Нямецкая нацыянальная бібліятэка

Нямецкая нацыянальная бібліятэка (ням.: Deutsche Nationalbibliothek; DNB) — цэнтральная архіўная бібліятэка і нацыянальны бібліяграфічны цэнтр Германіі. Задачай гэтай установы, унікальнай для Германіі, з'яўляецца калекцыяніраванне, пастаяннае архіваванне, усебаковая апрацоўка і захаванне дакументацыі і бібліяграфічных публікацый усяго свету на нямецкай мове. Задача выконваецца з 1913 года шляхам апрацоўкі нямецкіх публікацый, замежных публікацый пра Германію, перакладаў нямецкіх прац, а таксама прац нямецкамоўных эмігрантаў, апублікаваных у перыяд 1933—1945 гг. Вырашаецца задача апублікавання гэтых прац для шырокай аўдыторыі.

Нямецкая нацыянальная бібліятэка
ням.: Deutsche Nationalbibliothek[1]
Выява лагатыпа
Лагатып Нямецкай нацыянальнай бібліятэкі
Лагатып Нямецкай нацыянальнай бібліятэкі
Краіна
Адрас Лейпцыг, Франкфурт-на-Майне, Берлін
Заснавана 1912
Філіялы 3
Код ISIL DE-101
Фонд
Склад фонду стандартныя друкаваныя працы, у тым ліку мікраформы, гукавыя запісы і лічбавыя публікацыі на фізічных прыладах захоўвання інфармацыі і ў інтэрнэт-публікацыях.
Аб'ём фонду 24,7 млн адзінак[2] (13,1 млн кніг[2])
Доступ і карыстанне
Абслугоўванне толькі ў чытальных залах[3]
Колькасць чытачоў 904 тыс. у год[4]
Іншая інфармацыя
Бюджэт €42,2 млн[5]
Дырэктар Элізабет Нігеман[6]
Супрацоўнікі 622[5]
Вэб-сайт www.d-nb.de
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Нямецкая нацыянальная бібліятэка падтрымлівае і развівае супрацоўніцтва і знешнія сувязі на нацыянальным і міжнародным узроўнях. Так, DNB з'яўляецца вядучым партнёрам і распрацоўшчыкам бібліяграфічных стандартаў і кіраваў бібліяграфіі ў Германіі, таксама адыгрываючы выдатную ролю ў справе развіцця міжнародных бібліятэчных стандартаў.

Супрацоўніцтва з кнігавыдаўцамі рэгулюецца законамі аб Нямецкай лейпцыгскай бібліятэцы (ням.: Deutsche Bücherei Leipzig) 1935 года, і законам аб Нямецкай франкфурцкай бібліятэцы (ням.: Deutsche Bibliothek Frankfurt am Main) 1969 года. Асноўныя сферы дзейнасці падзелены паміж аддзяленнямі ў Лейпцыгу і Франкфурце-на-Майне, кожны з гэтых цэнтраў сфакусаваў сваю працу на нейкіх спецыфічных зонах адказнасці. Трэці цэнтр, Берлінскі музычны архіў (ням.: Deutsches Musikarchiv Berlin), заснаваны ў 1970 годзе, займаецца архіваваннем з усім звязаным з музычнай галіной (як аўдыёзапісамі, так і друкаванымі дакументамі).

Гісторыя правіць

Перадгісторыя стварэння і стварэнне. Першая бібліятэка ў Лейпцыгу правіць

 
Лейпцыгская бібліятэка. Від на будынак. 23 верасня 1955 года.

Ужо ў 1848 годзе існавалі планы па стварэнні агульнанямецкай нацыянальнай бібліятэкі. Пасля рэстаўрацыі ў той час усе фаліянты не выкарыстоўваліся як кнігі, а выстаўляліся ў Нямецкім нацыянальным музеі ў Нюрнбергу. У 1912 годзе Лейпцыг, месца правядзення штогадовай Лейпцыгскага кніжнага кірмаша, а таксама каралеўства Саксонія і асацыяцыя нямецкіх кнігагандляроў (ням.: Börsenverein der Deutschen Buchhändler) прыйшлі да дамоўленасці па пытанні аб заснаванні Германскай Нацыянальнай Бібліятэкі, размешчанай у Лейпцыгу. Пачынаючы з 1 студзеня 1913 года, у сістэматычным парадку былі адабраны ўсе публікацыі на нямецкай мове (уключаючы таксама і кнігі з Аўстрыі і Швейцарыі). У той жа год доктар Густаў Валь (Dr. Gustav Wahl) быў выбраны першым яе дырэктарам.

Паваенныя гады. Стварэнне другой бібліятэкі правіць

 
Паліцы кнігасховішча бібліятэкі. Франкфурцкі філіял, 24 лістапада 2008 года.

У 1946 годзе доктар Георг Курт Шаўэр, Генрых Кобет, Віторыа Клостерман і прафесар Ганс Вільгельм Эпельсхаймер, дырэктар Франкфурцкай універсітэцкай бібліятэкі, ініцыявалі паўторнае заснаванне Нямецкага архіва, размешчанага цяпер у Франкфурце-на-Майне. Федэральныя прадстаўнікі кнігагандляроў на акупаванай ЗША тэрыторыяй пагадзіліся з прапановай, а гарадскія ўлады Франкфурта-на-Майне далі згоду, выступаючы, у сваю чаргу, як крыніца фінансавання праекта і падбору персанала. Ваенны ўрад ЗША таксама далі сваю згода.

Бібліятэка пачала сваю працу ў курыльным пакоі былой бібліятэкі Ротшыльда, якая служыла разбамбаванай падчас вайны бібліятэцы месцам часавага прыстанку. Як вынік такога роду сітуацыі, у Германіі існавалі дзве бібліятэкі, якія выконвалі функцыі галоўнага дзяржаўнага кнігасховішча і дзяржаўнай бібліятэкі — для ГДР і ФРГ адпаведна. Такім чынам узніклі два бібліятэчныя каталогі, практычна ідэнтычныя па сваім змесце.

Сучасны этап развіцця. Аб'яднанне. правіць

 
Банкетная зала Франкфурцкага аддзялення бібліятэкі. 24 лістапада 2008 года.

З аб'яднаннем Германіі, якое адбылося 3 кастрычніка 1990 года, лейпцыгскі і франкфурцкі філіялы былі зліты разам у новым утваржнні, якое атрымала назву Нямецкая Бібліятэка (ням.: Die Deutsche Bibliothek). 29 чэрвеня 2006 года ўступіў у сілу «Закон аб Нямецкай Нацыянальнай Бібліятэцы». Развіццё бібліятэчных збораў (уключаючы таксама і анлайн-публікацыі) праводзіцца пасродкам накіраванага курсу на збіранне, каталагізаванне і захоўванне ўсіх публікацый як часткі ўсенямецкай культурнай спадчыны. Галоўны кіраўнічы орган бібліятэкі, Адміністрацыйны савет, быў пашыраны, і ўключыў у сябе двух прадстаўнікоў Бундэстага. Законам таксама былі зменены назвы самой бібліятэкі і яе складнікаў у Франкфурце-на-Майне, Лейпцыгу і Берліне на «Deutsche Nationalbibliothek».

Агульная інфармацыя правіць

Дэпазітарый правіць

  • Усяго ў сапраўдны момант ва ўсіх трох філіялах бібліятэкі захоўваецца 24 млн. 100 тысяч адзінак. у тым ліку:
    • у Лейпцыгу: 14.3 млн адзінак
    • у Франкфурце-на-Майне: 8.3 млн адзінак
    • у Берліне: 1.5 млн адзінак

Каардынаты філіялаў правіць

Лейпцыг (ням.: Deutsche Bücherei Leipzig): Геаграфічныя каардынаты: 51°19′20,44″ пн. ш. 12°23′48,11″ у. д.HGЯO. Адрас: Deutscher Platz 1, 04103 Leipzig[8]
Франкфурт-на-Майне (ням.: Deutsche Bibliothek Frankfurt am Main): Геаграфічныя каардынаты: 50°07′51,98″ пн. ш. 8°40′59,35″ у. д.HGЯO. Адрас: Adickesallee 1, 60322 Frankfurt am Main[8]
Берлін (ням.: Deutsches Musikarchiv Berlin): Геаграфічныя каардынаты: 52°26′19,25″ пн. ш. 13°19′42,82″ у. д.HGЯO. Адрас: Gärtnerstraße 25 — 32, 12207 Berlin[8]

Иллюстрации правіць

Гл. таксама правіць

Зноскі

  1. https://web.archive.org/web/20221226144622/https://www.cenl.org/member-libraries/
  2. а б Jahresbericht 2008. Fakten und Zahlen: Erwerbung (ням.)(недаступная спасылка) (19 сакавіка 2008). Архівавана з першакрыніцы 27 снежня 2010. Праверана 14 ліпеня 2010.
  3. Нямецкая нацыянальная бібліятэка з'яўляецца рэферэнтнай бібліятэкай; гэта азначае, што выданні даступныя для чытання толькі ў чытальных залах. Наведвальнікам павінна быць мінімум 18 гадоў, і яны павінны прад'яўляць пашпарт або пасведчанне асобы. Бібліятэка спаганяе плату за абслугоўванне чытачоў.
  4. Jahresbericht 2008. Fakten und Zahlen: Benutzung, Auskunft, Archivierung (ням.)(недаступная спасылка) (19 сакавіка 2008). Архівавана з першакрыніцы 27 снежня 2010. Праверана 14 ліпеня 2010.
  5. а б Jahresbericht 2008. Fakten und Zahlen: Haushalt und Personal (ням.)(недаступная спасылка) (19 сакавіка 2008). Архівавана з першакрыніцы 2 ліпеня 2011. Праверана 14 ліпеня 2010.
  6. Дагмар Гірсберг, незалежны публіцыст з Бона.. «Наша задача – забяспечыць доступ да культуры» - супрацоўніцтва еўрапейскіх бібліятэк (руск.) (html). Бібліятэчная справа. Goethe-Institut Russland (Люты 2007). — Еўрапейскія нацыянальныя бібліятэкі аб'ядноўваюць высілкі, каб захаваць культурную спадчыну свайго кантынента. Мы гутарылі пра гэта з доктарам Элізабет Нігеман, дырэктарам Нямецкай нацыянальнай бібліятэкі.. Архівавана з першакрыніцы 21 лістапада 2010. Праверана 12 ліпеня 2010.
  7. Global Research Identifier Database — 2015. Праверана 13 мая 2020.
  8. а б в Adressen und Ansprechpartner(недаступная спасылка). D-NB.de. Архівавана з першакрыніцы 1 ліпеня 2010. Праверана 12 ліпеня 2010.

Спасылкі правіць