Гуслі: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
→Спасылкі: афармленне |
JerzyKundrat (размовы | уклад) Няма тлумачэння праўкі |
||
Радок 1:
{{іншыя значэнні}}
{{музычны інструмент
|назва = Гуслі
|тыпы
|выява =
|апісанне_фота = Крылападобныя
|класіфікацыя
|дыяпазон
|подпіс дыяпазону
|роднасныя інструменты = [[Кантэле]], [[канклес]], [[куоклес]], [[канель]], [[кюсле]], [[крэзь]]
|музыканты
|вытворцы = Майстэрня гусельнага мастацтва
|артыкулы
|
}}
'''Гуслі''' — рускі народны музычны шматструнны шчыпковы інструмент. На Беларусі, паводле слоўнікаў XVI—XVII ст. ([[Л. Зізаній]], [[П. Бярында]]), «гуслямі» называлі розныя струнныя інструменты ([[скрыпка|скрыпку]], [[ліра|ліру]], [[арфа|арфу]], [[цытра|цытру]]).
Рускі струнна-шчыпковы інструмент мае драўляны рэзанатарны корпус розных памераў і форм (крыла- і шлемападобныя, прамавугольныя), над верхняй дэкай якога нацягнуты жыльныя або металічныя струны (ад 5—12 у крылападобных да 66 у прамавугольных). Поўны, яркі і звонкі гук узнікае пры зашчыпванні струн пальцамі, плектрам або брынканні па іх. Гуслі запазычаны рускімі ў [[балты|балтаў]] і угра-фінаў, у якіх бытавалі ўжо ў глыбокай старажытнасці (звесткі ў эпасе «[[Калевала]]») пад рознымі назвамі (кантэле, кокае, юосле і інш.). На [[Русь|Русі]], паводле сведчання археалагічных, пісьмовых і іканаграфічных помнікаў, гуслі выкарыстоўваліся для сольнай і ансамблевай ігры простымі людзьмі і прафесійнымі народнымі музыкантамі-скамарохамі (гуслярамі). Іх рэпертуар гістарычна мяняўся (ад народных былін, песень і танцаў да твораў кампазітараў).
Бывае трох відаў:▼
# крылападобныя, або звончатыя;
# шлемападобныя, або гуслі-псалтыр (сустракаюцца ў [[Паволжа|Паволжы]]);
Радок 22 ⟶ 24:
Апошнія сканструяваны ў 16-17 ст. на аснове гусляў звончатых і гусляў-псалтыры. На іх аснове ў 1905 г. [[Н. П. Фамін]]ым створаныя г. зв. клавішныя гуслі. Асноўныя прыёмы ігры на любых гуслях — бразганне, зашчыкванне, глісанда. Выкарыстоўваюцца для суправаджэння [[спевы|спеваў]] і [[танцы|танцаў]].
== Літаратура ==
* {{Крыніцы/БЭ|5|Гуслі|''Назіна І. Дз.''}}
== Спасылкі ==
|