Заходняя Рымская імперыя: Розніца паміж версіямі
| [недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др clean up, replaced: Дыёклетыян → Дыяклетыян (7), ў у → ва у, лідэр → лідар using AWB (7893) |
др →Крызіс III ст. на Захадзе: clean up, replaced: а у → а ў using AWB (7893) |
||
Радок 124:
Да пачатку III ст. раманізацыя паспяхова завяршылася, так што палітычная і ваенная эліта стала гуляць важную ролю ў жыцці імперыі. Забойства маладога імператара Аляксандра Севера адбыўшаеся на Рэйне ў [[235]] г. адзначыла пачатак паўвекавой ваеннай анархіі. Акрамя таго, узмацніліся варварскія набегі, якія ўзніклі яшчэ ў І і ІІ ст. у ніжнім Рэйне і Дунаі({{Далей}}:Вялікае перасяленне народаў). Варварскія напады былі накіраваныя першым чынам на рабаванне і хоць яны не былі занадта разбуральнымі, страты ў арганізацыю абароны наносіліся немалаважныя. Акрамя таго, на Усходзе, замест Парфянскай дзяржавы, новым лідарам у рэгіёне стала Персідская імперыя дынастыі Сасанідаў, якая стала вельмі небяспечным ворагам для Рыму. Сасаніды ў ходзе ІІІ-га ст. правялі некалькі рэйдаў на рымскую тэрыторыю, кульмінацыяй якіх стаў [[259]] г., калі рымскі імператар Валяр’ян патрапіў у палон і быў дастаўлены ў Персію, дзе ён і сканаў. Пагроза з боку Персіі патрабавалі сталай увагі рымскіх імператараў і ўдзелу амаль чвэрці вайсковых рэсурсаў імперыі.
Абараняючы усходнія межы імперыі, Валяр’ян прысвечыў абарону заходніх меж свайму сыну — Галіену. Час праўлення Галіена быў адным з самых цяжкіх для імперыі: з ўсіх бакоў яна падвяргалася нападам вонкавых ворагаў, а малады валадар, аддаючыся задавальненням, раўнадушна ставіўся да бедстваў імперыі і тым узбуджаў супраць сябе паўстанні. Самае моцнае з якіх адбылося ў Галіі. Мясцовы германскі намеснік Постум у 260 г. абвясціў сябе імператарам, яго ўладу падтрымалі Галія, Брытанія і Іспанія. Пасля падзення кампаніі супраць узурпатара ў [[263]] г. Галіен перастаў чапаць Постума на крайнім захадзе Рымскай імперыі. У гісторыі джяржаву Постума, якая мае свой раўналежны сенат, магістрат і г.д. звычайна завуць Галісійскім каралеўствам. Тым не менш, Постум лічыў сябе рымскім імператарам, таму ён не з’яўляецца заснавальнікам новай дзяржавы або палітычнай арганізацыі. Яго выпадак навочна ілюструе той факт, што арыстакратыя і мясцовае насельніцтва, не атрымаўшы своечасовай дапамогі ад ўрада, можа лёгка знайсці ва
Постумаў прыклад быў не адзіны, царыца Пальміраў, правіла рымскімі ўсходнімі правінцыямі, ад Егіпту да Малой Азіі ([[260]]—[[273]] гг.). Аднак пераемнікам Галіена атрымалася аднавіць раўнавагу і зноў аб’яднаць імперыю. Клаўдзію Готу атрымалася адштурхнуть Іспанію і Паўночную Галію ад Галійскага каралеўства, а Аўрэліяну знішчыць каралеўства ў бітве на Марне ([[273]] г.). Так што зараз Рымская імперыя, упершыню пасля [[260]] г. зноў была адзіная.
| |||