PNG

растравы графічны фармат

PNG (англ.: portable network graphics, скарачэнне вымаўляецца па-англійску /pɪŋ/[3]) — растравы фармат захоўвання графічнай інфармацыі, які выкарыстоўвае сціск без страт па алгарытме Deflate.

Пашырэнне .png
MIME image/png[1]
Апублікаваны 1 кастрычніка 1996
Апошні выпуск
  • 1.0 (1 ліпеня 1996)[2]
Тып фармату растравая графіка
Пашыраны з DEFLATE[d][1]

PNG быў створаны як свабодны фармат для замены GIF, таму ў Інтэрнэце з'явіўся рэкурсіўны акронім «PNG is Not GIF»[4] (PNG - не GIF).

Гісторыя фармату

правіць

4 студзеня 1995 года Г Боутелл прапанаваў у шэрагу канферэнцый Usenet стварыць свабодны фармат, які быў бы не горш за GIF. Праз тры тыдні пасля публікацыі ідэі былі распрацаваны чатыры версіі новага фармату. Спачатку ён меў назву PBF (Portable Bitmap Format), а цяперашняе імя атрымаў 23 студзеня 1995 года. Ужо ў снежні таго ж года спецыфікацыя PNG версіі 0.92 была разгледжана кансорцыумам W3C, а з выхадам 1 кастрычніка 1996 года версіі 1.0 PNG быў рэкамендаваны ў якасці паўнапраўнага сеткавага фармату.

Вобласць прымянення

правіць

Фармат PNG спраектаваны для замены састарэлага і больш простага фармату GIF, а таксама, у некаторай ступені, для замены значна больш складанага фармату TIFF.[5] Фармат PNG пазіцыянуецца перш за ўсё для выкарыстання ў Інтэрнэце і рэдагавання графікі.

PNG падтрымлівае тры асноўных тыпы растравых выяў[6]:

  • Паўтонавая выява (з глыбінёй колеру 16 біт)
  • Каляровая індэксаваная выява (палітра 8 біт з глыбінёй колеру 24 біт)
  • Поўнакаляровая выява (з глыбінёй колеру 48 біт)

Фармат PNG захоўвае графічную інфармацыю ў сціснутым выглядзе. Прычым гэты сціск адбываецца без страт, у адрозненне, напрыклад, ад JPEG.

Ён мае наступныя асноўныя перавагі перад GIF:

  • практычна неабмежаваную[7] колькасць колераў у відарысе (GIF выкарыстоўвае ў лепшым выпадку 8-бітны колер);
  • апцыянальная падтрымка альфа-канала;
  • магчымасць гама-карэкцыі;
  • двухмерная празрадковая разгортка;
  • магчымасць пашырэння фармату карыстальніцкімі блокамі (на гэтым заснаваны, у прыватнасці, APNG).

Фармат GIF быў распрацаваны фірмай CompuServe ў 1987 годзе і першапачаткова быў недаступны для свабоднага выкарыстання. Да заканчэння ў 2004 годзе дзеяння патэнтаў на алгарытм сціску LZW, якія належалі Unisys і выкарыстоўваемых ў GIF, яго прымяненне ў свабодным праграмным забеспячэнні было ўскладнена. На дадзены момант такія цяжкасці знятыя. PNG ж з самага пачатку выкарыстоўвае адкрыты, непатентованны алгарытм сціску Deflate, бясплатныя рэалізацыі якога даступны ў інтэрнэце. Гэты ж алгарытм выкарыстоўваюць многія праграмы кампрэсіі даных, у тым ліку PKZIP і gzip (GNU zip).

Фармат PNG валодае больш высокай ступенню сціску для файлаў з вялікай колькасцю колераў, чым GIF, але розніца складае каля 5-25 %, што недастаткова для абсалютнай перавагі фармату, так як невялікія 2-16-каляровыя файлы фармат GIF сціскае з не меншай эфектыўнасцю.

PNG з'яўляецца добрым фарматам для рэдагавання відарысаў, нават для захоўвання прамежкавых стадый рэдагавання, так як аднаўленне і перазахоўванне відарыса праходзяць без страт у якасці. Таксама, у адрозненне, напрыклад, ад TIFF, спецыфікацыя PNG не дазваляе аўтарам рэалізацый выбіраць, якія магчымасці яны збіраюцца рэалізаваць. Таму любы захаваны відарыс PNG можа быць прачытана ў любой іншой праграме, якая падтрымлівае PNG.

Розныя рэалізацыі алгарытму Deflate даюць розную ступень сціску, таму былі створаны праграмы для перасціскання відарысаў з некалькімі варыянтамі налад у мэтах атрымання найлепшага сціску — напрыклад, форк pngcrush OptiPNG і advpng з камплекты AdvanceCOMP (выкарыстоўвае 7-Zip).

Анімацыя

правіць

Існуе адна асаблівасць GIF, якая ў PNG не рэалізаваная: падтрымка некалькіх відарысаў у адным файле, і ў прыватнасці — анімацыі; PNG першапачаткова быў прызначаны толькі для захоўвання аднаго відарыса ў адным файле.

Для перадачы анімаваных відарысаў быў распрацаваны пашыраны фармат MNG, апублікаваны ў сярэдзіне 1999 года і ўжо падтрымліваецца ў розных праграмах, аднак пакуль так і не стаў агульнапрынятым.

Некаторыя — у прыватнасці, распрацоўшчыкі Mozilla Foundation — крытыкавалі MNG за складанасць і вялікі памер рэалізацыі, і адсутнасць зваротнай сумяшчальнасці з PNG. У 2004 годзе яны распрацавалі фармат APNG, які не быў прыняты ў якасці афіцыйнага стандарту распрацоўшчыкамі PNG і MNG, але яго падтрымка да 2008 годзе была рэалізавана ў тэставых зборках некаторых браўзераў і некаторых праграмах прагляду відарысаў.

Сумяшчальнасць з браўзерамі

правіць

Не ўсе вэб-браўзеры аднолькава адлюстроўваюць змесціва png-файла. Праблемнымі месцамі могуць быць:

  1. частковая празрыстасць (альфа-канал)
  2. падтрымка празрыстасці ў палітры
  3. гама-карэкцыя
  4. каляровая карэкцыя (ICC)

Праблема падтрымкі 32-бітнай (поўнай) празрыстасці відарыса фармату PNG ў Microsoft Internet Explorer была вырашана ў сёмай версіі браўзера. Для астатніх версій IE ёсць некалькі спосабаў, якія дапамогуць вэб-майстру дамагчыся празрыстасці шляхам ўключэння ў вэб-старонку спецыяльных функцый і скрыптоў.

  • Неафіцыйна PNG расшыфроўваюць як «PNG is Not GIF» («PNG — гэта не GIF») па аналогіі з вядомым рэкурсіўным акронімам «GNU is Not UNIX» («GNU — гэта не UNIX»).
  • PNG вымаўляецца па-англійску гэтак жа, як слова ping[8], гэта значыць [pɪŋ].

Гл. таксама

правіць

Зноскі

  1. а б http://libpng.org/pub/png/pnghist.html
  2. Roelofs G. History of the Portable Network Graphics (PNG) Format — 2009. Праверана 14 студзеня 2023.
  3. PNG (Portable Network Graphics) Home Site (англ.) 
  4. PNG (Portable Network Graphics) Home Site
  5. PNG (Portable Network Graphics) Home Site
  6. A Basic Introduction to PNG Features(англ.) 
  7. В PNG количество цветов всё же имеет предел, но, в отличие от GIF, оно ограничено 248 цветами (3×16 бит).
  8. A Basic Introduction to PNG Features / Pronunciation(англ.) 

Спасылкі

правіць