Генрых Птушнік: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
→‎Аб'яднаная дзяржава: + {{ізаляваны артыкул}}, пробны запуск праекта Звязнасць using AWB
др вікіфікацыя
Радок 1:
[[Выява:The crown of Germany is offered to Henry the Fowler.jpg|thumb|right|Генрык Птушнік]]
 
{{вызнч|1=Генрык}} {{вызн|1=Птушнік}} (876 - — 2 ліпеня 936) нямецкі кароль (919-936919—936) і герцаг Саксоніі (912-936912—936). З'яўляеццаЗ’яўляецца заснавальнікам дынастыі нямецкіх каралёў і імператараў. Лічыцца першым каралём сярэднявечнай Германіі, якая раней звалася Усходняя Францыя. Паспяхова стварыў і рэарганізаваў нямецкае войска, якое спыніла рабаванні венграў, напады нарманаў на поўначы і славян на ўсходзе.
 
== Біяграфія ==
Яго бацька быў герцагам Саксоніі, а яго маці дачкой Карломана Баварскага. Пасля смерці свайго бацькі ў 912, Генрык становіцца герцагам Саксоніі. Ступіўшы на сталец, часта быў у канфлікце з паўднёвымі суседзямі, герцагамі Франконіі.
 
== Нямецкі кароль ==
 
Калі ў 918 памёр кароль Конрад I, Генрыку было прапанавана стаць пераемнікам апошняга. Гэта было зусім нечаканым з улікам спрэчак, якія вялі паміж сабою Конрад і Генрык з-за Цюрынгію. Па легендзе, калі пасланне аб прапанове стаць каралём дайшло да Генрыка, той займаўся лоўляй птушак, з-за чаго і атрымаў псеўданім «Птушкар».
 
У 919 франконскія і саксонскія дваране абралі каралём Генрыка. Генрык адмовіўся быць памазаным Царквой, таму што ён нібы жадаў быць каралём - — абраным народам, а не царквою. Але баварскі герцаг Арнульф не прызнаў Генрыка і заставаўся яму антыкаралём да [[921]], калі Генрык перамог Баварыю і прымусіў паклясціся яе ў вернасці.
 
== Валадарства ==
Генры зрабіў некалькі спроб заваяваць Латарынгію, якая з 910 знаходзілася пад кантролем французаў. Рудольф Бургундскі з вялікім войскам імунуўся прадухіліць гэты намер. Але ў 925 немцы здолелі перамагчы і далучыць Латарынгію да складу Германіі. Такім чынам Латарынгія засталася на працягу некалькіх стагоддзяў у нямецкім валоданні і стала пятым герцагствам у нямецкім каралеўстве.
'''Герцагствы:'''
* [[Саксонія]]
* [[Баварыя]]
Радок 21:
* [[Франконія]]
* [[Латарынгія]]
 
== Войска ==
Генрык Птушнік быў паспяховым ваенным лідэрам. Германія ўвесь час адчувала знішчальныя напады венграў. У 924 Генрык плаціць ім вялікую даніну, з тым каб забяспечыць мір на дзесяць гадоў, на працягу якіх Генрык вастанавіў абарончую здольнасць гарадоў і стварыў новую элітную армію.
 
Новаўтворанае войска, у ядры якога стаялі цяжкія рыцары, пайшло спачатку ва ўсходнім кірунку пад Эльбу. Тут асноўным насельніцтвам былі славяне, якія сталі лёгкай здабычай новападрыхтованага войска. З 928 войска захапіла шэраг гарадоў, а ў 929 задушыла паўстанне ў Чэхіі.
 
У 933 венгры зноў атакавалі, але на гэты раз Генрык здолеў іх перамагчыы.
 
На поўначы існавалі сталыя праблемы з нарманамі, якія рабавалі гарады паўночнай Германіі. Генрык правёў супраць іх шэраг кампаній, падчас якіх далучыў да Германіі некаторыя тэрыторыі.
 
== Аб'яднанаяАб’яднаная дзяржава ==
Калі Генрых I памёр у 936, усе нямецкія герцагствы былі аб'яднаныяаб’яднаныя ў адно каралеўства. Ён стаў першым нямецкім каралём. Яго сын, Атон I, стаў імператарам Свяшчэннай Рымскай імперыі. Другі сын стаў герцагам Баварыі, а трэці архібіскупам Кёльна.
 
[[Катэгорыя:Асобы]]