Вікіпедыя

Алег Антонавіч Лойка: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[недагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Няма тлумачэння праўкі
др стыль, прыбраў ваду, дублі і нават трыплы тэкста, задаў структуру.
Радок 8:
== Біяграфія ==
 
УсёНарадзіўся далейшаеў жыццёсям’і А.Афельчара. ЛойкіСкончыў звязанабеларускую зСлонімскую філалагічнымсярэднюю факультэтам<ref>http://philology.bsu.by/</ref>школу № 1, паступіў на [[БеларускіФілалагічны дзяржаўныфакультэт ўніверсітэтБДУ|Беларускагафілалагічны дзяржаўнага універсітэтафакультэт]]: ёнБДУ, быўякі студэнтам аднагоскончыў з першыхадзнакай пасляваенныху выпускаў.1953 Дыпломгодзе зі адзнакайбыў атрымаўрэкамендаваны уў 1953 г[[Аспірантура|аспірантуру]]. ЯкСкончыў лепшагааспірантуру студэнтапры ягокафедры рэкамендавалібеларускай ўлітаратуры аспірантуру,БДУ якуюабараніўшы ёнкандыдацкую закончыў удысертацыю (1956 г).; зЗ 1956 г. -года — выкладчык новаўтворанай кафедры беларускай літаратуры, якую ўзначаліў M.P. Ларчанка (кафедра вылучылася з кафедры беларускай мовы і літаратуры)., Кандыдацкуюз дысертацыю1962 — абараніў у 1956 гдацэнт., аАбараніў доктарскую - удысертацыю (1969 г). 3 1962 г.- дацэнт, з 1971 г. - — прафесар кафедры беларускай літаратуры., 3з 1985 г. - — загадчык кафедры беларускай літаратуры. З 1993 года, калі з якойкафедры убеларускай 1993 г.літаратуры вылучылася некалькі самастойных кафедр. — А.А.загадчык Лойка ўзначаліў кафедрукафедры беларускай літаратуры XX стагоддзя. 3 1998 г. - — прафесар гэтай жа кафедры. У 1991-19961991—1996 — гг. з'яўляўся дэканамдэкан філалагічнага факультэта БДУ. ▼
Нарадзіўся А.А. Лойка 1 мая 1931 г. у [[Слонім|Слоніме]] Гродзенскай вобласцi. Станаўленне закладвалася ў сям'і фельчара, што заедала ліхалецце [[Першая сусветная вайна|першай сусветнай]], [[Грамадзянская вайна|грамадзянскай]] і [[Вялікая Айчынная вайна|Вялікай Айчыннай]] войнаў. Пасля заканчэння Беларускай Слонімскай сярэдняй школы № 1 паступіў на [[Філалагічны факультэт БДУ|філалагічны факультэт]] БДУ<ref>https://bsu.by/</ref>, які скончыў у 1953 г. і быў рэкамендаваны ў [[Аспірантура|аспірантуру]].
 
Узначальваў партыйную арганізацыю факультэта, быў старшынёй савета факультэта, кіраваў універсітэцкім аб’яднаннем «Узлёт» (1964—1989).
▲Усё далейшае жыццё А.А. Лойкі звязана з філалагічным факультэтам<ref>http://philology.bsu.by/</ref> [[Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт|Беларускага дзяржаўнага універсітэта]]: ён быў студэнтам аднаго з першых пасляваенных выпускаў. Дыплом з адзнакай атрымаў у 1953 г. Як лепшага студэнта яго рэкамендавалі ў аспірантуру, якую ён закончыў у 1956 г.; з 1956 г. - выкладчык новаўтворанай кафедры беларускай літаратуры, якую ўзначаліў M.P. Ларчанка (кафедра вылучылася з кафедры беларускай мовы і літаратуры). Кандыдацкую дысертацыю абараніў у 1956 г., а доктарскую - у 1969 г. 3 1962 г.- дацэнт, з 1971 г. - прафесар кафедры беларускай літаратуры. 3 1985 г. - загадчык кафедры беларускай літаратуры, з якой у 1993 г. вылучылася некалькі самастойных кафедр. А.А. Лойка ўзначаліў кафедру беларускай літаратуры XX стагоддзя. 3 1998 г. - прафесар гэтай жа кафедры. У 1991-1996 гг. з'яўляўся дэканам філалагічнага факультэта БДУ.
Сярод калег ён вызначаецца педагагічным майстэрствам, пастаяннай распрацсўкай новых лекцый, тэм і семінараў. Ім прачытаны курсы лекцый па "Гісторыі старабеларускай літаратуры", "Літаратуры XIX - пачатку XX ст.", "Уводзіны ў лiтаратуразнаўства", "Краязнаўства", спецкурсы па паэзіі, "Літаратурных славянскіх узаемасувязях" і інш. Паэтычнае майстэрства надае яго лекцыям стылістычную адметнасць, што адзначылі студзнты БДУ, Варшаўскага, Іенскага універсітэтаў Распрацаваны ў курсах лекцый матэрыял пакладзены ў аснову яго манаграфій, дапаможнікаў, падручнікаў для ВНУ. ▼
 
На працягу работы на філалагічным факультэце Алег Антонавіч узначальваў партыйную арганізацыю факультэта, быў старшынёй савета факультэта. З'яўляўся старшынёй Вучонага савета па абароне дысертацый БДУ, уваходзіў у склад савета па абароне дысертацый пры [[Інстытут літаратуры імя Янкі Купалы НАН Беларусі|Інстытуце літаратуры імя Янкі Купалы НАН Беларусі]]. Кіраваў універсітэцкім аб’яднаннем «Узлёт» (1964—1989).
 
У апошнія гады жыцця жыў у Слоніме. Быў жанаты, меў дачку Антаніну, сына [[Павел Алегавіч Лойка|Паўла]] і ўнукаў Віталя, Алега і Надзею.
 
== Дзейнасць і творчасць ==
== Творчасць ==
 
=== Педагагічная ===
У асобе Алега Антонавіча Лойкі спалучаецца вучоны і паэт.
▲СяродПастаянна калеграспрацоўваў ённовыя вызначаецца педагагічным майстэрствамлекцыі, пастаяннай распрацсўкай новых лекцый, тэмтэмы і семінараўсемінары. Ім прачытаныПрачытаў курсы лекцый па "«Гісторыі старабеларускай літаратуры"», "«Літаратуры XIX - — пачатку XX ст."», "«Уводзіны ў лiтаратуразнаўства"», "«Краязнаўства"», спецкурсы па паэзіі, "«Літаратурных славянскіх узаемасувязях"» і інш. ПаэтычнаеСтылістычную майстэрстваадметнасць надаелекцый ягоА. лекцыямЛойкі стылістычную адметнасць, што адзначыліадзначалі студзнты БДУ, Варшаўскага, Іенскага універсітэтаў. Распрацаваны ў курсах лекцый матэрыял пакладзены ў аснову ягодапаможнікаў манаграфій, дапаможнікаў,і падручнікаў для ВНУ.
 
Сярод іншага, аўтар вучэбнага дапаможніка для студэнтаў ВНУ «Гісторыя беларускай літаратуры: Дакастрычніцкі перыяд» (ч. I — 1977, ч. II — 1980, 2-е дапрац. выд. ч. I і II — 1989), 2-томнага падручніка для філалагічных факультэтаў універсітэтаў «Гісторыя беларускай літаратуры: Дакастрычніцкі перыяд» (у двух выданнях), падручніка «Старабеларуская літаратура». Аўтар праграм па старабеларускай літаратуры і беларускай літаратуры XVIII — пачатку XX ст. Адзін са складальнікаў хрэстаматыі для вышэйшых навучальных устаноў «Беларуская літаратура XIX стагоддзя» (з [[С. Александровіч]]ам і [[В. Рагойша]]м, 1971, 2-е дапрацаванае выданне з В. Рагойшам, 1988).
=== Вучоны ===
 
Пад кіраўніцтвам А. Лойкі абаронена 15 дысертацый. Быў старшёй Вучонага савета па абароне дысертацый у БДУ, членам Вучонага савета [[Інстытут літаратуры імя Янкі Купалы НАН Беларусі|Інстытута літаратуры імя Я. Купалы]], членам рздкалегiй часопісаў «Веснік БДУ» (серыя IV), «Беларусь», «Спадчына», «Першацвет».
Выступаў як крытык і літаратуразнавец. Выдаў манаграфіі «[[Новая зямля, паэма|Новая зямля]]» Якуба Коласа: Вытокі, веліч, хараство" (1961), «Адам Міцкевіч і беларуская літаратура» (1959), «Сустрэчы з днём сённяшнім» (1968), "Максім Багдановіч" (1966), "Беларуская паэзія пачатку XX стагоддзя: Некаторыя заканамернасці і асаблівасці" (1972), "Гісторыя беларускай літаратуры: Дакастрычніцкі перыяд" (1977, 1980, 1989), "Старабеларуская літаратура" (2001), зборнік літаратурна-крытычных артыкулаў і творчых партрэтаў «Паэзія і час» (1981), даклады на V Міжнародны з’езд славістаў «Беларуска-польскія літаратурныя ўзаемасувязі ў XIX ст.» (з [[Н. Перкін]]ым, 1963), на IX з’езд — «Традыцыі літаратуры старажытнай Русі ў беларускай літаратуры» (з [[В. Чамярыцкі]]м, [[А. Коршунаў|А. Коршунавым]], 1982), вучэбны дапаможнік для студэнтаў ВНУ «Гісторыя беларускай літаратуры: Дакастрычніцкі перыяд» (ч. I — 1977, ч. II — 1980, 2-е дапрац. выд. ч. I і II — 1989). Аўтар праграм па старабеларускай літаратуры і беларускай літаратуры XVIII — пачатку XX стагоддзяў. Адзін са складальнікаў хрэстаматыі для вышэйшых навучальных устаноў «Беларуская літаратура XIX стагоддзя» (з [[С. Александровіч]]ам і [[В. Рагойша]]м, 1971, 2-е дапрацаванае выданне з В. Рагойшам, 1988).▼
Аўтар больш як 450 публікацый, у тым ліку шасці манаграфій, двухтомнага падручніка для філалагічных факультэтаў універсітэтаў «Гісторыя беларускай літаратуры: Дакастрычніцкі перыяд» (у двух выданнях), падручніка «Старабеларуская літаратура». Выступаў як літаратуразнавец, крытык. Сярод публікацый найбольш значныя: «Адам Міцкевіч і беларуская літаратура» (1959), «"Новая зямля" Якуба Коласа. Вытокі, веліч, хараство» (1961), «Максім Багдановіч» (1966), «Беларуская паэзія пачатку XX ст.». Аўтар праграм па старабеларускай літаратуры і беларускай літаратуры XVIII - пачатку XX ст. Адзін са складальнікаў хрэстаматыі для ВНУ «Беларуская літаратура XIX ст.».
 
=== Навуковая ===
Прафесар А. А. Лойка ўважліва клапоціцца аб падрыхтоўцы маладых навукоўцаў. Пад яго кіраўніцтвам абаронены 15 дысертацый. Гэтай галіне яго дзейнасці падначалена праца Лойкі-старшыні Вучонага савета па абароне дысертацый у БДУ, члена Вучонага савета Інсгытута літаратуры імя Я. Купалы, праца члена рздкалегii часопісаў "Веснік БДУ" (серыя IV), "Беларусь", "Спадчына", "Першацвет".
 
▲Выступаў як крытык і літаратуразнавец. ВыдаўАўтар манаграфіібольш як 450 публікацый, у тым ліку шасці манаграфій — «„[[Новая зямля, паэма|Новая зямля]]»“ Якуба Коласа: Вытокі, веліч, хараство"» (1961), «Адам Міцкевіч і беларуская літаратура» (1959), «Сустрэчы з днём сённяшнім» (1968), "«Максім Багдановіч"» (1966), "«Беларуская паэзія пачатку XX стагоддзя: Некаторыя заканамернасці і асаблівасці"» (1972), "«Старабеларуская літаратура» (2001). Сярод іншага «Гісторыя беларускай літаратуры: Дакастрычніцкі перыяд"» (1977, 1980, 1989), "Старабеларуская літаратура" (2001), зборнік літаратурна-крытычных артыкулаў і творчых партрэтаў «Паэзія і час» (1981), даклады на V Міжнародны з’езд славістаў «Беларуска-польскія літаратурныя ўзаемасувязі ў XIX ст.» (з [[Н. Перкін]]ым, 1963), на IX з’езд — «Традыцыі літаратуры старажытнай Русі ў беларускай літаратуры» (з [[В. Чамярыцкі]]м, [[А. Коршунаў|А. Коршунавым]], 1982), вучэбны дапаможнік для студэнтаў ВНУ «Гісторыя беларускай літаратуры: Дакастрычніцкі перыяд» (ч. I — 1977, ч. II — 1980, 2-е дапрац. выд. ч. I і II — 1989). Аўтар праграм па старабеларускай літаратуры і беларускай літаратуры XVIII — пачатку XX стагоддзяў. Адзін са складальнікаў хрэстаматыі для вышэйшых навучальных устаноў «Беларуская літаратура XIX стагоддзя» (з [[С. Александровіч]]ам і [[В. Рагойша]]м, 1971, 2-е дапрацаванае выданне з В. Рагойшам, 1988).
=== Паэт ===
 
=== Літаратурная ===
А.А. Лойка - адзін з самых вядомых паэтаў Беларусі. Першыя вершы надрукаваў у 1943 г. у «Баранавіцкай газеце». Аўтар зборнікаў паэзіі «На юначым шляху» (1959), «Задуменныя пералескі» (1961), «Дарогі і летуценні» (1963), «Блакітнае азерца» (вершы і паэмы, 1965), «Каб не плакалі кані» (1967), «Дзівасіл» (1969), «Калі ў дарозе ты…» (выбранае, 1971), «Шчырасць» (1973), «Пачуцці» (вершы і паэма, 1976), «Лінія жыцця» (1978), «Скрыжалі» (выбранае, 1981), «Няроўныя даты» (1983), «Грайна» (1986), «Пралескі ў акопах» (1987), «Балады вайны і міру» (1989), «Талая вясна» (вершы і паэмы, 1990). Для дзяцей выйшлі кніжкі вершаў «Як Тоня рэха шукала» (1962), «Карагод дзівосных прыгод» (1966), «Каля млына» (1972), «Дзе хто начуе?» (1977), «Пра дзеда Аяяй і бабку Оёёй» (1984). Напісаў раманы-эсэ «Як агонь, як вада» (1984) і «[[Францыск Скарына|Францыск Скарына]], або Сонца маладзіковае» (1990), аповесць «Скарына на Градчанах» (1990), аповесць «Кельты не ўміраюць» (1998), сцэнарый дакументальнага фільма «[[Максім Адамавіч Багдановіч|Максім Багдановіч]]» (зняты ў 1990). Актыўна працуе як перакладчык. Пераклаў на беларускую мову кніжку выбраных твораў [[П. Верлен]]а «У месяцавым ззянні» (1974), [[І. В. Гётэ]] «Спатканне і ростань» (1981), [[Фрыдрых Шылер|Ф. Шылера]], асобныя творы рускіх, украінскіх, літоўскіх, латышскіх, польскіх і іншых паэтаў. [[перакладчык]] і ўкладальнік 2-томнай анталогіі польскай паэзіі «Ад Буга да Віслы», куды ўвайшлі вершы 180 паэтаў.▼
 
Аўтар 100 кніг, апошняя прыжыццёвая выйшла ў 2003 годзе.
 
▲А.А.Дэбютаваў Лойка - адзін з самых вядомых паэтаў Беларусі. Першыя вершы надрукаваўвершамі у 1943 г.годзе уў «Баранавіцкай газеце». Аўтар зборнікаў паэзіі «На юначым шляху» (1959), «Задуменныя пералескі» (1961), «Дарогі і летуценні» (1963), «Блакітнае азерца» (вершы і паэмы, 1965), «Каб не плакалі кані» (1967), «Дзівасіл» (1969), «Калі ў дарозе ты…» (выбранае, 1971), «Шчырасць» (1973), «Пачуцці» (вершы і паэма, 1976), «Лінія жыцця» (1978), «Скрыжалі» (выбранае, 1981), «Няроўныя даты» (1983), «Грайна» (1986), «Пралескі ў акопах» (1987), «Балады вайны і міру» (1989), «Талая вясна» (вершы і паэмы, 1990). Для дзяцей выйшліВыйшлі кніжкі вершаў для дзяцей «Як Тоня рэха шукала» (1962), «Карагод дзівосных прыгод» (1966), «Каля млына» (1972), «Дзе хто начуе?» (1977), «Пра дзеда Аяяй і бабку Оёёй» (1984). Напісаў раманы-эсэ «Як агонь, як вада» (1984) і «[[Францыск Скарына|Францыск Скарына]], або Сонца маладзіковае» (1990), аповесць «Скарына на Градчанах» (1990), аповесць «Кельты не ўміраюць» (1998),. сцэнарыйАўтар сцэнарыя дакументальнага фільма «[[Максім Адамавіч Багдановіч|Максім Багдановіч]]» (зняты ў 1990). Актыўна працуе як перакладчык. Пераклаў на беларускую мову кніжку выбраных твораў [[П. Верлен]]а «У месяцавым ззянні» (1974), [[І. В. Гётэ]] «Спатканне і ростань» (1981), [[Фрыдрых Шылер|Ф. Шылера]], асобныя творы рускіх, украінскіх, літоўскіх, латышскіх, польскіх і іншых паэтаў. [[перакладчык]] і ўкладальнік 2-томнай анталогіі польскай паэзіі «Ад Буга да Віслы», куды ўвайшлі вершы 180 паэтаў.
 
Пераклаў на беларускую мову кніжку выбраных твораў [[П. Верлен]]а «У месяцавым ззянні» (1974), [[І. В. Гётэ]] «Спатканне і ростань» (1981), [[Фрыдрых Шылер|Ф. Шылера]], асобныя творы рускіх, украінскіх, літоўскіх, латышскіх, польскіх і іншых паэтаў. Перакладчык і ўкладальнік 2-томнай анталогіі польскай паэзіі «Ад Буга да Віслы», куды ўвайшлі вершы 180 паэтаў.
 
== Прызнанне ==
Радок 44:
 
== Памяць ==
 
* Імем Алега Лойкі названа вуліца ў Слоніме.
 
== Літаратура ==
Радок 50 ⟶ 51:
* {{крыніцы/БП (1992-95)||Лойка Алег}};
* ''Аксак В.'' Вянок памяці: Алег Лойка // Радыё Свабода 19 ліст. 2008, 18:06;
* [http://elib.bsu.by/handle/123456789/205090 Веснік Беларускага дзяржаўнага універсітэта. СерыяСер. 4, Філалогія. Журналістыка. Педагогіка. - — Мінск: БДУ. - — 2001. - — №  2. - — С. 113];
* [http://elib.bsu.by/handle/123456789/40064 Веснік Беларускага дзяржаўнага універсітэта. Сер. 4, Філалогія. Журналістыка. Педагогіка. - — 2006. - — №  2. - — С.137].
 
{{Бібліяінфармацыя}}
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Алег_Антонавіч_Лойка"