Чорны спіс Галівуда

«Чорны спіс» Галівуда (англ.: Hollywood blacklist) — спіс дзеячоў культуры і мастацтва ЗША 1940—1950-х гг., якіх абвінавачвалі у камунстычных поглядах і сімпатыях да камуністаў. Да 1960-х гг. прафесіянальная дзейнасць тых, хто патрапіў у гэты спіс абмяжоўвалася. У спіс траплялі не толькі асобы, камуністычныя погляды якіх былі вядомы, але і тыя, каго падазравалі ў сімпатыях да камуністаў. Звычайна дастатковым доказам лічылася адмова падазронага адказаць на пытанні адносная яго ці яе стасункаў да камуністаў.

«Галівудская дзясятка»

У кастрычніку 1947 г. Камісія па расследаванню антыамерыканскай дзейнасці выклікала на допыт 43 супрацоўніка Галівуда, 10 з якіх адмовіліся адказаць на пытанне «Ці з’яўляецеся Вы або з’яўляліся калі-небудзь членам камуністычнай партыі?» спасылаючыся на 1-ю папраўку да Канстытуцыі. Імёны гэтых 10 дзеячоў культуры склалі першы чорны спіс Галівуда. Таксама гэтых 10 кінематаграфістаў адправілі ў турму на адзін год за знявагу да Кангрэса. Яны сталі вядомы як «Галівудская дзясятка».

Абнаўленне спіса

Пасля гэтага «чорны спіс» Галівуда неаднаразова абнаўляўся і ў 1950 г. выданне «Каўнтэратэк» надрукавала яго апошнюю версію, вядомую як «Чырвоныя каналы» (Red Channels). За гэты час колькасць абвінавачанных у спісе ўзрасла з 10 да 151 чал.

У сярэдзіне 1950-х гг. палітыка макартызма (абмежавання грамадзянскіх правоў асобы на падставе падазрэнняў у камуністычных поглядах) пачала згортвацца, і спіс больш не абнаўлялі. А ў 1960-х гг. пачалі выходзіць у свабодны пракат фільмы апальных кінематаграфістаў, што стала пачаткам іх рэабілітацыі і адмовы да выкарыстання «чорнага спіса» да дзеячоў культуры ЗША.

Спасылкі

«Чырвоная» пагроза. Частка 3 Архівавана 4 сакавіка 2016. Аўтар А. Берастоўскі. // Сайт «Гістарычная праўда»
Тэкст 1-й папраўкі да Канстытуцыі ЗША ў бел. перакладзе // Гісторыя ЗША ў дакументах, Мн.: 2014, с. 40
«Охота на ведьм» в Голливуде: борьба с коммунистическим кино // РИА Новости, 20 кастрычніка 2007 г.
Albert Maltz’s HUAC Testimony Архівавана 15 чэрвеня 2011. transcript of the writer’s testimony (preceded by excerpts of actor Ronald Reagan’s testimony—see below for link to complete Reagan transcript)
«The Committee of Five: A Contemporary Account of the HUAC in Hollywood» excerpt from Hollywood on Trial (1948), by Gordon Kahn
«Congressional Committees and Unfriendly Witnesses» detailed examination of legal issues involved in HUAC proceedings by historian Ellen Schrecker
«Monsters, Spys, and Subversives: The Film Industry Responds to the Cold War, 1945—1955» essay by Lawrence L. Murray; reproduced from Jump Cut 9 (1975)
«Reel History and the Cold War» Архівавана 1 студзеня 2003. essay by Ronald Briley; reproduced from OAH Magazine of History 8 (winter 1994)
Ronald Reagan’s HUAC Testimony Архівавана 28 верасня 2007. transcript of the actor’s testimony of October 23, 1947
«Seeing Red» Архівавана 3 жніўня 2006. transcript of excerpts from PBS documentary The Legacy of the Hollywood Blacklist and interview by NewsHour correspondent Elizabeth Farnsworth with two blacklisted artists, writer/producer Paul Jarrico and actress Marsha Hunt
«When Noir Turned Black» Архівавана 18 мая 2013. інтэрв’ю з Жюлям Дасэнам, Written By (лістапад 2006 г.)