Іван Генадзевіч Шыраеў
Іва́н Гена́дзевіч Шыра́еў (эспер.: Ivan Ŝirjaev, псеўданім — Ivan Malfeliĉulo — Іван Гаротнік; 11 красавіка 1877 — 23 кастрычніка 1933) — рускі святар, перакладчык і аўтар некалькіх апаваяданняў на эсперанта. Ініцыятар і галоўны рэдактар «Энцыклапедыі эсперанта».
| Іван Генадзевіч Шыраеў | |
|---|---|
| эспер.: Ivan Ŝirjaev | |
 | |
| Асабістыя звесткі | |
| Псеўданімы | Ivan Malfeliĉulo |
| Дата нараджэння | 11 красавіка 1877[1] |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 23 кастрычніка 1933[1][1] (56 гадоў) |
| Грамадзянства |
 Расійская імперыя →  СССР |
| Альма-матар | |
| Прафесійная дзейнасць | |
| Род дзейнасці | перакладчык, эсперантыст, пісьменнік, святар |
| Мова твораў | эсперанта |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Біяграфія правіць
Іван Шыраеў нарадзіўся 11 красавіка 1877 года ў Верацеі Яраслаўскай губерні. У 1899 скончыў Яраслаўскую духоўную семінарыю. Наступныя пяць гадоў працаваў настаўнікам. У 1904 годзе стаў вясковым святаром каля Волагды.
Пачынаючы з 1895 года, калі Шыраеў вывучыў эсперанта, і да самоў смерці ён актыўна падтрымліваў зараджаючыся эсперанта-рух. Ён удзельнчаў у розных літаратурных конкурсах, супрацоўнічаў са шматлікімі эсператнамоўнымі часопісамі, шмат пісаў і перакладаў.
Асноўная заслуга Шыраева — ініцыятыва стварэння энцыклапедыі эсперанта. Дзяля гэтага ён на працягу шэрага гадоў да мая 1930 года збіраў матэрыялы для энцыклапедыі; сам напісаў і ўпарадкаваў паводле алфавіту 2092 артыкула. Двухтомнае ілюстраванае выданне «Энцыклапедыі эсперанта» было апублікавана ў 1934 годзе ўжо пасля яго смерці. Другое выданне выйшла ў свет у 1979 годзе у Будапешце дзякуючы намаганням Вянгерскай эсперанта-асацыяцыі.
Выбраныя творы правіць
Згодна з меркаваннем крытыкаў эсперанта-літаратуры, Шыраеў быў таленавітым навелістам, здольным глыбока аналізаваць рэчаіснасць. Яго пяру належаць:
- «Без назвы» («Sen titolo», 1905) — аўтабіяграфічны раман, выданы ў Вене ў 1995 годзе. Лічыцца адным з першых раманаў на эсперанта.
- «Сем апавяданняў» («Sep rakontoj», 1906)
- «Цыганка» («La ciganino», 1907, надрукавана шрыфтам Брайля)
- «Праз зачараванае месца» («Tra loko ensorĉita», 1913)
За свае літаратурныя творы Шыраеў быў прэміраваны на конкурсе эсперанта-літаратуры.
Пераклады на эсперанта правіць
- «Вайна і мір» Льва Талстога,
- «Браты Карамазавы» Фёдара Дастаеўскага,
- Літургія Іаана Златавуснага.
Зноскі
- ↑ а б в Аўстрыйская нацыянальная бібліятэка AustriaN Newspapers Online