Вікіпедыя

Амстэрдам: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Няма тлумачэння праўкі
Тэгі: Праўка з маб. прылады Праўка праз маб. дадатак Праўка праз дадатак IOS
др →‎Гісторыя: вікіфікацыя, перанесена: плаціна]] → Плаціна (хімічны элемент)|плаціна]] з дапамогай AWB
Радок 68:
[[Файл:AmsterdamDamsquar.jpg|міні|225пкс|злева|Плошча Дам у канцы XVII стагоддзя]]
[[Файл:AmstelAmsterdamNederland.jpg|міні|225пкс|злева|На адным з каналаў Амстэрдама каля [[1900]] года]]
Самыя раннія звесткі аб паселішчы пад назваю «Амстэрдам» датуюцца [[27 кастрычніка]]м [[1275]] года, калі чалавек, які пабудаваў мост з [[плацінаПлаціна (архітэктура)|плацінай]]й цераз раку [[Амстэл]], быў вызвалены ад выплаты падаткаў на мост графам [[Флорыс V|Флорысам V]]<ref>Berns, Jan; Daan, Jo (1993). «''Hij zeit wat: de Amsterdamse volkstaal''». The Hague: BZZTôH. ст. 91. ISBN 90-6291-756-9. {{ref-nl}}</ref>. Сертыфікат апісваў жыхароў, як людзей, што жывуць каля «дамбы на рацэ Амстэл» ({{lang-nl|Amestelledamme|скарочана}})<ref>[http://stadsarchief.amsterdam.nl/english/amsterdam_treasures/trade/toll_privilege/index.en.html «The toll privilege of 1275 in the Amsterdam City Archives»] Stadsarchief.amsterdam.nl. {{ref-en}}</ref>. Да [[1327]] года горад прыняў канчатковую назву Амстэрдам. Заснаваны Амстэрдам адносна нядаўна ў параўнанні з іншымі значна старэйшымі нідэрландскімі гарадамі, такімі як [[Неймеген]], [[Ротэрдам]] і [[Утрэхт]]. У кастрычніку [[2008]] года, гістарычны географ [[Крыс дэ Бонт]] выказаў здагадку, што землі вакол Амстэрдама былі асушаны яшчэ ў канцы [[X стагоддзе|X стагоддзя]]. Гэта не абавязкова азначае, што меліярацыя праводзілася з мэтай заснавання паселішча, а, магчыма, дзеля здабычы [[торф]]у, які выкарыстоўваўся як паліва<ref>[http://www.nu.nl/news/1801750/80/rss/%27Amsterdam_200_jaar_ouder_dan_aangenomen%27.html «Amsterdam 200 jaar ouder dan aangenomen»]. Nu.nl. {{ref-nl}}</ref>.
 
Амстэрдам атрымаў гарадскія правы, так званае [[Магдэбургскае права]], у [[1300]] альбо [[1306]] гадах<ref>[http://amsterdam.nl/stad_in_beeld/geschiedenis/de_geschiedenis_van#Stadsrechten «De geschiedenis van Amsterdam»]. Municipality of Amsterdam. {{ref-nl}}</ref>. З [[XIV стагоддзе|XIV стагоддзя]], Амстэрдам квітнеў, у асноўным дзякуючы гандлю з [[Ганза|Ганзейскім саюзам]]. З [[1345]] года горад з'яўляўся цэнтрам паломніцтва да прыняцця Нідэрландамі [[пратэстанцтва]]<ref>[http://www.trouw.nl/laatstenieuws/laatstenieuws/article936256.ece/Katholieken_verzameld_voor_Mirakel_van_Amsterdam «Mirakel van Amsterdam»]. Trouw.nl {{ref-nl}}</ref>. У [[XVI стагоддзе|XVI стагоддзі]] галандцы паўсталі супраць караля [[Іспанія|Іспаніі]] [[Філіп II, кароль Іспаніі|Філіпа II]] і яго намеснікаў. Асноўнымі прычынамі паўстання было ўвядзенне новых падаткаў і рэлігійнага праследавання пратэстантаў іспанскай [[інквізіцыя]]й. Паўстанне ператварылася ў [[Васьмідзесяцігадовая вайна|Васьмідзесяцігадовую вайну]], якая ў канчатковым выніку прывяла краіну да незалежнасці<ref>[http://web.archive.org/web/20080512110316/http://dutchrevolt.leidenuniv.nl/nederlands/default.htm «Eighty Years' War»]. Leiden University {{ref-nl}}</ref>. Моцна паўплываў на поспех галандскага паўстання [[Вільгельм Аранскі]], а ўтвораная галандская рэспубліка стала вядомай сваёй адноснай рэлігійнай талерантвасцю. [[Яўрэі]] з [[Пірэнейскі паўвостраў|Пірэнейскага паўвострава]], [[гугеноты]] з [[Францыя|Францыі]], буйныя купцы і друкары з [[Фландрыя|Фландрыі]], а таксама эканамічныя і рэлігійныя ўцекачы з тэрыторый, якія кантраліраваліся Іспаніяй, знайшлі прытулак у Амстэрдаме.
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Амстэрдам"