Figura serpentinata — гэта скульптурная ці мастацкая кампазіцыя, у якой аўтар з мэтай дасягнення лёгкасці ці дынамікі надаў, часам ненатуральную, форму спіралепадобнага скручвання адлюстраванаму чалавеку.

«Лаакоан і яго сыны»

Скульптуры, у якіх выкарыстана спіралепадобная форма цела, былі вядомы ўжо ў часы Старажытнай Грэцыі. Пазней гэты стыль выкарыстоўваўся італьянскімі маньерыстамі. Класічным прыкладам Figura serpentinata служыць статуя «Дыскабола», выразаная Міранам (грэч. Μύρων), працы Леанарда да Вінчы, Рафаэля і Мікеланджэла.

«Дыскабол», копія ў бронзе, II ст. н.э.

Жак Буске (фр.: Bousquet) мяркуе, што «serpentinata» як стыль узнік у 1506 годзе ў выніку глыбокага сутнаснага ўздзеяння скульптурнай кампазіцыі «Лаакоан і яго сыны» на мастакоў-сучаснікаў, і Мікеланджэла ў прыватнасці[1]. Джон Шырман (англ.: John Shearman) таксама сцвярджае, што стыль Figura serpentinata быў вынайдзены Мікеланджэла, у прыватнасці пры стварэнні скульптуры «Пераможца» (італ.: Genio della Vittoria) для грабніцы Папы Юлія II[2]. Эміль Маўрэр (англ.: Maurer), з іншага боку, сцвярджае, што гэты стыль не з’яўляецца характэрным для прац Мікеланджэла і як піянера стылю Figura serpentinata вызначае Даменіка Бекафумі (лац.: Beccafumi)[3]. Вучню Бекафумі — Марка Піна (лац.: Marco Pino) — удалося звязаць стылі Бекафумі, Франчэска Сальвіяці (лац.: Salviati), Парміджаніна (лац.: Parmigianino) і, магчыма, нават Мікеланджэла, з прычыны чаго яго працы ў цэлым былі насычаны матывамі «serpentinata».

З паслабленнем нормаў Рэнесансу і станаўленнем стылю «Serpentita», яго правілы і структуры сталі сістэматызаванымі. Спіралепадобная форма дазваляла дэманстраваць фізічную сілу фігур, іх запал, напружанне і семантычную дасканаласць. Рухі набылі правільны і чысты выгляд, дзеянне стала адлюстраваннем унутранай сілы вобраза.

Стыль Figura serpentinata прасочваецца ў мастацтве нават 1620-х гг., у прыватнасці ў працы Берніні «Выкраданне Празерпіны».

Зноскі

  1. Jacques Bousquet: Mannerism: The Painting and Style of the Late Renaissance, New York, 1964, translated by Simon Watson Taylor
  2. John Shearman: Mannerism. Art and Architecture series. London : Penguin Books , 1991, ISBN 0-14-013759-9
  3. Emil Maurer: Manierismus: Figura serpentinata und andere Figurenideale : Studien, Essays, Berichte, 2001, ISBN 3-85823-791-4

Літаратура правіць

  • Emil Maurer  (ням.): Manierismus: Figura serpentinata und andere Figurenideale : Studien, Essays, Berichte, 2001, ISBN 3-85823-791-4
  • John Shearman  (англ.): Mannerism. Art and Architecture series. London : Penguin Books , 1991, ISBN 0-14-013759-9
  • Jacques Bousquet: Mannerism: The Painting and Style of the Late Renaissance, New York, 1964, translated by Simon Watson Taylor