Спіс кіраўнікоў Бадэна
Спіс кіраўнікоў Бадэна — дзяржавы Свяшчэннай Рымскай імперыі, а затым Германіі. Яно ўтварылася на месцы Брайсгау — сярэдневяковага графства ў Швабіі. Кіраўнікі Бадэна паходзілі з дынастыі Цэрынгенаў.
Першым пэўна вядомым прадстаўніком роду лічыцца Бертольд (Бецэлін) (пам. у 1024 годзе), граф Ортэнау. Заснавальнікам магутнасці Цэрынгенаў быў яго сын граф Бертольд I Барадаты, які прад’явіў, пасля смерці імператара Генрыха III, прэтэнзіі на абяцанае яму нібыта Генрыхам швабскае герцагства. Удава Генрыха, імператрыца Агнеса, аддала гэты лен Рудольфу Швабскаму і зрабіла Бертольда наўзамен герцагам Карынтыі і маркграфам Вероны (1061). Са смерцю Бертольда I у 1078 годзе род Цэрынгенаў падзяліўся на дзве лініі: бадэнскую, якая захавалася да нашых дзён, і цэрынгенскую, дзве галіны якой згаслі па мужчынскай лініі ў 1218 і 1439 гадах.
Старэйшы сын Бертольда, Герман I Святы (пам. у 1074 годзе), які насіў тытул маркграфа веронскага, набыў праз шлюб бадэнскія ўладанні. Яго сын Герман II з 1112 года называўся маркграфам Бадэна. Нашчадкі Германа II кіравалі Бадэнам да 1918 года.
У 1190 годзе маркграфства Бадэн было падзелена на дзве часткі паміж сынамі Германа IV. Герман V узначаліў асноўную лінію Бадэнскага дому, у той час як Генрых I атрымаў у кіраванне адмыслова для яго вылучанае маркграфства Бадэн-Гахберг.
- 1190—1243: Герман V
- 1243—1250: Герман VI
- 1250—1268: Фрыдрых I і Рудольф I
- 1268—1288: Рудольф I
- 1288—1291: Герман VII, Рудольф II, Рудольф III і Геса
Пасля смерці Германа VII яго сыны падзялілі спадчыну, фактычна абвясціўшы маркграфства Бадэн-Эберштайн для Фрыдрыха II і Бадэн-Пфорцгайм — для Рудольфа IV і Германа VIII.
- 1291—1295: Рудольф II, Рудольф III і Геса
- 1295—1297: Рудольф III і Геса
- 1297—1310: Рудольф III і Рудольф Геса
- 1310—1320: Рудольф Геса
- 1320—1334: Эван I
- 1334—1335: Дэніэл I
- 1348—1353: Фрыдрых III
- 1353—1372: Рудольф VI
- 1372—1391: Бернхард I і Рудольф VII
- 1391—1431: Бернхард I
- 1431—1453: Якаб I
- 1453—1454: Георг I
- 1453—1458: Бернхард II
- 1453—1475: Карл I
- 1475—1515: Крыстаф I
Пасля смерці Крыстафа I маркграфства Бадэн было ў 1535 годзе падзелена паміж яго сынамі Бернхардам III і Эрнстам, якія заснавалі маркграфства Бадэн-Бадэн і Бадэн-Дурлах.
Маркграфы Бадэн-Гахберга
правіцьУ 1290 годзе два сына Генрыха II падзялілі ўладу ў Бадэн-Гахбергу: Рудольф I атрымаў новае маркграфства Гахберг-Заўзенберг, а Генрых III — астатнюю частку Бадэн-Гахберга.
- 1290—1330: Генрых III
- 1330—1369: Генрых IV
- 1369—1386: Ота I
- 1386—1409: Ёган і Геса
- 1409—1410: Геса
- 1410—1415: Ота II
У 1415 годзе Бадэн-Гахберг быў аб’яднаны з Бадэн-Бадэнам.
Маркграфы Гахберг-Заўзенберга
правіць- 1290—1313: Рудольф I
- 1313—1318: Генрых, Рудольф II і Ота
- 1318—1352: Рудольф II і Ота
- 1352—1384: Ота і Рудольф III
- 1384—1428: Рудольф III
- 1428—1441: Вільгельм
- 1441—1444: Хуга і Рудольф IV
- 1444—1487: Рудольф IV
- 1487—1503: Філіп
У 1503 годзе Гахберг-Заўзенберг быў далучаны да ўладанняў асноўнай лініі Бадэнскага дому.
Маркграфы Бадэн-Пфорцгайма
правіцьМаркграфы Бадэн-Эберштайна
правіцьМаркграфы Бадэн-Бадэна
правіць- 1515—1536: Бернхард III
- 1536—1569: Філіберт
- 1569—1588: Філіп II
- 1588—1594: Эдуард Фартунат
- 1594—1604: Эрнст Фрыдрых
- 1604—1622: Георг Фрыдрых
- 1622—1677: Вільгельм
- 1677—1707: Людвіг Вільгельм
- 1707—1761: Людвіг Георг Зімперт
- 1761—1771: Аўгуст Георг Зімперт
У 1771 годзе маркграфства Бадэн-Бадэн было аб’яднана з Бадэн-Дурлахам.
Маркграфы Бадэн-Дурлаха
правіць- 1515—1552: Эрнст
- 1552—1553: Эрнст і Бернхард IV
- 1553—1577: Карл II
- 1577—1584: Ганна Фельдэнцкая
- 1584—1604: Эрнст Фрыдрых
- 1604—1622: Георг Фрыдрых
- 1622—1659: Фрыдрых V
- 1659—1677: Фрыдрых VI
- 1677—1709: Фрыдрых VII
- 1709—1738: Карл III Вільгельм
- 1738—1746: Карл Аўгуст (рэгент)
- 1746—1771: Карл Фрыдрых
Пасля аб’яднання з Бадэн-Бадэнам Карл Фрыдрых ізноў прыняў тытул маркграфа Бадэна (аж да 1803 года).
Главы вялікагерцагскага дому
правіць- 1918—1928: Фрыдрых II
- 1928—1929: Максіміліян
- 1929—1963: Бертольд
- 1963—2022: Максіміліян
- 2022— наш час: Бернхард
Артыкулу нестае спасылак на крыніцы. |