Дом-крэпасць — від жылога дома Новага часу ў Вялікім княстве Літоўскім. Для ВКЛ быў даволі рэдкай з'явай.

Вядомы ў ВКЛ з XVII стагоддзя. Меў выгляд кампактнай пабудовы з чатырма невялікімі нарожнымі вежачкамі абарончага і дэкаратыўнага прызначэння. Архітэктура збудаванняў гэтага тыпу склалася пад уплывам традыцыі французскіх данжонаў, якая прыйшла на землі ВКЛ і канкрэтна Беларусі разам з нямецкімі архітэктарамі ў XV і галандскімі ў XVI-XVII стагоддзях.

Найлепшым прыкладам дома-крэпасці з'яўляецца гмах у Гаюцюнішках, збудаваны ў 1613 годзе галандскім архітэктарам П.Нонхартам. Чатыры дэкратыўныя нарожныя вежачкі мелі таксама палац Вітаўта ў Горнім замку ў Вільні і палац у Нясвіжскім замку Радзівілаў.

Літаратура правіць

  • Архітэктура Беларусі. Энцыклапедычны даведнік. Мінск, 1993. ISBN 5-85700-078-5