Ні Бог, ні гаспадар (дэвіз)

Ні Бог, ні гаспадар - гэта анархісцкі дэвіз, які выкарыстоўваўся з канца XIX стагоддзя. Ён выражае волю асобы не падпарадкоўвацца якой-небудзь палітычнай або боскай уладзе. У французскай мове выраз не мець ні бога, ні гаспадара таксама можа азначаць жаданне жыць без усялякіх абмежаванняў.

«Ні Бог, ні гаспадар, ні начальнік, ні муж», фемінісцкія графіці ў Францыі.
Магіла з надпісам «Ні Бог, ні гаспадар».

Гісторыя правіць

Выраз бярэ пачатак у аднайменнай газеце, заснаванай у 1880 годзе Агюстам Бланкі. Па словах даследчыка сацыялізму Морыса Даманжэ, ён быў натхнёны брашурай доктара Эцьена Сузіні (1839-1908, парыжскі сацыялістычны дзеяч) пад назвай Plus de Dieu, plus de maître, якая была выдадзена ў 1870 годзе[1]. Акрамя таго, паводле Даманжэ, "гаспадар" з першапачатковай формулы не распаўсюджваецца на якую-небудзь форму ўлады, а адносіцца толькі да Капіталу і эканамічнай эксплуатацыі, якую ён прадугледжвае[1].

З першых дзесяцігоддзяў Трэцяй рэспублікі ў Францыі надпіс «Ni Dieu ni maître» часам выкарыстоўваўся для ўпрыгожвання рэспубліканскіх або рэвалюцыйных магіл[2]. Выраз таксама дае назву песні Леа Ферэ, якая прысвечана асуджэнню смяротнага пакарання. Ён таксама быў прадстаўлены ў шматлікіх публікацыях, плакатах і песнях панк-руху. У фемінісцкім руху часам дадаецца згадка «ні муж»[3].

Водгукі правіць

Ад пачатку сваёй папулярнасьці дэвіз анархістаў быў моцна аспрэчаны, асабліва каталіцкімі хрысьціянамі[4]. На гэты сказ Поль Клодэль адказаў «Выбар Бога - адзіны радыкальны спосаб не мець гаспадара»[5].

Літаратура правіць

  1. а б . DL 2009. ISBN 978-2-930402-77-2. OCLC 470784495. {{cite book}}: Адсутнічае або пусты |title= (даведка); Праверце значэнне даты ў: |date= (даведка)
  2. . 66: 65–88. {{cite journal}}: Шаблон цытавання journal патрабуе |journal= (даведка); Адсутнічае або пусты |title= (даведка), cité par . 10: 138. {{cite journal}}: Шаблон цытавання journal патрабуе |journal= (даведка); Адсутнічае або пусты |title= (даведка).
  3. Voir, par exemple, le journal féministe La Voix de la femme. Nicole Fourtané, Michèle Guiraud, L'identité culturelle dans le monde luso-hispanophone, Presses Universitaires de Nancy, 2006, page 248.
  4. Voir, par exemple, The Reformation of the Nineteenth Century (1896), où Richard M. Meyer dénonce la vacuité de la formule.
  5. : 400. {{cite journal}}: Шаблон цытавання journal патрабуе |journal= (даведка); Адсутнічае або пусты |title= (даведка).

Звязаны артыкул правіць