Іван Еўдакімавіч Шагойка
Іван Еўдакімавіч Шагойка (1925[1], Пліскі сельсавет, Смалявіцкі раён, Мінская акруга, БССР — пасля 1986) — удзельнік савецкага партызанскага руху ў Беларусі падчас 2-й сусветнай вайны.
| Іван Еўдакімавіч Шагойка | |
|---|---|
| Род дзейнасці | партызан, фальшываманецтва |
| Дата нараджэння | 1925 |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | не раней за 1986 |
| Грамадзянства | |
.svg){kind=small}
Да 1941 года скончыў мастацкае вучылішча ў Мінску[2].
У кастрычніку 1942 года далучыўся да атрада партызанскай брыгады «Смерць фашызму»[1]. Станам на лістапад 1943 года, радавы баец-дыверсант, разведчык, удзельнік шэрагу баявых аперацый[1][2]. Быў паранены[1]. Перад злучэннем з Чырвонай Арміяй у 1944 годзе быў камандзірам разведкі брыгады[1]. Таксама займаўся падробкай нямецкіх дакументаў, накладных на атрыманне матэрыяльных каштоўнасцей[1][2][3].
У 1944 годзе Івана Шагойку не мабілізавалі з прычыны ранення ў нагу, служыў у міліцыі. Таксама займаўся фальсіфікацыяй дакументаў, ужо савецкіх, па чутках, падрабляў атэстаты, накладныя і нават грошы. Неўзабаве вымушаны перайсці на нелегальнае жыццё, яго хавалі сяляне, у тым ліку былыя партызаны.[3]
Пасля вышуку МГБ, арыштаваны ў канцы 1952 года[4]. Паводле Андрэя Цісецкага, Шагойку прапанавалі два варыянты — працаваць на казарменным рэжыме на фабрыцы «Дзяржзнак» або зняволенне ў магаданскіх лагерах — ён выбраў другі[4]. Вызвалены як удзельнік вайны па першай амністыі ў 1956 годзе[4]. Жыў у Казахстане і вярнуўся ў Беларусь толькі ў канцы жыцця[3].
Іван Шагойка выведзены як адзін з галоўных герояў рамана Алеся Аркуша «Спадчына», які выйшаў у 2018 годзе.[5]
Узнагароды правіць
- Медаль «Партызану Айчыннай вайны» II-й ступені[1]
Таксама пададзены камандаваннем да ўзнагароджання ордэнам Чырвонага Сцягу[1]. Паводле Цісецкага, узнагароджаны гэтым ордэнам[3], але базы даных гэта не пацвярджаюць. Таксама, паводле Цісецкага, у 1986 годзе ўзнагароджаны Ордэнам Айчыннай вайны І-й ступені.[4]
Крыніцы правіць
Літаратура правіць
- Иван Дедюля. Лесная гвардия. Записки бывшего комиссара партизанской бригады «Смерть фашизму». — Мн.: Беларусь, 1968. — 312 с.
- Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Смалявіцкага раёна і г. Жодзіна. — Мн.: БЕЛТА, 2000.
Спасылкі правіць
- «Пра іх будуць здымаць серыялы»: як беларусы-франтавікі і партызаны кідалі выклік Сталіну . belsat.eu. Праверана 19 мая 2024.
- Свабода, Радыё. Выйшла кніга пра беларускага генія падробкі дакумэнтаў Івана Шагойку . Радыё Свабода (5 мая 2018). Праверана 19 мая 2024.
- Шагойко Иван Евдокимович (руск.). partizany.by. Праверана 19 мая 2024.
- ЗА ПОРОГОМ ПОБЕДЫ /Иван Шагойко – партизанский Робин Гуд со Смолевиччины - беларуский фальшивомонетчик №1 / История / БрамаBY: свободная саморегулируемая политическая площадка. web.archive.org (15 красавіка 2021). Праверана 19 мая 2024.
- Фальшивомонетчик, штурм Комаровки и "Черная кошка". Советская милиция против бывших партизан. web.archive.org (28 студзеня 2017). Праверана 19 мая 2024.
- Раскапаць таямніцу (руск.). zviazda.by (9 студзеня 2020). Праверана 19 мая 2024.
- Полесский, Дмитрий. Беларускі Робін Гуд (руск.) (7 сакавіка 2019). Праверана 19 мая 2024.