Ванадый (лац.: Vanadium) Vхімічны элемент V групы перыядычнай сістэмы; атамны нумар 23. Метал шэра-стального колеру.

Прыродныя крыніцы правіць

Дастаткова распаўсюджаны, але рассеяны ў мінералах элемент. Важнай прамысловай крыніцай ванадыю служаць тытанамагнетытавыя жалезныя руды (да 0,1% ванадыю). Адзін з самых багатых ванадыем мінералаў (да 30% ванадыю) — патраніт (сульфід ванадыю) — надзвычай рэдкі, выяўлены толькі ў адным месцы — у гарах Перу на вышыні 4700 км над узроўнем мора.

Прымяненне правіць

У сплаве з жалезам (фераванадый) уводзіцца ў сталь і чыгун — надае ім высокую ўстойлівасць да штуршкоў, удараў і вібрацыі: патрэбны для аўтамабільнай, авіцыйнай, ракетнай прамысловасці.

У якасці каталізатару замяняе дарагую плаціну пры вытворчасці сернай кіслаты.

Гл. таксама правіць