У адпаведнасці з прынцыпам падзелу ўлад адна з трох (нараўне з заканадаўчай і выканаўчай уладай) асноватворных і самастойных функцый прававой дзяржавы. Органы судовай улады дазваляюць вырашаць прававыя спрэчкі (цяжбы) паміж пэўнымі асобамі, а таксама разглядаюць справы аб аспрэчванні прававых загадаў на прадмет адпаведнасці правілам больш высокай сілы (законаў — канстытуцыі, падзаконных нарматыўных актаў — законам, так званы нармакантроль), у асобных выпадках даюць тлумачэнне прававым нормам (у асноўным нормам канстытуцыі краіны) па-за сувяззю з пэўнай спрэчкай. Суды таксама выконваюць асобныя засвядчальныя функцыі (прызнанне фактаў, у асобных дзяржавах — умацаванне правоў), калі для пасведчання патрабуецца даказванне, якое па складанасці выходзіць за кампетэнтнасць натарыусаў.

Судовая ўлада ў Беларусі

правіць

Прыкметы

правіць
  1. Ажыццяўляецца толькі судамі
  2. Мае поўную самастойнасць
  3. Ажыццяўляецца пасродкам канстытуцыйнага, грамадзянскага, арбітражнага, адміністрацыйнага і крымінальнага судаводства
  4. Падзаконнасць — кіраўніцтва законамі пры прыняцці рашэнняў.
  5. Праваўжывальны характар.
  6. Вынятковасць — не дапушчаецца магчымасць другаснага разгляду дазволеных спраў.
  7. Адзінства судовай сістэмы Рэспублікі Беларусь:
  1. Усталяванне судовай сістэмы Канстытуцыяй і РКЗ «Аб судовай сістэме Рэспублікі Беларусь».
  2. Захаванье ўсімі судамі законаў Рэспублікі Беларусь.
  3. Прызнанне абавязковасці рашэнняў
  4. Адмысловы статус суддзяў
  5. Фінансаванне суддзяў з рэспубліканскага бюджэту.

Органы судовай улады

правіць

Судовая ўлада ў мусульманскіх краінах

правіць

У некаторых мусульманскіх краінах судовая ўлада ажыццяўляецца на аснове шарыяту.

Гл. таксама

правіць