Даменіка Гірландая

Даменіка Гірландая (італ.: Domenico Ghirlandaio; сапр. імя Domenico di Tommaso Curradi di Doffo Bigordi; 1449 — 11 студзеня 1494) — адзін з вядучых фларэнційскіх мастакоў кватрачэнта, заснавальнік мастацкай дынастыі, якую працягнулі яго брат Давід і сын Рыдольфа. Кіраўнік мастацкай майстэрні, дзе жыў юны Мікеланджэла. Аўтар фрэскавых цыклаў, у якіх выпукла, з разнастайнымі падрабязнасцямі паказана хатняе жыццё біблейскіх персанажаў (у іх ролі выступаюць шляхетныя грамадзяне Фларэнцыі ў касцюмах таго часу).

Даменіка Гірландая
італ.: Domenico Ghirlandaio
Фатаграфія
Даменіка Гірландаё, аўтапартрэт
Імя пры нараджэнні італ.: Domenico di Tommaso Curradi di Doffo Bigordi
Дата нараджэння 1449(1449)
Месца нараджэння
Дата смерці 11 студзеня 1494(1494-01-11)
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства
Дзеці Рыдольфа Гірландая
Род дзейнасці мастак
Вучоба Тамаза Бічардзі
Мастацкі кірунак Італьянскі Рэнесанс
Уплыў Алесіа Бальдавінеці і Андрэа дэль Верок'ё
Уплыў на Рыдольфа Гірландая, Франчэска Граначы, Себасцьяна Майнардзі
Сайт domenico-ghirlandaio.org(англ.)
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

БіяграфіяПравіць

Даменіка Гірландаё нарадзіўся ў сям'і майстра ювеліра Тамаза Бічардзі. Захаваліся звесткі аб тым, што ювелірныя гірлянды, якія ён рабіў для ўпрыгожвання жаночых галаўных убораў, былі ў вялікай модзе; дзякуючы гэтаму Тамаза атрымаў мянушку «гірляндшчык» (ghirlandaio), якая перайшла да яго сынам і ўнукам.

Даменіка Гірландаё збіраўся таксама стаць залатых спраў майстрам, але рана выявіў выдатныя здольнасці жывапісца. Яго настаўнікам быў Алесіа Бальдавінеці. Да ранняй творчасці Гірландаё адносяцца фрэскі, выкананыя ім у Рыме. З гэтых работ захавалася толькі "Пакліканне да апостальства св. Пятра і Андрэя " і фрэска з выявай дабраслаўлёнага Ераніма ў царкве Аньісантэ ў Фларэнцыі. Ўсё атачэнне дабраслаўлёнага Ераніма ўяўляе карціну найпоўнага хатняга зацішша, выкананую ў манеры тагачасных нідэрландскіх мастакоў і, нарэшце, «Тайная вячэра» ў трапезнай царквы Аньісантэ, адрозная індывідуальнасцю ўсіх персанажаў.

Гірландаё праявіў свой талент у фрэсках капліцы Сасеты ў царкве Санта-Трыніта ў Фларэнцыі, якія паказваюць падзеі з жыцця св. Францыска. Вылучаецца фрэска, якая паказвае смерць св. Францыска. Урачыстае размяшчэнне цэлага, строгасць асобных фігур, мужны выраз спачувальнага ўдзелу ў тварах і дасканаласць тэхнічнага выканання — усе гэтыя якасці ставяць гэтую карціну высока. У малюнках на дысках своеасаблівая манера Даменіка Гірландаё не так прыкметная; пры тым у іх непрыемна дзівіць вачэй вядомая стракатасць і перавага ярка-чырвонага колеру. Сярод гэтых карцін сустракаюцца вельмі выбітныя, як, напрыклад, «Пакланенне вешчуноў» ў царкве фларэнційскага выхаваўчага дома (agli Innocenti). Дзве Мадонны яго працы знаходзяцца ў фларэнційскай Акадэміі. Адна з карцін, пазначаныя 1485 годам, «Пакланенне пастыраў» з паганскім саркафагам, якія замянялі яслі. "Наведванне св. Панны " знаходзіцца ў Луўры. «Мадонна» у ззянні з чатырма святымі, у Берлінскім музеі.

ТворыПравіць

Зноскі

  1. Union List of Artist Names — 2017. Праверана 25 кастрычніка 2018.

ЛітаратураПравіць

  • Даменіка Гірландайо // БЭ ў 18 тамах., Т.5. Мн., 1997, С.262-263
Пры напісанні артыкула выкарыстаны матэрыял з Энцыклапедычнага слоўніка Бракгаўза і Эфрона (1890—1907).