Казахская Аўтаномная Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка

Казахская Аўтаномная Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка (Казахская АССР, Казахстан, КазАССР, КАССР) назва, што існавала з лютага па снежань 1936 года; з чэрвеня 1925 года па люты 1936 года называлася Казакская Аўтаномная Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка (Казахская АССР, Казахстан) (каз.: Qazaq Aptonom Sotsijalistik Sovettik Respublikasь, Qazaƣьstan, каз.: Қазақ Автономиялы Социалистік Кеңестік Республикасы, Қазақстан) — казахская нацыянальная аўтаномія, адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў складзе РСФСР на тэрыторыі сучаснага Казахстана[1].

Змена меж Казакскай АССР у 1925—1929 гг.

Існавала з 15 чэрвеня 1925 па 5 снежня 1936 года. Атрымала сваю назву ў выніку пераназвання Кіргізскай АССР у Казакскую АССР[2]. У 1936 годзе была пераназвана ў Казахскую АССР[3][4], а потым ператворана ў Казахскую Савецкую Сацыялістычную Рэспубліку[5]. Пасля ў савецкай гістарыяграфіі[6][7] замацавалася назва «Казахская АССР»; гэтая назва выкарыстоўваецца ў сучасных казахстанскіх[8][9] і многіх расійскіх[10][11] выданнях.

Адміністрацыйны цэнтр КазАССР — спачатку Арэнбург, потым Кызыл-Арда (1925—1927), а з 1927 года — Алма-Ата[12].

Межы правіць

У 1932 годзе на захадзе межавала з Ніжневолжскім краем, на паўночным захадзе — са Сярэдняволжскім, на поўначы — з Уральскай вобласцю, на паўночным усходзе — з Заходне-Сібірскім краем, на поўдні — з савецкімі сярэднеазіяцкімі рэспублікамі, на паўднёвым усходзе — з Кітаем.

Плошча і насельніцтва правіць

Плошча (на 1 студзеня 1933) складала 2 млн. 853 тыс. кв. км. Насельніцтва — разліковае на 1 студзеня 1931 — 7 260,5 тыс. чал., у тым ліку гарадское — 911,2 тыс. чал. (паводле вынікаў перапісу 1926 года — 6170,2 тыс. чал. і 519,2 тыс. чал. адпаведна).

Зноскі

  1. Большая российская энциклопедия. — М.: «Большая российская энциклопедия», 2008. — Т. 12. — С. 389. — ISBN 978-5-85270-343-9.
  2. О переименовании Киргизской Автономной Советской Социалистической Республики в Казакскую Автономную Советскую Социалистическую Республику. Декрет ВЦИК от 15 июня 1925 г. // Собрание узаконений и распоряжений рабочего и крестьянского правительства РСФСР. М., 1925 г., № 43, ст. 321
  3. Sally Cummings. Kazakhstan: Power and the Elite. — 2005. — С. 15. — ISBN 1860648541, 9781860648540.
  4. Постановление ЦИК и СНК КазАССР № 133 от 5.02.1936 о русском произношении и письменном обозначении слова «казак»
  5. Большая советская энциклопедия. — М.: ОГИЗ СССР, 1937. — Т. 30. — С. 542.
  6. СССР. Казахская Советская Социалистическая Республика // Большая советская энциклопедия. — М.: Советская энциклопедия. 1969—1978.
  7. Казахская Советская Социалистическая Республика // Советская историческая энциклопедия. — М.: Советская энциклопедия . Под ред. Е. М. Жукова. 1973—1982.
  8. КНЭ 2004, с. 42.
  9. Школьный Курс Истории Казахстана стр25
  10. Большая энциклопедия в шестидесяти двух томах. — М.: «Терра», 2006. — Т. 20. — С. 20.
  11. РУССИКА. Иллюстрированная энциклопедия Страны мира / под ред. Чубарьяна О. М. и др. — ОЛМА Медиа Групп, 2005. — С. 247. — 640 с. — ISBN 5-94849-833-6.
  12. КНЭ 2004, с. 190.

Літаратура правіць

  • Казахстан. Национальная энциклопедия. — Алматы: «Мәдени Мұра» — «Культурное наследие Казахстана», 2004. — Т. 1. — 560 с. — ISBN 9965-9389-7-0.