Убудаваны напамінальнік
«Убудаваны напамінальнік» (руск.: Встроенный напоминатель) — апавяданне расійскага пісьменніка Віктара Пялевіна, апублікаванае ў 1991 годзе ў складзе зборніка «Сіні ліхтар». Апавяданне дало назву зборніку «Убудаваны напамінальнік», які выйшаў у 2002 годзе[1].
| Убудаваны напамінальнік | |
|---|---|
| Жанр | апавяданне |
| Аўтар | Віктар Пялевін |
| Мова арыгінала | руская |
| Дата першай публікацыі | 1991 |
Сюжэт правіць
На выставе сучаснага мастацтва мастак Ніксім Скалпоўскі распавядае пра новы кірунак — «вібрацыяналізм». На лекцыі прысутнічаюць некалькі пажылых работніц фабрыкі «Буравеснік», верагодна, якія трапілі туды выпадкова[2]. У якасці прыкладу твора вібрацыяналістычнага мастацтва ён дэманструе сімулякр чалавека — «манекен з дыстанцыйным ліквідатарам і ўбудаваным напамінальнікам пра смерць». Гэты манекен сабраны «з мноства выпадковых прадметаў, сцягнутых тонкім дротам». Пасля ўключэння дыск пілы, размешчаны ў раёне галавы, пачынае пераразаць дрот, ад чаго манекен распадаецца на часткі[3]. Адначасова з пачаткам працы пілы ўключыўся і званочак — напамінальнік пра смерць. У канцы лекцыі Ніксім Скалпоўскі кажа: «Убудаваны напамінальнік папярэдзіў аб смерці, якая насоўваецца, але ці мог манекен пачуць яго звон? А калі і мог, ці зразумеў ён яго значэнне? Над гэтым і прапануе задумацца вібрацыяналізм».
Падчас лекцыі прысутныя на ёй пажылыя жанчыны пачынаюць паступова змяншацца і ў канцы становяцца не больш пылінак. Гэтыя парушынкі Ніксім змятае венікам і высыпае ў канверт. І калі манекен, які ўвасабляе віртуальную цялеснасць, «уваскрэсне», гэта значыць будзе адноўлены як пастаянны экспанат выставы, то фізічная цялеснасць наведвальнікаў звяртаецца ў прах[3]. Такім чынам, у выдуманым «вібрацыяналізме» аўтар зашыфраваў філасофію дзэн-будызму[4].
У канцы апавядання Ніксім думае пра карэнны зуб, які разбалеўся. Нягледзячы на тое, што ў ягонай уладзе памяншаць людзей да памеру пылінак, з уласным зубным болем ён справіцца не можа. Ён таксама аказваецца ў ролі манекена, будучы не ў стане зразумець, што зубны боль — гэта напамінальнік аб яго ўласнай смерці[5].
Зноскі
- ↑ Пелевин, Виктор Олегович — ПЕРСОНА ТАСС
- ↑ Нечепуренко Д. В. Герой-профан в пелевинской характерологии // Филологический класс. 2013
- ↑ а б Русская литература ХХ века: школы, направления, методы творческой работы. Изд-во «Логос», 2002. — С. 319
- ↑ Дмитрий Нечепуренко Динамическая сущность характерологии В. О. Пелевина
- ↑ Новый мир, Выпуски 10-12. 2000. — С. 200