Джамбатыста Віка: Розніца паміж версіямі

|дата нараджэння = 23.6.1668

|месца нараджэння = [[Неапаль]]

|дата смерці = 21.1.1744

|месца смерці = [[Неапаль]]

Нарадзіўся ў сям'ісям’і дробнага гандляра кнігамі. Дзевяць гадоў ён вымушаны быў працаваць хатнім настаўнікам. Нарэшце ў 1697 годзе атрымаў пасаду прафесара рыторыкі ў Неапалітанскім універсітэце. Каб выдаць сваю ​​галоўную працу, «Асновы новай навукі аб агульнай прыродзе нацый» (1725), вымушаны быў прадаць фамільныя рэліквіі, папярэдне скараціўшы рукапіс утрая. Другое выданне выйшла ў 1730 і трэцяе — у 1744 г.

У сваёй працы «Асновы новай навукі аб агульнай прыродзе нацый» ([[1725]]) прапанаваў шэраг значных [[культуралогія|культуралагічных]] паняццяў, у прыватнасці ідэю гісторыка-культурнай цыклічнасці (пэўныя гістарычныя эпохі змяняюць адна адну і паўтараюцца). Вылучыў тры этапы развіцця чалавецтва: ''век багоў'' — этап станаўлення [[культура|культуры]], звязаны з рэлігійным культам і рытуалам. У гэты перыяд не існуюць [[дзяржава]] і [[дзяржаўнасць]]; ''век герояў'' — перыяд станаўлення і развіцця дзяржаўнасці (у форме арыстакратыі), [[дзяржава]] з'яўляеццаз’яўляецца гарантам развіцця краіны; ''век людзей'' (найвышэйшы этап) — этап дэмакратычных дзяржаў, [[форма праўлення|формаў праўлення]], заснаваных на роўнасці ўсіх членаў грамадства перад законам. Але дэмакратыя непазбежна раскладаецца. Чалавецтва, дасягнуўшы пэўных вынікаў, мусіць непазбежна вярнуцца на першы этап, але ўжо на больш высокім узроўні.

У процівагу картэзіянскаму рацыяналізму і натуральна-прававым вучэнням [[XVII стагоддзе|XVII ст.]] Віка радыкальна перапрацаваў і паглыбіў старую ідэю цыклічнага развіцця грамадства (''corso е ricorso''), у [[XX стагоддзе|XX ст.]] падхопленую Шпенглерам. Найбольш значная ідэя Віка была ў тым, што менавіта розная душэўная арганізацыя людзей, спачатку амаль жывёльная, затым паступова набываючы гуманістычныя рысы, спараджала адпаведныя ёй норавы, сацыяльныя і дзяржаўныя інстытуты на кожнай прыступкі — ад бездзяржаўнай раз'яднанасціраз’яднанасці да народнай рэспублікі і абсалютнай манархіі. Сіла творчай фантазіі ідзе на змяншэнне, яе месца займаюць рэфлексія і абстракцыя. Пракладваюць сабе дарогу справядлівасць і натуральная роўнасць, разумная прырода людзей, ''«якая толькі і з'яўляеццаз’яўляецца чалавечай прыродай»''. Але чалавечая слабасць не дазваляе цалкам дасягнуць дасканаласці або ўтрымаць яе. Народ, які набліжаецца да дасканаласці, становіцца ахвярай унутранага маральнага распаду, вяртаецца ў ранейшае варварства і пачынае той жа жыццёвы шлях.