Сядзіба Янішэўскіх

Сядзіба Янішэўскіх — колішняя сядзіба ў вёсцы Васількі (ранейшая назва Цітва) Пухавіцкага раёна Мінскай вобласці.

Славутасць
Сядзіба Янішэўскіх
53°33′35″ пн. ш. 27°50′21″ у. д.HGЯO
Краіна
Месцазнаходжанне
Map

Гісторыя правіць

На працягу чатырохсот гадоў сядзіба належала роду Янішэўскіх, якія сабралі ў сваёй сядзібе каштоўны архіў. Цітва першапачаткова была спадчынай Швэйкоўскіх, а да Янішэўскіх перайшла як пасаг. Апошнімі ўладальнікамі Цітвы разам з Вароніцай агульнай плошчай 2000 га ў 1917 годзе быў сын Ігнацыя Мельхіёр Янішэўскі.

Прыкладна ў 1967 годзе (1968?) палац згарэў, застаўся толькі фундамент. У 1980—1990 гадах маёнтак наведваў унук былых гаспадароў.

Архітэктура правіць

Гэта былі шырокія маёнткі, адзінацаццаціпакаёвы палац, размешчаныя на рацэ Пціч, якія займалі плошчу ў 15 000 акраў у канцы XIX стагоддзя. Пабудаваная на высокіх падмурках, мела прастакутны план і была накрыты высокім гладкім чатырохсхільным дахам. Галоўны ўваход быў падкрэслены шырокім ганкам з чатырма слупамі, якія нясуць трохвугольны крыху прыплюснуты верх. Сцены дома не былі атынкаваныя. Плоскасці паміж вялікімі прамавугольнымі вокнамі, падзеленыя на мноства невялікіх квадратных шыбаў.

Інтэр’ер утрымліваў чатырнаццаць пакояў двухпавярховай планіроўкі. Самай вялікай была сталовая, размешчаная ў сярэдзіне дома з боку саду, побач з тэрасай. У правым крыле садовай дарогі на вялікім газоне перад домам былі яшчэ рэпрэзентатыўныя пакоі, гэта значыць дзве крыху меншыя гасціныя. Абодва яны і сталовая былі абсталяваны ўзорыстымі падлогамі і мураванымі камінамі. Абстаноўка жылых пакояў была: вокны былі закрыты пілястрамі з іанічнымі капітэлямі. У тыльным баку сядзібы, па яе цэнтральных восях, размяшчалася адкрытая тэраса. На мяжы 19-20 стагоддзяў старадаўняя рэзідэнцыя роду Янішэўскіх была грунтоўна адноўлена. старадаўняя мэбля з чырвонага дрэва, пакрытая шоўкам, і люстэркі, а ў сталовай -дубовая мэбля, усё з XVIII ст. Сярод твораў мастацтва і сямейных сувеніраў у Цітве былікрышталі, старадаўнія гадзіннікі ў бронзавых і драўляных рамах, сямейныя партрэты і карціны іншага зместу. Мелася таксама бібліятэка, пераважна мастацкай літаратуры, з сямейным і маёмасным архівам.

Парк правіць

Раслі толькі дэкаратыўныя кусты і італьянскія таполі. Сапраўдны старамодны прагулачны сад працягнуўся ад задняй часткі дома. Яго апраўленне ўтварылі старыя ліпавыя алеі. Сёння можна заўважыць толькі неверагодны парк з вялізарнымі дубамі і некалькі гаспадарчых пабудоў.

Зноскі

Спасылкі правіць

Літаратура правіць

  • Памяць : Пухавіцкі раён: гісторыка-дакументальныя хронікі гарадоў і раёнаў Беларусі / [укладальнік А. А. Прановіч; рэдкалегія: А. М. Карлюкевіч і інш.]. — Мінск : Беларусь, 2003. — 748 с. — 3000 экз. ISBN 985-01-0251-9