Мустафа IV

Мустафа́ IV (асм. مصطفى رابع‎ — Mustafâ-i râbi‘, турэцк.: Dördüncü Mustafa; 8 верасня 1779 — 16 лістапада 1808) — султан Асманскай імперыі (29 мая 1807 — 28 чэрвеня 1808).

Мустафа IV
مصطفى رابع‎ - Mustafâ-i râbi‘
Асманскі султан 1807—1808
Папярэднік	Селім III
Пераемнік	Махмуд II
Нараджэнне	8 верасня 1779(1779-09-08) Канстанцінопаль, Еўропа, Рымская імперыя
Смерць	17 лістапада 1808(1808-11-17) (29 гадоў) Канстанцінопаль, Еўропа, Рымская імперыя
Месца пахавання	Tomb of Abdul Hamid I[d]
Род	Асманы
Бацька	Абдул-Хамід I[d]
Маці	Айшэ Сеніепервер Султан[d]
Веравызнанне	іслам
Дзейнасць	кіраўнік
Аўтограф
Тугра
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Сын султана Абдул-Хаміда I. Узыйшоў на прастол у выніку янычарскага мецяжу супраць Селіма III і яго рэформаў. Лідар мяцежнікаў Мустафа-паша Кабакджы быў прызначаны вялікім візірам. Было абвешчана пра роспуск «новых войскаў» (нізам-і-джэдзід), многія прыхільнікі рэформаў пакараны смерцю.

Пры Мустафе IV працягвалася вайна з Расіяй. Асманскі флот, які спрабаваў прарваць блакаду Дарданэлаў, быў разгромлены ў Афонскай марской бітве. У жніўні 1807 года было заключана перамір’е, падчас якога рускія войскі працягвалі акупаваць Дунайскія княствы.

Улетку 1808 года рушчукскі губернатар Мустафа-паша Байрактар з вернымі яму войскамі арганізаваў паход на Канстанцінопаль з мэтай аднаўлення на прастоле Селіма III. Прыхільнікі Мустафы IV не змаглі аказаць яму сур’ёзнага супраціўлення. Падчас штурму палаца Мустафа IV загадаў забіць свайго стрыечнага брата — былога султана Селіма III і свайго малодшага роднага брата Махмуда, але апошняга забойцы знайсці не змаглі. Авалодаўшы палацам, Мустафа-паша арыштаваў Мустафу IV, а шэхзадэ Махмуд, які быў знойдзены да таго часу, узведзены на прастол.

У лістападзе 1808 года пачаўся чарговы янычарскі мяцеж, удзельнікі якога імкнуліся аднавіць Мустафу на прастоле. Падчас гэтага мецяжу былы султан Мустафа быў забіты па загадзе Махмуда II.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Мустафа IV