ханства канчаткова і амаль бяскроўнае было замацавана за Расіяй.