Эліза Ажэшка: Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др →Спасылкі: рэкатэгарызацыя using AWB |
|||
Радок 33:
}}
[[Выява:Альбом - гербарый Элізы Ажэшкі.jpg|250px|thumb|Альбом-гербарый, створаны Э. Ажэшка. [[Гродзенскі дзяржаўны гісторыка-археалагічны музей]]]]
'''Эліза
== Біяграфічны нарыс ==
Эліза Ажэшка нарадзілася 6 чэрвеня 1841 года ў сямейным маёнтку Мількаўшчына, каля Гродна. З дзесяці год выхоўвалася ў манастырскім пансіёне ў [[Варшава|Варшаве]], дзе знаходзілася да 1857 года. Тут пазнаёмілася і пасябравала з [[Марыя Канапніцкая|Марыяй Васілоўскай]], у далейшым — Канапніцкай.
Пасля заканчэння выхавання ў 1858 годзе, была хутка выдадзена замуж за Пятра Ажэшку, пачала жыць у Людвінове ў Кобрынскім павеце (цяпер — вёска ў [[Драгічынскі раён|Драгічынскім раёне]]), дзе ў 1862 годзе стварыла, разам з малодшым братам мужа, школу для дваццаці вясковых дзяцей<ref>В. Гапава (2000)</ref>. Брала актыўны ўдзел у дыспутах земскіх камітэтаў, з мэтай правядзення грамадска-эканамічных рэформ вёскі. Грамадскія прыхільнасці сталі адной з прычын разладу з мужам, Э. Ажэшка пакінула мужа і выехала ў [[Варшава|Варшаву]].
Радок 44:
Тым часам вярнуўся з [[Перм|Пярмі]] Пётр Ажэшка. Э. Ажэшка не магла знайсці паразумення з мужам, пачала працэс аб ануляванні шлюбу і дабілася гэтага ў 1869 годзе. У 1870 г. Э. Ажэшка прадала Мількаўшчыну і пераехала на сталае жыхарства ў Гродна. Пасля дваццаці гадоў сяброўства з С. Нагорскім, пасля смерці яго жонкі, узяла з ім шлюб (1894).
Дзве яе найлепшыя аповесці «[[Над Нёманам]]» і «Хам» з'явіліся ў 1886—1888 гг. Сваю багатую бібліятэку перадала Віленскаму таварыству сяброў навук, суарганізатарам і першым ганаровым членам якога была. Сябравала з удзельнікам Паўстання 1863—1864 гг. [[Людамір Абрэмбскі|Людамірам Абрэмбскім]] і яго сынам Максімільянам, дапамагала апошняму збудаваць дом у Гродне (цяпер па адрасе вул. Ажэшкі № 19).
Памерла Э. Ажэшка ў Гродне і там пахавана.
Радок 56:
* аповесці, апавяданні, нарысы / Прадм. В.Гапавай. Мн., 2000.
* Выбраныя творы. Мн.: «Беларускі кнігазбор», 2000.
* раман «[[Над Нёманам]]» — пераклад Анатоля Бутэвіча (выдавецтва «Мастацкая літаратура», 2003).
* эсэ «Gloria victis» — пераклад Анатоля Бутэвіча (часопіс «Дзеяслоў» № 4, 2008) з яго ж артыкулам пра паўстанцкія матывы ў творчасці Э. Ажэшкі.
| |||