Геўхеры Султан (турэцк.: Fatma Gevheri Sultan; асман. فاطمه کوھری سلطان‎ ; 30 лістапада 1904 — 10 снежня 1980) — асманская прынцэса, музыка і кампазітар. Яна была дачкой Шэхзадэ Мехмеда Сейфедзіна, сына султана Абдул-Азіза.

Геўхеры Султан
асман. فاطمه کوهری سلطان‎
Нараджэнне 30 лістапада 1904(1904-11-30)
Смерць 10 снежня 1980(1980-12-10) (76 гадоў)
Месца пахавання
Род Osmanoğlu family[d]
Бацька Sehzade Mehmed Seyfeddin[d]
Дзейнасць кампазітарка

Ранні перыяд жыцця правіць

Геўхеры Султан нарадзілася 30 лістапада 1904 года на віле свайго бацькі ў Кючук Чамлыджы, Ускюдар. Яе бацькам быў Шэхзадэ Мехмед Сейфедзін, сын Абдул-Азіза і Геўхеры Кадын, а маці — Нервалітэр Ханім. Яна была трэцім дзіцем і адзінай дачкой, народжанай ад бацькі і другім дзіцем маці. У яе быў брат-блізнюк Шэхзадэ Ахмед Тэўхід. У яе таксама быў старэйшы родны брат Шэхзадэ Махмуд Шэўкет, старэйшы за яе на год[1].

У дзяцінстве Геўхеры наведвала ўрокі музыкі свайго бацькі, яна брала ўрокі танбура і кеменса ў Танбуры Джэміла Бея[2].

Выгнанне правіць

Падчас выгнання імператарскай сям’і ў сакавіку 1924 года Геўхеры і яе сям’я пераехалі ў Ніцу, Францыя, дзе пасяліліся на віле ў Сім’е[3]. Пасля смерці бацькі ў 1927 годзе[1] яе сям’я была раскідана па розных краях. Яна ўсё яшчэ жыла там і ёй даводзілася зводзіць канцы з канцамі. Абдулмеджыд II, яе дзядзька, які таксама жыў у Ніцы, прывёў яе да сябе дадому, калі пачуў пра яе фінансавыя цяжкасці з намерам ажаніцца на ёй[3].

Некалькі гадоў Геўхеры жыла ў сям’і свайго дзядзькі, затым заручылася з сынам непаўналетняга раджы з Індыі, але незадоўга да яе вяселля высветлілася, што ў яе быў раман з кімсьці іншым, таму заручыны былі скасаваныя. Яе дзядзька так раззлаваўся, што адправіў яе да маці, якой амаль не было на што жыць[4].

Як музыка правіць

Геўхеры Султан навучылася граць на некалькіх інструментах ад бацькі. Сярод іх былі уд (ліра), танбур (інструмент, падобны на гітару) і лаўта (старажытная лютня). Яна грала на танбуры, кеменчэ, удзе, лаўце і фартэпіяна[5]. Яна складала вакальныя і інструментальныя п’есы ў розных макамах[6]. Нягледзячы на тое, што яна не працягнула вывучэнне турэцкай музыцы да вяртання ў сваю краіну, яна стала вельмі кваліфікаванай на танбуры ў далейшым жыцці. Яе творчасць захавалася ў запісах турэцкага радыё і тэлебачання[5].

Яе бацька Мехмед Сейфедзін быў вядомы як вялікі кампазітар пасля Селіма III. Ён быў выдатным кампазітарам. Раней ён граў на фартэпіяна, скрыпцы, барабанах. Яе зводны брат Мехмед Абдул-Азіз, а таксама браты Шэхзадэ Махмуд Шаўкет і Шэхзадэ Ахмед Тэўхід былі добрымі барабаншчыкамі.

Пазнейшыя гады і смерць правіць

 
Магіла Геўхеры Султан у маўзалеі Махмуда II.

У 1952 годзе Геўхеры вярнулася ў Стамбул пасля адмены закона аб выгнанні для прынцэс. Апошнія гады яна правяла са сваёй стрыечнай сястрой Міхрыша Султан, дачкой свайго дзядзькі наследнага прынца Шэхзадэ Юсуфа Ізедзіна, у прасторнай кватэры на плошчы Таксім[7]. Памерла 10 снежня 1980 года ва ўзросце сямідзесяці шасці гадоў і была пахавана ў маўзалеі свайго прадзеда Султана Махмуда II, Дзіванёлу, Стамбул[1].

Зноскі

  1. а б в Adra, Jamil (2005). Genealogy of the Imperial Ottoman Family 2005. pp. 12–13.
  2. Gevherî Sultan'ın çalgıları ne oldu?.
  3. а б Bardakçı 2017.
  4. Bardakçı 2017, p. 132.
  5. а б "Osmanoglu, Gevher (1904—)".
  6. "COMPOSERS AND PERFORMERS: GEVHERİ OSMANOĞLU".
  7. "Fatma Gevheri Osmanoğlu Kimdir Sultan Abdülaziz Oğlu, Şehzade Mehmed Seyfeddin Efendi Kızı".

Спасылкі правіць

  • Bardakçı, Murat (2017). Neslishah: The Last Ottoman Princess. Oxford University Press. ISBN 978-9-774-16837-6.