Allgemeine Deutsche Biographie

Усеагульная нямецкая біяграфія (ням.: Allgemeine Deutsche Biographie, скарочана ADB) — нямецкая біяграфічная энцыклапедыя ў 56 тамах, якая выходзіла ў 1875—1912 гадах (перавыдана ў 1967—1971 гадах).

Тытульны ліст 1-га тома ADB

Гісторыя выдання

У 1858 годзе ў Баварскай акадэміі навук узнікла ідэя стварыць біяграфічны даведнік знакамітых нямецкіх дзеячаў, аднак з-за недахопу сродкаў гэта ідэя не была рэалізавана.

У 1868 годзе, па просьбе Леапольда фон Ранке, праект быў адноўлены і асноўны аб'ём працы па арганізацыі збору матэрыялаў і напісанні артыкулаў быў ускладзены на барона Рохуса фон Ліліенкрона, яго найбліжэйшым памочнікам і вядучым рэдактарам стаў Франц Ксаўер фон Вегеле .

Энцыклапедыя прызначалася для навуковага і агульнага карыстання. Было вырашана адабраць біяграфіі людзей, якія выявілі сябе на рознай ніве ў нямецкамоўных краінах.

Энцыклапедыя выдавалася Гістарычнай камісіяй Баварскай акадэміі навук, пад рэдакцыяй барона Рохуса фон Ліліенкрона, надрукавана ў лейпцыгскім выдавецтве «Duncker & Humblot». Усяго ў энцыклапедыю ўключаны біяграфіі каля 26 500 асоб, якія атрымалі вядомасць у нямецкамоўных краінах і памерлі да 1900 года (уключаючы Нідэрланды да 1648 года). Было выдадзена 45 асноўных тамоў, 10 дадатковых і адзін том склалі паказальнікі.

Утрыманне па тамах

Выгляд поўнага камплекта ADB выданні 1967—1971 гадоў

1. Van der Aa — Baldamus. 1875
2. Balde — Bode. 1875
3. Bode — von Carlowitz. 1876
4. Carmer — Deck. 1876
5. Von der Decken — Ekkehart. 1877
6. Elben — Fickler. 1877
7. Ficquelmont — Friedrich Wilhelm III. von Sachsen-Altenburg. 1878
8. Friedrich I. von Sachsen-Altenburg — Gering. 1878
9. Geringswald — Gruber. 1879
10. Gruber — Hassencamp. 1879
11. Hassenpflug — Hensel. 1880
12. Hensel — Holste. 1880
13. Holstein — Jesup. 1881
14. Jetzer — Kähler. 1881
15. Kähler — Kircheisen. 1882
16. Kircher — v. Kotzebue. 1882
17. Krabbe — Lassota. 1883
18. Lassus — Litschower. 1883
19. v. Littrow — Lysura. 1884
20. Maaß — Kaiser Maximilian II. 1884
21. Kurfürst Maximilian I. — Mirus. 1885
22. Mirus — v. Münchhausen. 1885
23. v. Münchhausen — v. Noorden. 1886
24. van Noort — Ovelacker. 1887
25. Ovens — Philipp. 1887
26. Philipp (III.) von Hessen — Pyrker. 1888
27. Quad — Reinald. 1888
28. Reinbeck — Rodbertus. 1889
29. v. Rodde — v. Ruesch. 1889
30. v. Rusdorf — Scheller. 1890
31. Scheller — Karl Schmidt. 1890
32. Karl v. Schmidt — G. E. Schulze. 1891
33. Hermann Schulze — G. Semper. 1891
34. Senckenberg — Spaignart. 1892
35. Spalatin — Steinmar. 1893
36. Steinmetz — Stürenburg. 1893
37. Sturm (Sturmi) — Thiemo. 1894
38. Thienemann — Tunicius. 1894
39. Tunner — de Vins. 1895
40. Vinstingen — Walram. 1896
41. Walram — Werdmüller. 1896
42. Werenfels — Wilhelm d. Jüngere, Herzog zu Braunschweig und Lüneburg. 1897
43. Wilhelm d. Jüngere, Herzog zu Braunschweig und Lüneburg — Wölfelin. 1898
44. Günzelin von Wolfenbüttel — Zeis. 1898
45. Zeisberger — Zyrl; Дадаткі: v. Abendroth — Anderssen. 1900
46. Дадаткі: Graf J. Andrassy — Fürst Otto von Bismarck. 1902
47. Дадаткі: v. Bismarck-Bohlen — Dollfus. 1903
48. Дадаткі: Döllinger — Friedreich. 1904
49. Дадаткі: Kaiser Friedrich III. — Hanstein. 1904
50. Дадаткі: Harkort — v. Kalchberg. 1905
51. Дадаткі: Kálnoky — Lindner. 1906
52. Дадаткі: Linker — Paul. 1906
53. Дадаткі: Paulitschke — Schets. 1907
54. Дадаткі: Scheurl — Walther. 1908
55. Дадаткі: Wandersleb — Zwirner. 1910
56. Паказальнік. 1912

ADB у сетцы

У маі 2003 года Гістарычная камісія пры Баварскай акадэміі навук і Баварская дзяржаўная бібліятэка выклала ў бясплатны адкрыты доступ адсканаваныя старонкі энцыклапедыі. Пасля гэтыя сканы былі распазнаны, вычытаны і тэкст апублікаваны ў адкрытым доступе. Таксама тэкст ADB выкладзены ў нямецкіх Вікікрыніцах.

Літаратура

• Rochus von Liliencron, Franz Xaver von Wegele. Vorrede (Band 1) // Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Band 1. — Leipzig: Duncker & Humblot, 1875. — S. V–XVII. (ням.)
• Rochus von Liliencron. Vorrede (Band 45) // Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Band 45. — Leipzig: Duncker & Humblot, 1900. — S. V–VIII. (ням.)
• Die historische Commission bei der kgl. Akademie der Wissenschaften. Vorrede (Band 56) // Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Band 56. — Leipzig: Duncker & Humblot, 1912. — S. V–XV. (ням.)

Спасылкі

• Allgemeine Deutsche Biographie