Алег Вешчы: Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др дап. |
др дап. |
||
Радок 78:
Паходжанне Алега вызначаецца толькі прыкладна, летапіс называе яго родзічам Рурыка («от рода ему суща»), т.б., напэўна, аднаго з ім роду. Калі прынімаць агулам праўдападобную, на думку большасці даследчыкаў, версію тоеснасці старажытнарускага Рурыка дацкаму конунгу Рорыку (Хрорыку) з Ютландыі, то абодва былі з дынастыі дацкіх Ск’ёльдунгаў. Ускоснае пацверджанне гэтаму згадка конунга Хэльгі, валадарыўшага ў Ютландыі пры канцы IX ст. Магчыма, пацверджаннем можа быць згадка Алегава шчыта на браме Канстанцінопаля, бо ў народнай этымалогіі прозвішча Ск’ёльдунгаў магло выводзіцца ад слова «шчыт» («ск’ёльд»). Урэшце, само імя «Алег» сведчыць за дацкае паходжанне князя, скандынаўскае «Helgi», у паганскія часы значыла «святы»/«свяшчэнны» — не было распаўсюджаным, арэал яго ўжывання ахопліваў дацкі і ў меншай ступені нарвежскі рэгіён Старажытнай Скандынавіі. На Русі імя гучала ў зыходнай форме — менавіта як Хэльгі, што пацвярджае г.зв. Кембрыджскі дакумент (X ст.), дзе згадваецца рускі валадар Хэлгу, пра тоеснасць якога Алегу ёсць версіі. На славянскай глебе этымалогія імя Хэльгі была пераасэнсавана, што прычынілася з’яўленню эпітэта «вешчы» адносна князя Алега.
Храналогія пачатку валадарства Алега няпэўная, бо агулам не ясна наколькі ўмоўная летапісная датыроўка смерці Рурыка -- 879 год. Суадносіны ўлады Алега і Ігара цяжка акрэсліваюцца. Наўгародскі першы летапіс (ён, на думку большасці даследчыкаў, адлюстроўвае папярэдні Аповесці мінулых гадоў Пачатковы звод) называе Алега ваяводам Ігара. Аднак звесткі Наўгародскага першага летапісу агулам напэўныя, таму і "ваяводству" Алега не давяраюць. Калі такая версія і была ў раннім старажытнарускім летапісанні, у чым выказваліся сумненні, то яна адпала пасля збору і вывучэння крыніц складальнікамі Аповесці мінулых гадоў. Тэкст візантыйска-рускага дагавора 911 года, аўтэтычнасць якога пэўная, называе Алега "вялікім кнзязем", такім чынам пацвярджае самастойнае яго ўладарства Руссю.
Храналогія пачатку валадарства Алега няпэўная, бо агулам не ясна наколькі ўмоўная летапісная датыроўка смерці Рурыка -- 879 год. Пачаў кіраваць у [[горад Ноўгарад|Ноўгарадзе]] з прычыны малалецтва [[Ігар Рурыкавіч|Ігара]], сына памерлага [[Рурык]]а; праявіў сябе як мудры, спраўны і хітры валадар. Называецца першым збіральнікам зямель [[Русь|Русі]]. Нягледзячы на буйныя ваенныя поспехі, вялікім военачальнікам звычайна не называецца. Некаторыя аўтары лічаць летапісныя звесткі пра Алега (асабліва храналогію) ненадзейнымі.▼
▲
У [[882]] здзейсніў [[паход Алега, 882|заваявальны паход]] з Ноўгарада на поўдзень, у час якога падпарадкаваў зямлю [[крывічы|крывічаў]] з горадам [[горад Смаленск|Смаленскам]], [[севяране|северскую зямлю]] з галоўным горадам [[Любечам]] і [[Кіеў]]. У [[907]] здзейсніў [[паход Алега, 907|паспяховы паход]] на [[Візантыя|Візантыю]]; заключыў мірны дагавор са значнымі набыткамі для Русі (традыцыйныя веды пра паход і дагавор часам аспрэчваюцца).
| |||