Журавы (карціна)
«Журавы» (польск.: Żurawie), вядомая таксама як «Адлёт журавоў» (польск.: Odlot żurawi) — алейная карціна польскага мастака Юзафа Хэлмоньскага, напісаная падчас яго падарожжа на Падолле і Украіну. Карціна знаходзіцца ў зборах Нацыянальнага музея ў Кракаве.
| ||
| Юзаф Хэлмоньскі[d] | ||
| Журавы. 1870[1] | ||
| Żurawie | ||
| Матэрыял | алей, палатно | |
|---|---|---|
| Памеры | 44,2 × 57,8 см | |
| Нацыянальны музей у Кракаве[1] | ||
| (інв. MNK II-a-793[1]) | ||
Мастак напісаў карціну «Адлёт журавоў» у 1870 годзе, пасля трох гадоў навучання ў Варшаўскім класе малявання і ў прыватнай майстэрні Войцеха Герсана[2]. Сімволіка дзікай прыроды, бачная ў «Журавах», вярнулася ў карцінах, створаных пасля вяртання Хэлмоньскага з Парыжа. Матыў чародаў гэтых птушак з’явіўся своеасаблівым вяртаннем і ў апошнім, няскончаным, творы 1913 года пад назвай «Журавы раніцай»[2].
Апісанне карціны правіць
«У туманнай прасторы мокрага ландшафту можна ўбачыць птушак, якія ляцяць. Сярод іх вылучаецца журавель са зламаным крылом. Журавы, надзеленыя мноствам сімвалічных значэнняў, увасабляюць жаданне Хэлмоньскага паехаць у далёкі Мюнхен — па слядах калег і сяброў. Інтымны характар жывапісу падкрэслівае тонкі, звужаны колеравы тон, які вагаўся вакол шэрых, карычневых і чорных адценняў, парушаных залаціста-ружовым ззяннем неба, і ў частцы лугу, ажыўленай чырвонымі кропкамі кветак»[2].
Прэзентацыя «Журавоў» разам з дзвюма іншымі карцінамі выклікала абурэнне крытыкаў. Ананімны рэцэнзент з «Przegląd Tygodniowy» (1871, No 22) пісаў пра творы мастака: «П. Хэлмоньскі выставіў тры свае працы: першая — „Адлёт журавоў“, другая — „У поўдзень“, трэцяя — „Раніца ў лесе“. Усе тры — гэта сон у сне, але не вобразы, прызначаныя заняць вочы нават прафанаў. Нельга здзекавацца з мастацтва і людзей!»[2].
Зноскі