Канстанцін Барысавіч Езавітаў: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
др clean up, replaced: вайсков → ваенн (5), — 23 мая 1946 → — {{ДС|23|5|1946}}, (5 лістапада 1893, → ({{ДН|5|11|1893}},, салдатаў → салдат, == → == , Ц using AWB
Радок 34:
| узнагароды =
}}
'''Канстанцін Барысавіч ЕЗАВІТАЎ''', '''Кастусь ЕЗАВІТАЎ''' ([[{{ДН|5 лістапада]]|11|1893}}, [[1893Дзвінск]], Дзвінск, цяпер [[Даўгаўпілс]], [[Латвія]] — [[{{ДС|23 мая]] [[|5|1946]]}}, [[{{МС|Мінск]]||}}, [[НКУС]]; Псеўданім і крыптанімы: ''Кастусёнак''; ''К-нак''; ''К. Е.''; ''К. Ез.''), беларускі палітычны, грамадскі і ваенны дзеяч, публіцыст, перакладчык, педагог.
 
== Біяграфія ==
Нарадзіўся ў сям'і кадравага афіцэра. У 1916 скончыў [[Віцебскі настаўніцкі інстытут]] і Паўлаўскае ваеннае вучылішча. У 1913 стаў сябрам Беларускай Сацыялістычнай Грамады. У Першую сусветную вайну праводзіў актыўную тлумачальную і арганізацыйную работу сярод салдатаўсалдат-беларусаў Паўночнага фронту. Быў абраны намеснікам старшыні Цэнтральнай Беларускай вайсковайваеннай рады. У лютым 1918 стаў камендантам Мінска. За ўдзел у працы Першага Усебеларускага кангрэса і дзейнасць па стварэнні беларускага войска ў студзені 1918 быў арыштаваны ВЧК, але здолеў уцячы.
 
Пасля адступлення бальшавікоў быў [[Падзеі ў Мінску 19 — 21 лютага 1918 года|прызначаны камендантам]] Мінска і Мінскага гарнізона. 25 сакавіка 1918 удзельнічаў у абвяшчэнні [[БНР]], уваходзіў у склад Рады. Займаў пасаду народнага сакратара па вайсковыхваенных справах (міністра абароны).
У 1919—1920 гадах быў кіраўніком [[Вайскова-дыпламатычная місія БНР у Латвіі і Эстоніі|Вайскова-дыпламатычнай місіі БНР у Латвіі і Эстоніі]]. Наладзіў дыпламатычныя стасункі беларускага ўрада з урадамі Украіны, Літвы, Латвіі, Эстоніі і Фінляндыі, звяртаўся з просьбай аб ваеннай дапамозе да ўрада ЗША. Праводзіў працу па арганізацыі беларускага войска, пошуку сродкаў на яго ўзбраенне. Арганізаваў пераход на службу БНР корпуса [[Станіслаў Булак-Балаховіч|С. Булак-Балаховіча]]. У маі 1920 «''за выдатную працу на карысць Беларускай Народнай Рэспублікі''» атрымаў званне генерал-маёра.
Радок 45:
У 1921—1944 гадах жыў у Латвіі (у [[Рыга|Рызе]]), узначаліў Беларускае нацыянальнае аб'яднанне ў Рызе. Дзякуючы Езавітаву беларуская супольнасць тут сталася, бадай, найлепш арганізаванай за межамі БССР. Ён быў намеснікам старшыні таварыства [[Бацькаўшчына, Дзвінск|«Бацькаўшчына»]] ў Латгаліі, узначальваў беларускае выдавецтва, таварыства беларусаў-выбаршчыкаў, беларускіх настаўнікаў, навукова-краязнаўчае. Браў удзел у Пражскай і Берлінскай палітычных канферэнцыях. Рэдагаваў газету [[Голас беларуса|«Голас беларуса»]] і часопіс «Беларуская школа ў Латвіі». За сваю нацыянальную працу чатыры разы арыштоўваўся латвійскімі ўладамі ў 1924, 1930, 1933 і 1935.
 
У [[2СВ|2-ю сусветную вайну]] займаўся арганізацыяй у Латвіі беларускіх школ. На Другім Усебеларускім кангрэсе быў абраны ў склад [[БЦР|Беларускай Цэнтральнай Рады]], у 1945 годзе займаў пасаду вайсковагаваеннага міністра ва ўрадзе БЦР. Затрыманы [[СМЕРШ]] у красавіку 1945 года. Паводле афіцыйнай версіі, памёр пад час следства ад сухотаў і дыстрафіі 23 мая 1946, па іншых звестках расстраляны.
 
Езавітаў напісаў шэраг кніг і артыкулаў па гісторыі нацыянальна-вызваленчага руху, беларусазнаўстве, аўтар лірычных вершаў, укладальнік школьных дапаможнікаў. Меў багаты кнігазбор, падрыхтаваў да друку невядомыя раней творы [[Максім Багдановіч|Максіма Багдановіча]].
 
== Памяць ==
 
[[Мікалай Лаўрэнцьевіч Несцярэўскі|Мікола Несцярэўскі]] стварыў рэльеф з выявай К. Езавітава<ref>[http://spadchyna.net/index.php?option=com_content&view=article&id=609&Itemid=491 Кастусь Езавітаў]</ref>.
 
Радок 70 ⟶ 69:
 
{{DEFAULTSORT:Езавітаў Канстанцін Барысавіч}}
[[Катэгорыя:Асобы]]
 
[[Катэгорыя:Члены Рады Беларускай Народнай Рэспублікі]]