Ціт: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
M.L.Bot (размовы | уклад)
др выдал. шаблона, replaced: {{Link GA| → {{subst:Void| (3) using AWB
вікіфікацыя
Радок 23:
| аўтограф =
}}
'''Ціт  — Ціт Флавій Веспасіян''' ([[39]]—[[81]]), [[імператар рымскі]] ([[79]]—[[81]]).
 
Сын [[Веспасіян]]а і Флавіі Даміцылы, атрымаў выхаванне пры двары [[Клаўдзій|Клаўдзія]] і быў сябрам [[Нерон]]а. Насупор гэтаму, не стаў на троне «другім Неронам», а выдзяляўся адукаванасцю, дабрынёю і шчодрасцю<ref>Спяваў, граў на [[кіфара|кіфары]]. «Мяккасць» Ціта апяваецца ў оперы Моцарта «Ціт».</ref>.
 
Яго ваенная кар'ера пачалася ў Германіі і Брытаніі, дзе ён вылучыўся, займаючы пасаду ваеннага трыбунала. Калі імператар Нерон накіраваў яго бацьку ва ўзбунтаваную Іўдзею, Ціт паехаў туды разам з бацькам, атрымаў у камандаванне легіён і дапамог свайму бацьку пракласці шлях да дзяржаўнай улады. У 69 стаў галоўнакамандуючым рымскага войска ў Палесціне ў час вайны з іудзеямі. У 70 Ціт захапіў Іерусалім і разбурыў яго, праявіўшы пры гэтым выключную жорсткасць. За час знаходжання ў Палесціне ажаніўся на прыгажуні [[Бераніка, царыца іўдзейская|Бераніцы]], дачцы [[Ірад Агрыпа|Ірада Агрыпы]], і сястры [[Ірад Агрыпа II|Ірада Агрыпы II]], іўдзейскіх цароў, але з-за палітычных меркаванняў расстаўся з ёю, калі заняў трон<ref>{{Крыніцы/Партрэты...}}</ref>. Вяртаннем Ціта ў Рым з пышным [[трыумф]]ам было адсвяткавана ўціхаміранне Іўдзеі. У 73 г. Ціт стаў сакіраўніком свайго бацькі і ад яго імя вёў барацьбу з арыстакратычнай сенатарскай апазіцыяй. Зай-маў пасаду прэфекта (начальніка) гвардыі. Бязлітаснае знішчэнне асоб, якія выклікалі ў яго падазрэнне, яшчэ пры жыцці бацькі рабілі яго імя ненавісным у Рыме. У мэтах прымірэння з падданымі Ціт, стаўшы імператарам, пачаў кіраваць імперыяй сумесна з сенатам, сурова караў даносчыкаў, схіляў да сябе народ раскошнымі пабудовамі і гульнямі.
 
Праўленне Ціта было азмрочана [[вулкан Везувій/вывяржэнне 79|вывяржэннем Везувія]] ([[79]]) і гібеллю гарадоў [[горад Пампеі|Пампеі]] і [[горад Геркуланум|Геркуланум]], пажарам Рыма і эпідэміяй. У [[80]] Ціт асвяціў новы [[амфітэатр]] [[Калізей, Рым|Калізей]], будаваць які пачаў яшчэ яго бацька і новыя [[тэрмы]], што атрымалі яго імя. Па яго смерці была збудавана [[арка Ціта]], на якой быў выяўлены [[трыумф, звычай|трыумф]] пасля перамогі ў [[Іўдзейская вайна|Іўдзейскай вайне]] і здабыча з [[Іерусалімскі храм|Іерусалімскага храму]].
Радок 33:
{{зноскі}}
 
== Літаратура ==
{{літ|1=|{{крыніцы/СкарынаТв|172—173}}|Від=Б}}
 
{{літ|1=|* {{крыніцы/СкарынаТв|172—173}}|Від=Б}}
 
{{Імператары рымскія}}