Валгадонскі дэндрарый
Валгадонскі дэндрарый (Раманаўскі дэндрарый) — дэндрапарк на захадзе Валгадонска, адзіны стэпавы дэндрарый на Доне[2]. Займае плошчу 11 га, быў заснаваны ў 1966 годзе Е. П. Скрабцом. У адкрытым і закрытым грунце растуць 240 выглядаў і формаў прадстаўнікоў міжземнаморскай, еўрапейска-сібірскай, кітайска-японскай і паўночна-амерыканскай флоры. Дэндрапарк служыць навуковай базай Паўднёвага федэральнага ўніверсітэта[1].
| Валгадонскі дэндрарый | |
|---|---|
 | |
| Асноўная інфармацыя | |
| Тып | дэндрарый |
| Плошча | 11[1] га |
| Дата заснавання | 1966 |
| Размяшчэнне | |
| 47°30′50″ пн. ш. 42°08′01″ у. д.HGЯO | |
 | |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Гісторыя правіць
У 1966 годзе ўлады заснаванага ў 1950 годзе Валгадонска па ініцыятыве заслужанага лесаўніка РСФСР, дырэктара Раманаўскага механізаванай лясной гаспадаркі, Емяльяна Пратасавіча Скрабца вылучылі 11 гектараў заходніх земляў пад заснаванне дэндрарыя. Год за годам высаджваліся флянсы размаітых дрэў і хмызнякоў, што належаць розным геаграфічным зонам. У сярэдзіне 70-х гадоў дэндрарый налічваў каля 240 відаў парод[3].
Стваральнікам дэндрапарка трэба было не толькі выгадаваць у засушлівай стэпавай зоне размаітыя расліны, але і акліматызаваць іх. Таксама перад батанікамі была пастаўлена заданне падабраць дрэвы і хмызнякі, што маюць эстэтычна прывабны і эфектны выгляд, каб пасля ўпрыгожыць імі вуліцы, алеі, скверы і паркі маладога горада.
З распадам СССР Валгадонскі дэндрарый прыйшоў у заняпад. Тэрыторыя перастала ахоўвацца, многія ўнікальныя дрэвы былі высечаны вандаламі, у запаведнай зоне ўладкоўваліся шматлікія пікнікі, адбывалася паступовае засмечванне дэндрапарка. У 2006 годзе Адміністрацыяй Растоўскай вобласці была прынята пастанова № 418, у якай 70 аб'ектаў, улучаючы Валгадонскі дэндрарый, былі абвешчаны асабліва ахаванымі прыроднымі тэрыторыямі. Высілкамі грамадскіх арганізацый і гарадской адміністрацыі тэрыторыя парка была расчышчана і ўпарадкавана[3].
У ліпені 2016 года ў адпаведнасці з новымі нормамі і вымогамі, што падаюцца прыродным помнікам, Валгадонскі дэндрарый быў выключаны з пераліку прыродных помнікаў Растоўскай вобласці. Довады экспертаў былі наступныя: паўстала сітуацыя, пры якой падлягаючы асаблівай ахове аб'ект не мае патрэбу ў асаблівай ахове на абласным узроўні — размешчаны на тэрыторыі гарадскіх лясоў; як штучная экасістэма не ў поўнай меры адказвае катэгорыі «помнік прыроды» — гэта катэгорыя «дэндралагічныя паркі і батанічныя сады», можа быць рэкамендаваны да рэарганізацыі ў якасці асабліва-ахаванай прыроднай тэрыторыі «ахаваны аб'ект мясцовага значэння». Па інфармацыі супрацоўніка профільнага міністэрства Максіма Агарова тое, што ўжо дэндрапарк ставіцца да катэгорыі гарадскіх лясоў, ставіць яго пад эфектыўную абарону лесаахоўнага заканадаўства, якое яшчэ цвярдзей рэгламентуе правілы захавання «зялёнага багацця»[4].
Апісанне правіць
Працы Валгадонскага (Раманаўскага) дэндрарыя дапамаглі акліматызаваць і ўкараніць у гарадскую зялёную гаспадарку шмат новых выглядаў — устойлівых у засушлівым стэпе і хуткарослых. У цэнтральнай частцы дэндрарыя закладзены ружоўнік, засвоена 150 сартоў чайна-гібрыдных руж. Дэндрарый стаў навуковай базай Растоўскага ўніверсітэта. З 1966 года працаўнікі дэндрарыя на грамадскіх пачатках адкрылі музей стэпавай лесагадоўлі, які наведалі звыш 150 тысяч чалавек.
У дэндрапарку расце чатыры выгляду раслін, улучаных у Чырвоную кнігу Растоўскай вобласці: ядловец казацкі, клён вастралісты, ляшчыннік звычайны, вяз, два віды ўлучаны ў Чырвоную кнігу Расіі: хвоя крымская, кізільнік бліскучы[4].
Зноскі
- ↑ а б Ландшафтная архитектура (руск.). Rostov Region. Праверана 15 студзеня 2017.
- ↑ История города (руск.)(недаступная спасылка). Официальный сайт истории города Волгодонска. Архівавана з першакрыніцы 18 снежня 2018. Праверана 15 студзеня 2017.
- ↑ а б Волгодонский дендропарк (руск.). Объединённый календарь туристических событий Ростовской области. Праверана 15 студзеня 2017.
- ↑ а б Волгодонский дендрарий вычеркнут из ряда природных памятников Дона (руск.)(недаступная спасылка). Волгодонск.рф. Архівавана з першакрыніцы 9 лістапада 2016. Праверана 15 студзеня 2017.