Правы чалавека ў Сербіі

Правы чалавека ў Сербіі адлюстроўваюць сацыяльныя нормы краіны, мясцовыя палітычныя працэсы, дзяржаўную і прававую гісторыю і знешнія адносіны з краінамі. Як і правы чалавека ў больш агульным плане, гэтыя правы абараняюцца шляхам пастаяннага ўключэння глабальных нормаў у прававыя сістэмы і забеспячэння выканання закона з мэтай прыцягнення носьбітаў абавязкаў да адказнасці за іх прыняцце і кампенсацыі ахвярам іх парушэння. У нядаўніх справаздачах Human Rights Watch адзначаюцца пастаянныя недахопы, звязаныя з сістэматычнай ізаляцыяй цыганскай меншасці, пераследам прэсы і недастатковай абаронай асоб, якія шукаюць прытулку[1].

Агляд правіць

У апошніх перыядычных справаздачах Камітэта па правах чалавека Арганізацыі Аб’яднаных Нацый па Сербіі адзначаюцца такія станоўчыя аспекты, як прыняцце ўсё больш інклюзіўнага заканадаўства. Тым не менш, згаданыя бягучыя праблемы, якія выклікаюць заклапочанасць, уключаюць недастатковае выкананне і фінансаванне антыдыскрымінацыйных мер, пастаяннае выключэнне цыган, дыскрымінацыю ЛГБТ і ВІЧ станоўчых асоб, адсутнасць прававой абароны для людзей з абмежаванымі магчымасцямі, недастатковы доступ да дакументаў, якія сведчаць асобу для бежанцаў і перамешчаных асоб народаў, і агульная няздольнасць збіраць інфармацыю аб этнічных і расавых меншасцях для забеспячэння падсправаздачнасці[2].

Па рэгіёнах правіць

Косава правіць

Пасля канфлікту, баючыся за сваю бяспеку, магчыма, да 250 000 сербаў і прадстаўнікоў іншых этнічных меншасцей пакінулі свае дамы і пайшлі на поўнач[3].

Апошнія справаздачы Арганізацыі Аб’яднаных Нацый правіць

Трэцяя перыядычная справаздача аб грамадзянскіх і палітычных правах у Сербіі была завершана ў 2017 годзе, а другая перыядычная справаздача аб эканамічных, сацыяльных і культурных правах — у 2014 годзе. Яны падкрэсліваюць меры, прынятыя для рэалізацыі правоў чалавека з моманту падачы папярэдняй справаздачы ў Сербіі, а таксама бягучыя пытанні, якія выклікаюць заклапочанасць. Да станоўчых бакоў можна аднесці:

  • Ратыфікацыя або далучэнне да шматлікіх міжнародных канвенцый і пратаколаў па правах чалавека
  • Прыняцце нацыянальных стратэгій у галіне гендэрнай роўнасці і барацьбы з дыскрымінацыяй, а таксама планаў дзеянняў па барацьбе з карупцыяй, гандлем людзьмі і хатнім гвалтам.
  • Прыняцце нацыянальнай стратэгіі занятасці з субсідыямі для занятасці цыган
  • Змены ў законах аб сацыяльнай дапамозе і сістэме адукацыі, якія спрыяюць сацыяльнай інтэграцыі
  • Прававая абарона працуючых маці і цяжарных жанчын
  • У 2016 годзе быў прыняты новы закон аб прадухіленні хатняга гвалту, а таксама ўзмацніліся намаганні па пошуку зніклых без вестак.

Тым не менш, аўтары таксама адзначаюць працяглыя злачынствы на глебе нянавісці, дыскрымінацыю і адсутнасць прававой абароны, асабліва ў дачыненні да цыган, ЛГБТІ і ВІЧ станоўчых асоб, людзей з абмежаванымі магчымасцямі, унутрана перамешчаных асоб, бежанцаў і асоб, якія шукаюць прытулку, рэлігійных меншасцей, і асабліва жанчын і дзяцей у гэтых групах. Яны таксама адзначаюць заклапочанасць у сувязі з гандлем людзьмі і працоўнай эксплуатацыяй, неадэкватным прымяненнем заканадаўства аб прытулку і абароне дзяцей, якія шукаюць прытулку, адмовай у дзяржаўных пенсіях раней перамешчаным асобам, неадэкватнай юрыдычнай адказнасцю за мінулыя парушэнні правоў чалавека і нізкім узроўнем абароны правоў праз урад. Гэтыя справаздачы ўтрымліваюць прапановы па прагрэсіўнай працы ў напрамку паляпшэння абароны правоў чалавека ў Сербіі[2], падобныя на прапановы, якія лічацца асноўным патрабаваннем у перамовах Сербіі аб уступленні ў ЕС[4].

Зноскі

  1. "Serbia/Kosovo". Human Rights Watch [англійская].
  2. а б OHCHR | Serbia Homepage (англ.). www.ohchr.org.
  3. "Kosovo: The Human Rights Situation and the Fate of Persons Displaced from Their Homes (.pdf) "
  4. COMMISSION STAFF WORKING DOCUMENT Serbia 2016 Report.