Дзмітрый Іванавіч Пуцяціч: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
дрНяма тлумачэння праўкі
др дап., ст., аф.
Радок 1:
'''Дзмітрый Іванавіч Пуцяціч з [[Род Друцкіх|кн. друцкіх]]''' (згадв. з 1455 — {{ДС|||1505}}) — [[ВКЛ|вялікалітоўскі]] дзяржаўны дзеяч, намеснік мцэнскі і любуцкі, намеснік бранскі (згадв. 1486—1488), ваявода кіеўскі (1492—1505).
 
Сын кн. [[Іван Пуцята|Івана Пуцяты]] з роду друцкіх князёў. Упершыню ''"князь Дзімітр"'' згаданы ў 1455 годзе як сведка запісу кн. [[Андрэй Уладзіміравіч|Андрэя Уладзіміравіча]]<ref name=":0">Wolff, 1895. — S. 62.</ref>.
 
У 1467<ref>Род Іллінічаў у Вялікім Княстве Літоўскім у XV-XVI стагоддзях. -- Мір: Музей "Замкавы комплекс "Мір"", 2015. -- 374 с. -- С. 293.</ref> годзе (12 красавіка 15-га індыкта) памяняўся з панам Іванам Іллінічам сёламі ў Друцкім княстве, Іван-- Іллініч атрымаўсваё "сяло Іллі Дзірыніча," а Дзмітрый Пуцяцічна сяло Харковічы (абодва цяпер пэўна не лакалізуеццалакалізуюцца) -- у мяноўным лісце ні Пуцяціч, нані думкуІллініч В.ніяк Варонінане гэтатытулуюцца<ref>Род вёскаІллінічаў ўу БешанковіцкімВялікім с/с,Княстве наЛітоўскім думкуу іншыхXV-XVI даследчыкаў —стагоддзях. нейкая-- вёскаМір: наМузей рацэ"Замкавы Друці)комплекс "Мір"", 2015. -- 374 с. -- С. 293.</ref>. У мяноўнымтым лісцежа ні1467 Пуцяціч,годзе ніяк Іллініч''"князь ніякМітка неІванавіч"'' тытулуюцца,быў апошнісведкам ізапісу праўдакн. свойЮ. першыФ. урадНясвіцкага заняўжонцы<ref каляname=":0">Wolff, 14701895. года— S. 62.</ref>.
 
У 1486 годзе, як намеснік мцэнскі і любуцкі, паведамляў вял.кн. і каралю Казіміру пра набег разанцаў, спаліўшых Мцэнск. Раней датай гэтага дакумента лічыўсялічылі 1456 год<ref>Акты, относящиеся к истории Западной России / Собр. и изд. Археографической комиссией. — СПб., 1846. — Т. I: 1340—1506. — С. 71. № 58.</ref> і пад ёю кн. Дзмітрый Пуцяціч згадваецца ў многіх даследаваннях<ref>Иловайский. -- С. 210.</ref>. Аднак пасольства караля Казіміра да неназванага вял.кн.разанскага, дзе згадваецца паведамленне намесніка пра набег, датавана 9 чэрвеня 4-га індыкта, аякі ў перыяд валадарства караля Казіміра гэты індыкт прыпадаў на 1441, 1456, 1471 іці 1486 гады. У такім разеУрэшце, 1486 год болей пэўны, бо кніга запісаў Літоўскай Метрыкі, дзе запісаны дакумент, змяшчае пасольствы за 1479—1486 гады<ref>Бережков. — С. 118.</ref> У чэрвені 1486 года кн. Дзмітрый Пуцяціч як намеснік любуцкі і мцэнскі паведамляў каралю пра напад 8 мая 1486 года на «мецнян и любучан» маскоўскага войска<ref>АЗРАкты, относящиеся к истории Западной России / Собр.  и изд. Археографической комиссией. СПб., 1846. — Т. I: 1340—1506. -- С. 107. № 88.</ref><ref>РИБ. Т. XXVII. Стб. 445—447.</ref>. У тым жа 1486 годзе атрымаў ад караля са скарбу 5 коп грошаў<ref name=":0">Wolff, 1895. — S. 62.</ref>.
 
З ліпеня 1486 года па верасень 1488 года князь Дзмітрый Пуцяціч згадваецца як намеснік бранскі<ref>РИБ. Т. XXVII. Стб. 229.</ref> — у маі 1487 і верасні 1488 года <ref>РИБ. Т. XXVII. Стб. 415—416, 426.</ref> яму як намесніку бранскаму быўбылі адрасаваны указныуказныя лістлісты караля Казіміра, у снежні 1487 года<ref>РИБ. Т. XXVII. Стб. 239.</ref> атрымаў з мыта бранскага 20 коп грошаў. Магчыма, гэта новы урад кн. Д. І. Пуцяціча, але іншы намеснік ў Мцэнску і Любуцку вядомы толькі з 1492 года. На думку А. Харужэнкі, напэўна, перавод зу ЛюбуцкаБранск, напэўна, можна звязаць са шлюбам стрыечнай пляменніцы кн. Д. І. Пуцяціча — Аграфены (дачкі кн. [[Васіль Іванавіч Бабіч-Друцкі|В. І. Бабіча]]), з вял.кн. разанскім<ref name=":1">Хоруженко, 2014. с. 123, прим. 8124.</ref>. З 20.10.1492<ref>РИБ. Т. XXVII. Стб. 129.</ref> і да сваёй смерці ў 1505 годзе называецца ваяводам кіеўскім.
 
У 1499 годзе атрымаў ад вял.кн. Аляксандра Крошын у Новагародскім павеце і Палажаны (цяпер Паложына) ў Любашанскай воласці. Як заўважыў А. Харужэнка, тым часам кн. Д.І.Пуцяціч магчыма чакаў нараджэння дзіця, бо ў надаўчым акце адзначана, што пры нараджэнні сына Крошын і Палажаны мусяць адыйсці яму, што не было тыповай фармулёўкай для падобных актаў<ref name=":1">Хоруженко, 2014. с. 123, прим. 8.</ref>.
Трымаў родавыя вотчыны Стараселле, Радча і Лясныя (абедзве цяпер у Круглянскім р-не)<ref>У складзе Вялікага княства…</ref>, Зарэмцы (цяпер [[Жарамец]]) і інш. У 1499 г. атрымаў ад вялікага князя Крошын у Новагародскім павеце і Палажаны (цяпер Паложына) ў Любашанскай воласці.
 
У 1500 годзе ездзіў з пасольствам да крымскага хана Менглы-Гірэя і, напэўна, завязаў з ім прыязныя адносіны, бо ў 1502 годзе хан Менглы-Гірэй паведамляў ''"прыяцелю свайму князю Дзімітрыю"'' пра разгром хана Шах-Ахмета. Наступнае пасольства кар. Аляксандра да хана Менглы-Гірэя і паведаміла яму пра смерць кн. Дзмітрыя на пачатку 1505 года.<ref name=":0">Wolff, 1895. — S. 62.</ref>
Пасля смерці Дзмітрыя Пуцяціча апекуном яго маёмасці быў прызначаны кн. Міхаіл Глінскі. Зарэмцы, Лагі і Белічаны часткова былі запісаныя на памін душы праваслаўнай царкве. Палова даннікаў ў Жарамцы з мядовай данінай перайшла царквы Багародзіцы ў Вільні, частка Лагоў і Белічан — [[Кіева-Пячорская лаўра|Кіева-Пячорскай лаўры]]. Астатняя частка даннікаў у Белічанах перайшла да родзічаў Пуцяціча князёў [[Друцкія-Горскія|Друцкіх-Горскіх]], а частка Зарэмцаў і Лагоў — да кн. [[Ямантовічы|Сямёна Ямантавіча Падбярэзскага]].
 
Трымаў родавыя вотчыны Стараселле, Радча і Лясныя (абедзве цяпер у Круглянскім р-не)<ref>У складзе Вялікага княства…</ref>, Зарэмцы (цяпер [[Жарамец]]) і інш. У 1499 г. атрымаў ад вялікага князя Крошын у Новагародскім павеце і Палажаны (цяпер Паложына) ў Любашанскай воласці.
 
Пасля смерці кн. Дзмітрыя Пуцяціча апекуном яго маёмасці быў прызначаны кн. Міхаіл Глінскі. Зарэмцы,На Лагіпамін ідушы Белічаныправаслаўнай царкве часткова былі запісаныязапісаны наЗарэмцы, памінЛагі душыі праваслаўнайБелічаны царкве.-- Паловапалова даннікаў ў ЖарамцыЗарэмцах з мядовай данінай перайшла царквыБагародзіцкай Багародзіцыцаркве ў Вільні, частка Лагоў і Белічан перайшла [[Кіева-Пячорская лаўра|Кіева-Пячорскай лаўры]]. АстатняяЧастку часткаспадчыны даннікаўатрымаў укн. БелічанахТалачынскі<ref перайшлаname=":0">Wolff, 1895. — S. 62.</ref>, астатняе перайшло да родзічаў Пуцяціча князёў Друцкіх-Пуцяцічаў і [[Друцкія-Горскія|Друцкіх-Горскіх]]<ref name=":0">Wolff, а1895. — S. 62.</ref> (у т.л. частка Зарэмцаўданнікаў іу Лагоў —Белічанах) і да кн. [[Ямантовічы|Сямёна Ямантавіча Падбярэзскага]] (у т.л. частка Зарэмцаў і Лагоў).
 
{{зноскі}}