Вірус некрозу табакі
Вірус некрозу табакі[2] (англ.: Tobacco necrosis virus, TNV) — патагенны вірус раслін сямейства Tombusviridae.
| Вірус некрозу табакі | |||||||||||
 | |||||||||||
| Навуковая класіфікацыя | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||
| Міжнародная навуковая назва | |||||||||||
| |||||||||||
| Сінонімы | |||||||||||
| |||||||||||
| Група паводле Балтымара | |||||||||||
|
IV: (+)алРНК-вірусы | |||||||||||
| |||||||||||
Перадаецца праз зааспоры глебавага грыбка альпідый капусны (Olpidium brassicae).
Апісанне правіць
Гэты вірус мае шырокае кола гаспадароў (88 відаў раслін, у тым ліку бульба (Solanum tuberosum), тытунь (Nicotiana), прадстаўнікі родаў петунія (Petunia), агурок (Cucumis), цюльпан (Tulipa), першацвет (Primula), пятрушка (Petroselinum)). Яго можна вылучыць з каранёў, здавалася б, здаровых раслін. У заражаных клетках TNV патрабуе прысутнасці спадарожнікавага віруса для забеспячэння неабходных функцый для іх незалежнай рэплікацыі.
Захворванні правіць
На бульбе правіць
У бульбе гэты вірус выклікае некроз на паверхні клубняў. Яму была дадзена назва «вірус ABC», паводле трох тыпаў сімптомаў, адзначаных у залежнасці ад стадыі хваробы: A — карычневыя пухіры на скуры, B — запалыя чорна-карычневыя плямы, часта падковападобныя, C — светла-карычневыя плямы, якія выклікаюць сімптомы распаўсюджанай каросты. Верагодна, хвароба не распаўсюджваецца праз заражаныя клубні.
На цюльпанах правіць
Вірус перадаецца з сокам хворых раслін, праз глебу. На лісці з’яўляюцца светла-зялёныя эліпсоідныя плямы і падоўжаныя штрыхі, размешчаныя падоўжнымі радамі[2]. У маладых раслін часта лісце скручваецца і засыхае. На сцяблах і кветках бываюць некратычныя плямы. Кветаносы кароткія, скрыўленыя, кветкі часам дэфармаваныя, не распускаюцца, завядаюць або не развіваюцца зусім[2]. На цыбулінах уціснутыя карычневыя плямы. Хворыя расліны дрэнна растуць, пры раннім заражэнні хутка гінуць[2].
Меры барацьбы правіць
Вырошчванне раслін на высокім агратэхнічным фоне, прытрымліванне аптымальных тэрмінаў пасадкі, уборкі: знішчэнне насякомых-пераносчыкаў вірусаў; фітасанітарныя прачысткі (да з’яўлення тлей), правільныя севазвароты і дэзінфекцыя глебы; знішчэнне пустазелля[2].
Зноскі
- ↑ Таксанамія вірусаў на сайце Міжнароднага камітэта па таксанаміі вірусаў (ICTV).
- ↑ а б в г д Вірусныя хваробы раслін // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 1. Ааліты — Гасцінец / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 575 с., іл. — 10 000 экз.. — С. 461
Спасылкі правіць
- (англ.) ICTVdB — The Universal Virus Database: Tobacco necrosis virus Архівавана 13 верасня 2006.
- (англ.) Family Groups — The Baltimore Method Архівавана 30 сакавіка 2013.